Đau Khớp Gối Khi Mang Thai
Đau khớp gối khi mang thai là tình trạng thường gặp do nhiều nguyên nhân khác nhau. Cụ thể đau do trọng lượng làm tăng áp lực lên khớp gối, thay đổi nội tiết tố, cơ thể thiếu chất, chấn thương hoặc mắc bệnh xương khớp. Tuy nhiên cơn đau có thể thuyên giảm sau khi nghỉ ngơi, duy trì hoạt động thể chất và áp dụng một số biện pháp an toàn khác.
Nguyên nhân gây đau khớp gối khi mang thai
Nữ giới thường có cảm giác đau nhức khớp gối và khó đi lại trong thời kỳ mang thai. Trong một số trường hợp khác, thai phụ còn có biểu hiện cứng khớp, nóng và sưng đỏ. Tuy nhiên phần lớn các trường hợp điều không nguy hiểm, xảy ra do các nguyên nhân cơ bản và không quá nghiêm trọng. Mặt khác cơn đau cũng có thể được cải thiện bằng nhiều giải pháp an toàn.
Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp khiến mẹ bầu bị đau khớp gối khi mang thai:
1. Thay đổi nội tiết tố
Thay đổi nội tiết tố là nguyên nhân đầu tiên được đề cập ở những nữ giới bị đau khớp gối khi mang thai. Theo kết quả nghiên cứu, khi mang thai, nội tiết tố của nữ giới sẽ bị rối loạn cũng như thay đổi một cách đột ngột khiến cơ thể mất cân bằng. Lúc này cơ thể có xu hướng sản sinh hormone relaxin khiến nồng độ của nội tiết tố này cao hơn so với thông thường. Đặc biệt là trong 10 tuần đầu mang thai.
Hormone relaxin có nhiệm vụ tạo môi trường thích hợp cho quá trình cấy phôi thai vào thành tử cung, thúc đẩy tiến độ hình thành mạch máu mới. Trong 3 tháng giữa và cuối của thai kỳ, hormone relaxin kích thích sự nới lỏng của dây chằng, tạo điều kiện cho thai nhi phát triển và chuẩn bị cho quá trình sinh.
Tuy nhiên khi tăng nồng độ và hoạt động quá mạnh mẽ, hormone relaxin làm phát sinh nhiều cơn đau cấp tính khiến mẹ bầu khó chịu. Đặc biệt mẹ bầu sẽ có cảm giác đau nhiều ở vùng xương chậu, lưng và hai đầu gối. Đôi khi tình trạng này khiến người mẹ gặp nhiều khó khăn trong việc di chuyển và sinh hoạt.
2. Trọng lượng cơ thể tăng cao
Trọng lượng cơ thể tăng cao được xác định là nguyên nhân hàng đầu khiến mẹ bầu bị đau nhức nhiều ở khớp gối và một số khớp khác như khớp háng, cột sống… Nguyên nhân là do khớp gối là một trong các khớp chịu trách nhiệm nâng đỡ trọng lượng cơ thể và duy trì các hoạt động sinh hoạt của con người. Việc trọng lượng đột ngột tăng cao và mất kiểm soát khi mang thai khiến hai đầu gối chịu nhiều áp lực, nhạy cảm và rất dễ bị tổn thương.
Trong thời gian đầu, thai phụ thường có cảm giác đau mỏi nhẹ, đôi khi đau âm ỉ kèm theo cảm giác khó chịu. Tuy nhiên đau khớp gối do trọng lượng tăng thường có xu hướng thuyên giảm khi nghỉ ngơi. Vì thế mẹ bầu thường cảm thấy thoải mái hơn khi nằm nghỉ và gác chân lên gối.
Mức độ nghiêm trọng của cơn đau tăng cao khi thai nhi phát triển. Bên cạnh đó mẹ bầu sẽ bị đau thường xuyên và khó kiểm soát hơn. Ngoài ra ở nhiều trường hợp, cân nặng tăng cao khiến khớp gối vô cùng nhạy cảm, dễ chấn thương, viêm khớp gối và thoái hóa khớp gối. Trong khi đó những bệnh lý này cũng chính là nguyên nhân làm nặng hơn mức độ nghiêm trọng của cơn đau.
Ngoài khớp gối, trọng lượng tăng cao khi mang thai còn khiến thai phụ đau nhiều ở lưng, khớp háng và mắt cá chân.
3. Chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng
Trong thời kỳ mang thai, mẹ bầu cần tăng cường bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng để đảm bảo thai nhi phát triển toàn diện, sức khỏe tổng thể được nâng cao. Đặc biệt mẹ bầu nên tăng cường bổ sung canxi và vitamin D. Vì lượng canxi trong cơ thể mẹ được vận chuyển và sử dụng cho sự phát triển của thai nhi.
Khi duy trì chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng và thiếu canxi, xương khớp của mẹ sẽ dần suy yếu do mật độ xương giảm, sụn khớp hao mòn do không được nuôi dưỡng. Điều này khiến cơn đau bùng phát (đặc biệt là đầu gối). Đồng thời làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối.
4. Lười vận động
Mang thai khiến cơ thể mệt mỏi, mẹ bầu lười vận động. Tuy nhiên khi không vận động trong thời gian dài, khớp gối sẽ có biểu hiện cứng, khó cử động, phát ra tiếng kêu lụp cụp và đau nhức.
Ngoài ra lười vận động khiến quá trình sản xuất dịch khớp bị ức chế, tăng nguy cơ thoái hóa khớp, sai khớp. Điều này cũng dẫn đến những cơn đau nhức nghiêm trọng kèm theo viêm, sưng đỏ và suy giảm khả năng vận động của bệnh nhân.
5. Chấn thương đầu gối
Do chịu nhiều áp lực từ trọng lượng nên khớp gối của mẹ bầu nhạy cảm và rất dễ bị chấn thương. Vì thế chấn thương có thể dễ dàng xảy ra sau một cú va đập vào gối. Điều này khiến khớp gối sưng to, nóng đỏ kèm theo cảm giác đau nhức nghiêm trọng, đặc biệt là khi di chuyển.
6. Bệnh xương khớp
Các bệnh xương khớp có thể dễ dàng xảy ra trong thời kỳ mang thai do sự thay đổi nội tiết tố và trọng lượng của cơ thể. Đặc biệt là viêm khớp xương, thoái hóa khớp gối, bong gân, sai khớp… Những bệnh lý này khiến khớp gối thường xuyên đau nhức khó chịu, cứng khớp, khó hoặc không thể vận động, sưng, nóng đỏ khớp gối, tràn dịch khớp…
Ngoài ra những người bị suy tuyến giáp hoặc bị viêm khớp dạng thấp, viêm bao hoạt dịch, bệnh lupus ban đỏ hệ thống… sẽ có khớp gối suy yếu và dễ bị đau nhức hơn khi mang thai.
7. Duy trì tư thế xấu trong công việc và sinh hoạt
Ngồi lâu một chỗ, đứng lâu, lặp lại một hoặc hai tư thế trong thời gian dài có thể làm ảnh hưởng đến quá trình điều tiết dịch khớp. Điều này khiến khớp gối khô, cứng, khó vận động và dễ bùng phát những cơn đau nhức nghiêm trọng.
Ngoài ra duy trì tư thế xấu trong công việc và sinh hoạt còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh xương khớp liên quan đến đầu gối. Cụ thể như viêm khớp gối, thoái hóa khớp gối, viêm bao hoạt dịch khớp gối… Tình trạng này thường xảy ra ở những người làm việc trong văn phòng, thợ may…
Bên cạnh đó ngủ sai tư thế cũng là một trong những yếu tố góp phần gây đau nhức đầu gối ở phụ nữ mang thai. Cụ thể việc co một bên chân hoặc chỉ duy trì từ 1 – 2 tư thế trong suốt thời gian ngủ sẽ làm tăng nguy cứng và đau khớp gối vào buổi sáng hôm sau.
Triệu chứng ở người bị đau khớp gối khi mang thai
Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng, thai phụ có thể bị đau khớp gối nhẹ, đau âm ỉ khó chịu hoặc đau nhói. Cơn đau thường có xu hướng lan rộng và tăng mức độ khi thai phụ đi lại nhiều, mang vác hoặc vận động mạnh. Đau thường có xu hướng thuyên giảm khi thai phụ nghỉ ngơi.
Ngoài ra cơn đau có thể đi kèm với một số biểu hiện khác, bao gồm:
- Cứng khớp, khó di chuyển và vận động
- Sưng khớp
- Nóng đỏ
- Mỏi gối
- Bầm tím…
Giải pháp an toàn cho người bị đau khớp gối khi mang thai
Phần lớn trường hợp bị đau khớp gối khi mang thai đều không do nguyên nhân bệnh lý và có thể dễ dàng được cải thiện bằng các biện pháp đơn giản tại nhà. Đối với trường hợp đau âm ỉ, dai dẳng và kèm theo nhiều triệu chứng nghiêm trọng khác, người bệnh cần thăm khám bác sĩ để được hướng dẫn điều trị.
Dưới đây là tổng hợp những giải pháp an toàn cho người bị đau khớp gối khi mang thai:
1. Tăng cường vận động
Thai phụ được khuyên nên tăng cường vận động để phòng ngừa và cải thiện tình trạng đau nhức khớp gối. Cụ thể nữ giới không nên nằm hoặc ngồi bất động tại chỗ, nên thường xuyên đi lại quanh nhà, bơi lội hoặc tập yoga trong thời kỳ mang thai. Điều này không chỉ giúp thai phụ dễ sinh nở mà còn giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và cải thiện chức năng xương khớp.
Bên cạnh đó bơi lội, yoga và đi bộ còn giúp thai phụ thư giãn khớp xương, giảm căng cơ, tăng cường sức mạnh cơ bắp. Đồng thời giúp giảm sưng đầu gối, xương khớp chắc khỏe, tăng phạm vi chuyển động và linh hoạt hơn trong các hoạt động.
Theo kết quả nghiên cứu, việc thường xuyên luyện tập yoga còn mang đến nhiều lợi ích sau:
- Giảm đau
- Phòng ngừa và làm giảm triệu chứng cứng khớp
- Ổn định quá trình sản sinh dịch khớp, chống khô khớp gối
- Kích thích quá trình tuần hoàn máu, đẩy lùi viêm và hỗ trợ chữa lành tổn thương ở khớp
- Ổn định cấu trúc và chức năng của hệ thống xương khớp
- Kiểm soát căng thẳng và giúp ngủ ngon hơn.
Tuy nhiên đối với việc luyện tập yoga khi mang thai, thai phụ cần liên hệ với các chuyên gia để được hướng dẫn áp dụng những bài tập thích hợp. Từ đó cân bằng cơ thể và giảm đau khớp gối hiệu quả.
2. Xoa bóp
Xoa bóp là một trong những giải pháp giảm đau hiệu quả và an toàn cho phụ nữ mang thai. Biện pháp này có tác dụng kích thích lưu thông máu, làm dịu cơn đau, thư giãn cơ và khớp xương, cải thiện tâm trạng và giấc ngủ của mẹ bầu.
Bên cạnh đó việc thường xuyên xoa bóp còn giúp thai phụ cải thiện tình trạng cứng khớp, sưng đỏ, phòng ngừa và đẩy lùi tình trạng viêm xương khớp, thoái hóa khớp (đặc biệt là khớp đầu gối).
Theo các chuyên gia, thai phụ nên xoa bóp mỗi ngày 1 lần trước khi đi ngủ, nên thực hiện từ 15 – 30 phút/ lần để cải thiện tốt tình trạng đau nhức khớp gối. Bên cạnh đó thai phụ nên thoa một ít dầu nóng trước khi xoa bóp để khớp xương thư giãn và tăng hiệu quả giảm đau.
3. Liệu pháp nóng và lạnh
Việc áp dụng liệu pháp nóng/ lạnh sẽ giúp thai phụ sớm khắc phục cơn đau và giải quyết tình trạng cứng khớp.
Liệu pháp nóng (chườm nóng, tắm nước ấm) có tác dụng thư giãn khớp xương, giảm căng cơ, đảm bảo quá trình lưu thông máu và hỗ trợ đẩy lùi viêm. Bên cạnh đó việc thường xuyên chườm nóng còn giúp thai phụ giảm cứng khớp, sưng và đau khớp gối hiệu quả, tăng khả năng vận động.
Để áp dụng liệu pháp nóng, bạn có thể tắm với nước nóng hoặc dùng chai thủy tinh chứa nước nóng nhẹ nhàng đặt lên khớp xương đang bị sưng mỗi. Mỗi ngày chườm nóng 3 lần, nên thực hiện 20 phút/ lần.
Biện pháp chườm lạnh có tác dụng giảm viêm, cải thiện cơn đau, tình trạng sưng và nóng đỏ ở khớp gối. Đồng thời đảm bảo quá trình lưu thông máu. Chườm lạnh có thể được thực hiện bằng cách dùng khăn quấn lấy túi đá lạnh và chườm lên khớp xương bị đau. Thực hiện mỗi ngày 2 – 3 lần tùy theo mức độ đau. Mỗi lần chỉ nên thực hiện 15 phút.
4. Dùng gel/ thuốc bôi tại chỗ
Để cải thiện cơn đau, thai phụ có thể sử dụng gel/ thuốc bôi không kê đơn (điển hình như Salonpas) thoa đều vào khu vực đang bị đau nhức. Sau đó dùng tay xoa bóp nhẹ nhàng để gel tan đều, làm ấm khớp gối, giảm đau và kích thích lưu thông máu.
Salonpas dạng gel có tác dụng thư giãn khớp xương tổn thương, làm dịu tình trạng đau nhức, cải thiện cứng khớp và kích thích quá trình lưu thông máu, có thể dùng được cho phụ nữ mang thai. Ngoài ra việc sử dụng gel/ thuốc bôi tại chỗ còn có tác dụng giảm sưng đỏ và đẩy lùi tình trạng viêm khớp.
5. Ngồi thiền
Kết quả nghiên cứu cho thấy tình trạng đau nhức khớp gối có thể được kiểm soát bằng cách ngồi thiền. Bởi khi ngồi thiền, thai phụ có thể thư giãn khớp xương và giảm áp lực lên khớp gối. Đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phục hồi tế bào tổn thương diễn ra.
Bê cạnh đó việc ngồi thiền còn giúp người bệnh thư giãn tâm trạng và kiểm soát căng thẳng. Đây chính là điều kiện cần thiết để cân bằng cơ thể, chống mệt mỏi, đẩy lùi viêm, giảm đau nhức xương khớp và ngăn cản quá trình oxy hóa diễn ra sớm.
6. Nghỉ ngơi
Nghỉ ngơi là một trong những giải pháp giảm đau hiệu quả, phù hợp với người bị đau khớp gối khi mang thai. Khi khớp gối đột ngột đau nhói hoặc đau âm ỉ kéo dài, thai phụ nên nằm nghỉ ngơi để thả lỏng các cơ trong cơ thể, thư giãn xương khớp và giảm áp lực lên khớp gối. Lúc này cơn đau sẽ có xu hướng thuyên giảm rõ rệt.
Ngoài ra nghỉ ngơi giúp bạn điều chỉnh tâm trạng, ổn định quá trình lưu thông máu và tạo điều kiện cho quá trình chữa lành tổn thương xảy ra. Bên cạnh đó biện pháp này còn giúp thai phụ giảm mệt mỏi, giảm mức độ nhạy cảm của khớp gối và hạn chế chấn thương.
Tuy nhiên thai phụ không nên nằm bất động trên giường suốt 24 tiếng. Bạn nên đi lại và vận động nhẹ sau khi cơn đau thuyên giảm để phòng ngừa tình trạng cứng khớp.
7. Cải thiện đau khớp gối khi mang thai bằng thảo dược thiên nhiên
Nghệ, gừng và trà xanh đều là những loại thảo dược thiên nhiên tốt, chứa nhiều thành phần hóa học có khả năng cải thiện tình trạng đau nhức khớp gối, phù hợp với cả phụ nữ mang thai.
Dùng nghệ giảm đau, viêm, sưng khớp gối cho phụ nữ mang thai
Nhờ chứa hoạt chất curcumin, việc sử dụng nghệ cho phụ nữ mang thai có thể mang đến nhiều tác dụng hữu hiệu sau:
- Giảm viêm, sưng và đau ở khớp gối
- Kháng khuẩn
- Chống mệt mỏi
- Cải thiện cảm giác khó chịu
- Kích thích quá trình lưu thông máu và chữa lành tổn thương
- Cải thiện tình trạng cứng khớp.
Vì thế nếu bị đau khớp gối khi mang thai, bạn có thể thêm nghệ vào món ăn hoặc uống một ly sữa nghệ mỗi ngày.
Cách pha sữa nghệ giảm đau nhức khớp gối khi mang thai:
- Đun ấm 200ml sữa bò tươi
- Rót sữa ra ly, thêm 1 thìa bột nghệ vào sữa, khuấy đều
- Uống hết sữa nghệ khi còn ấm.
Uống trà xanh giảm đau đầu gối khi mang thai
Thai phụ có thể uống từ 3 – 5 gram trà mỗi ngày. Việc sử dụng trà xanh sẽ mang đến những lợi ích sau:
- Cải thiện cơn đau ở khớp gối, giảm nguy cơ thoái hóa khớp gối
- Giảm viêm sưng ở khớp
- Thúc đẩy lưu thông máu
- Tăng cường chức năng thận và tim
- Hỗ trợ tiêu hóa tốt
- Chống mệt mỏi, thúc đẩy sự tăng trưởng của thai nhi
- Phòng chống phù nề khi mang thai.
Cách uống trà xanh giảm đau khớp gối ở phụ nữ mang thai:
- Dùng 3 – 5 gram lá trà xanh tươi cho vào ấm
- Thêm 500ml nước lọc, đun sôi 5 phút
- Đậy kín nắp và tiếp tục hãm trà trong 15 phút
- Rót trà ra ly và uống khi trà còn ấm.
Cải thiện tình trạng đau nhức khớp gối khi mang thai bằng trà gừng
Một số lợi ích từ việc uống trà gừng khi bị đau khớp gối trong thời kỳ mang thai:
- Kích thích quá trình tuần hoàn máu
- Cải thiện tình trạng viêm, nhiễm khuẩn
- Giảm sưng và đau ở khớp gối
- Bảo vệ xương khớp và đẩy nhanh tiến độ phục hồi tổn thương.
Cách pha trà gừng trị đau đầu gối khi mang thai:
- Cho 5 lát gừng vào tách
- Rót 300ml nước đun sôi
- Đậy kín nắp để hãm gừng trong 20 phút
- Thêm 1 – 2 thìa mật ong nguyên chất vào trà, có thể thêm 1 lát chanh
- Khuấy đều tay và uống hết trà gừng khi còn ấm nóng.
Tuy nhiên khi sử dụng trà gừng, thai phụ cần lưu ý những điều sau đây:
- Không nên lạm dùng gừng, chỉ nên uống 1 ly trà gừng mỗi ngày
- Không dùng trà gừng cho những người bị nóng trong.
Đau đầu gối khi mang thai – Khi nào cần gặp bác sĩ?
Thai phụ cần liên hệ với bác sĩ chuyên khoa nếu:
- Tình trạng đau nhức khớp gối diễn ra liên tục, đau dai dẳng và không có biểu hiện thuyên giảm mặc dù đã áp dụng những giải pháp cải thiện trong 5 ngày.
- Đau khớp gối kèm theo nhiều triệu chứng nghiêm trọng khác gồm viêm, sưng đỏ nặng, thường xuyên cứng khớp, không thể cử động khớp.
- Cơn đau khiến thai phụ khó ngủ và thường xuyên mệt mỏi.
- Đau khớp do chấn thương hoặc do các nguyên nhân bệnh lý.
Thông thường sau khi thăm khám và xác định nguyên nhân gây đau, thai phụ sẽ được giảm đau bằng loại thuốc thích hợp. Ngoài ra sản phụ cũng có thể được yêu cầu áp dụng những biện pháp chuyên sâu khác theo sự hướng dẫn của bác sĩ.
Biện pháp phòng ngừa đau khớp gối khi mang thai
Những biện pháp đơn giản dưới đây có thể giúp bạn phòng ngừa và cải thiện tình trạng đau đầu gối khi mang thai:
- Nghỉ ngơi hợp lý, không nên đứng lâu, lên xuống cầu thang, mang vác vật nặng hay làm việc gắng sức trong thời kỳ mang thai.
- Tránh ngồi lâu một chỗ, nên thường xuyên đi lại nhẹ nhàng.
- Kiểm soát cân nặng, tránh tăng cân quá mức trong thời kỳ mang thai.
- Duy trì thói quen luyện tập thể dục với các bài tập như yoga, bơi lội, đi bộ, ngồi thiền… Không thực hiện những bài tập có cường độ mạnh như gym để tránh thai nhi bị ảnh hưởng.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ dưỡng chất. Đặc biệt thai phụ cần ăn nhiều trái cây, rau xanh, đảm bảo bổ sung đủ lượng canxi và vitamin D cần thiết cho cơ thể
- Không nên sử dụng rượu, bia, chất kích thích vì sẽ làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối (nguyên nhân gây đau khớp gối)
- Không đi lại bằng giày cao gót khi mang thai. Tốt nhất nên mang giày/ dép đế thấp.
- Khám sức khỏe định kỳ để kiểm tra sức khỏe, sự phát triển của thai nhi và sớm phát hiện bệnh lý.
- Ngủ đủ giấc và ngủ sớm. Đồng thời kiểm soát tâm trạng, tránh căng thẳng quá mức.
- Nên ngủ và sinh hoạt với các tư thế đúng để hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực đối với khớp xương trong thời kỳ mang thai.
- Điều trị các bệnh xương khớp liên quan trước khi mang thai. Cụ thể như bệnh viêm khớp dạng thấp, viêm khớp gối, trật khớp, chấn thương khớp gối…
Đau khớp gối khi mang thai có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên tình trạng này thường không gây nguy hiểm và được khắc phục bằng các biện pháp đơn giản. Vì thế khi bị đau khớp gối, thai phụ có thể sử dụng thảo dược, duy trì vận động, xoa bóp hoặc dùng thuốc bôi…
Nếu cơn đau có xu hướng trở nặng, nhiều triệu chứng đi kèm hoặc đau nhiều làm ảnh hưởng đến sinh hoạt, thai phụ nên hẹn gặp bác sĩ để được khám và tư vấn chữa trị.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!