Bị đau nhức xương khớp nên ăn gì, kiêng gì nhanh hết?

Bị đau nhức xương khớp nên ăn gì và kiêng gì là thắc mắc chung của nhiều người bệnh. Bởi duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và đủ chất có thể giúp duy trì sức khỏe và chức năng hệ xương khớp, giảm đau và ngừa viêm. Ngoài ra ăn uống lành mạnh và kiêng cử hợp lý còn giúp ngăn tái viêm và phòng ngừa đau nhức xương khớp hiệu quả.

Người bị đau nhức xương khớp nên ăn gì nhanh hết?

Đau nhức xương khớp là tình trạng nhức mỏi toàn thân kèm theo cảm giác tê bì, khó vận động. Tình trạng này xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó tăng cân, chế độ ăn uống thiếu chất, duy trì tư thế sai trong sinh hoạt, lười vận động, giảm lưu thông máu, mang thai… là những nguyên nhân thường gặp.

Trong một số trường hợp, đau nhức xương khớp là dấu hiệu của các bệnh lý thường gặp như viêm khớp dạng thấp, gout, viêm xương khớp, thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm… Để phòng ngừa và cải thiện cơn đau, người bệnh nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và đủ chất. Những trường hợp đau nhiều nên dùng thêm thuốc và vật lý trị liệu để kiểm soát.

Vậy bị đau nhức xương khớp nên ăn gì nhanh hết? Theo các chuyên gia, người bệnh đau nhức xương khớp nên duy trì chế độ ăn uống chứa các loại thực phẩm sau:

1. Thực phẩm giàu axit béo omega-3

Thực phẩm giàu axit béo omega-3 là nhóm thực phẩm đầu tiên được khuyên bổ sung cho người bị đau nhức xương khớp. Nhóm thực phẩm này có tác dụng giảm viêm, duy trì chức năng hệ xương khớp và cải thiện tình trạng đau nhức. Ngoài ra sau khi được đưa vào cơ thể, axit béo omega-3 sẽ nhanh chóng biến đổi sang Prostaglandin. Đây là thành phần có tác dụng bảo vệ, nuôi dưỡng khớp và tăng khả năng tái tạo sụn khớp hư tổn.

Ngoài ra thường xuyên sử dụng thực phẩm giàu axit béo omega-3 còn giúp người bệnh phòng ngừa tình trạng khô khớp, cứng khớp, chống ung thư, giảm mỡ trong gan, bảo vệ tim mạch, ngăn ngừa bệnh đông máu và tốt cho sức khỏe.

Để bổ sung đủ lượng axit béo omega-3 cần thiết, người bệnh có thể thêm một số loại thực phẩm dưới đây vào chế độ ăn uống:

• Cá hồi
• Cá thu
• Cá mòi
• Cá trích
• Cá cơm
• Dầu gan cá tuyết
• Trứng cá muối
• Hàu
• Hạt lanh
• Hạt chia
• Quả óc chó
• Đậu nành…

2. Thực phẩm giàu canxi

Thực phẩm giàu canxi là nhóm thực phẩm không thể thiếu đối với chế độ ăn uống của người bị đau nhức xương khớp. Đặc biệt là phụ nữ sau sinh và bà bầu bị đau nhức xương khớp. Bởi trong thời kỳ mang thai và sinh nở, cơ thể cần nhiều canxi để duy trì sức khỏe xương khớp và đảm bảo sự phát triển của thai nhi.

Việc không bổ sung đủ canxi khiến lượng canxi trong xương được vận chuyển qua thai nhi hoặc bài tiết qua sữa mẹ để bù đắp. Điều này làm tăng nguy cơ loãng xương và đau nhức xương khớp.

Tương tự, người bình thường bị thiếu hụt canxi cũng có những bất thường ở xương khớp, tăng nguy cơ loãng xương, xương khớp suy yếu và làm phát sinh những cơn đau nhức khó chịu. Vì thế người bị đau nhức xương khớp nên bổ sung đủ lượng canxi cần thiết thông qua những loại thực phẩm sau:

• Rau dền
• Hạnh nhân
• Sữa chua, sữa, phô mai
• Đậu lăng
• Các loại hạt
• Các loại đậu
• Rau lá xanh
• Hạnh nhân
• Cá mòi, cá hồi
• Đậu nành và đậu phụ…

3. Thực phẩm giàu vitamin D

Vitamin D là một trong những thành phần thiết yếu giúp xây dựng, tái tạo và duy trì hệ xương khớp chắc khỏe. Bởi thành phần dinh dưỡng này có tác dụng tăng khả năng hấp thụ canxi của cơ thể. Khi nồng độ canxi trong xương được đảm bảo, người bệnh có thể duy trì chức năng hệ xương khớp, tăng khả năng chữa lành tổn thương, chống loãng xương, phòng ngừa và giảm cảm giác đau nhức hiệu quả.

Cơ thể tạo ra vitamin D khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời qua da. Ngoài ra người bệnh cũng có thể bổ sung đủ lượng vitamin D cần thiết thông qua những loại thực phẩm dưới đây:

• Tôm
• Lòng đỏ trứng
• Nấm
• Hàu
• Dầu gan cá tuyết
• Cá trích
• Cá mòi
• Cá hồi
• Cá ngừ
• Sữa
• Phô mai
• Sữa chua…

4. Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa

Để ngăn ngừa và giảm đau nhức xương khớp ở người già, người có nguy cơ thoái hóa xương khớp (ngồi nhiều, lao động nặng nhọc…), bạn cần tăng cường bổ sung những loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa.

Chất chống oxy hóa là những thành phần tự nhiên có khả năng hạn chế và ngăn chặn những tổn thương phát sinh bởi gốc tự do. Từ đó phòng ngừa tình trạng thoái hóa khớp sớm, tổn thương xương khớp dẫn đến đau nhức.

Thông thường cơ thể sẽ sản sinh một số chất chống oxy hóa để ức chế hoạt động và chống lại các gốc tự do. Tuy nhiên hàm lượng chất chống oxy hóa thường không đủ ở những người lớn tuổi. Vì thế bạn nên tăng cường bổ sung thành phần dinh dưỡng này bằng một chế độ ăn uống lành mạnh, chứa nhiều hoa quả, rau xanh, các loại hạt và ngũ cốc nguyên hạt.

Những loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa gồm:

• Vitamin A: Trứng, bơ, gan, sữa
• Vitamin C: Đu đủ, dâu tây, bông cải xanh, ớt chuông đỏ, dưa lưới, quả kiwi, cam, việt quất, cà chua, cải xoăn, súp lơ, cải bruxen
• Vitamin E: Các loại hạt (đậu phộng, hạt dẻ, hạt hướng dương, hạnh nhân), dầu thực vật (dầu hạt cải, dầu đậu nành, dầu ngô, dầu hướng dương), rau lá xanh (cải xoăn, rau bina)
• Lycopene: Các loại rau, trái cây màu hồng và đỏ như cà chua, mơ, dưa hấu, bưởi hồng…
• Lutein: Các loại rau lá xanh như bông cải xanh, cải xoăn, rau bina, đậu Hà Lan, ngô, cam, đu đủ
• Selen: Cá, thịt bò, thịt gà, trứng, phô mai, mì ống, bánh mì, các loại hạt, đậu, ngũ cốc (gạo, lúa mì, ngô)

5. Thực phẩm giàu kali

Để phòng ngừa và cải thiện đau nhức xương khớp, người bệnh được khuyên nên duy trì chế độ ăn uống giàu kali. Đặc biệt là phụ nữ mang thai, ở lứa tuổi thiếu niên và người lớn tuổi. Kali tham gia vào quá trình xây dựng hai hệ thống gồm xương và cơ.

Vì thế việc bổ sung lượng kali cần thiết có thể giúp ổn định sự liên kết giữa xương và các mô mềm, tăng độ dẻo dai và khả năng hỗ trợ cột sống của các cơ. Đồng thời duy trì hệ xương khớp khỏe mạnh và phòng ngừa đau nhức xương khớp hiệu quả.

Đối với người lớn tuổi, kali có tác dụng tái tạo xương khớp, phòng ngừa tình trạng mất xương do loãng xương. Từ đó giảm nguy cơ gãy xương và đau nhức xương khớp ở người lớn tuổi.

Những loại thực phẩm giàu kali nên bổ sung vào chế độ ăn uống mỗi ngày:

• Măng tây
• Rau lá xanh
• Rau chân vịt
• Bông cải xanh
• Nước ép cam
• Cà chua
• Dưa hấu
• Mận
• Nước dừa
• Bưởi
• Quả mơ
• Nho khô, mận khô, chà là
• Dưa lưới
• Quả bơ…

6. Thực phẩm giàu magie

Đối với những trường hợp đau nhức xương khớp kèm theo tê bì tay chân do khí huyết kém lưu thông, người bệnh nên tăng cường bổ sung magie vào chế độ ăn uống mỗi ngày. Magie có tác dụng thư giãn mạch máu, giữ thành mạch mềm mại, khí huyết lưu thông dễ dàng và hỗ trợ vận chuyển kali. Điều này giúp tái tạo và ổn định hệ xương khớp, giảm tê bì và đau nhức xương khớp.

Ngoài ra nghiên cứu cho thấy, khoảng 50 – 75% lượng magie trong cơ thể tập trung ở xương. Chất này kết hợp với canxi và phốt pho để hoàn thành quá trình tạo xương và duy trì sức khỏe xương khớp. Lượng magie còn lại tập trung ở mô mềm và cơ bắp. Điều này giúp tăng cường sức cơ, tăng khả năng hỗ trợ xương khớp, hạn chế tình trạng lỏng lẻo và đau nhức.

Chính vì thế trong thời gian điều trị đau nhức xương khớp, người bệnh nên tăng cường bổ sung những loại thực phẩm giàu magie để duy trì sức khỏe xương khớp, tăng sức cơ, phòng ngừa và giảm đau nhức.

Những loại thực phẩm giàu magie:

• Chuối
• Quả bơ
• Các loại hạt
• Sôcôla đen
• Đậu phụ
• Các loại đậu (đậu Hà Lan, đậu xanh, đậu lăng, đậu nành)
• Cá béo (cá bơn, cá hồi, cá thu)
• Ngũ cốc nguyên hạt
• Rau lá xanh

7. Rau xanh và trái cây

Trong tất cả trường hợp, rau xanh và trái cây tươi được khuyên cho những người bị đau nhức xương khớp và có vấn đề về sức khỏe. Bởi nhóm thực phẩm này chứa đa dạng các loại vitamin và khoáng chất, có khả năng làm dịu tình trạng đau nhức và tăng cường sức khỏe tổng thể.

Hàm lượng vitamin (vitamin C, vitamin A, vitamin E…), trong các loại rau và trái cây là những chất chống oxy hóa. Chúng có tác dụng giảm và ngăn ngừa tổn thương do tác động của gốc tự do, tăng khả năng chống viêm, chữa lành xương khớp hư tổn, giảm đau. Đồng thời chống thoái hóa khớp sớm.

Hàm lượng khoáng chất trong rau xanh và trái cây tươi (canxi, magie, kali, mangan…) là những chất tham gia vào quá trình xây dựng, duy trì và tái tạo xương khớp. Đồng thời đảm bảo hệ xương khớp linh hoạt, tăng tính ổn định và nâng cao chức năng.

Ngoài ra các thành phần dinh dưỡng trong rau xanh và trái cây còn có tác dụng cải thiện sức cơ, bảo vệ và nuôi dưỡng sụn khớp, tăng dịch nhầy khớp. Từ đó phòng ngừa tình trạng viêm và khô khớp dẫn đến khó đi lại.

Chính vì thế trong quá trình điều trị đau nhức xương khớp, người bệnh nên ăn nhiều rau xanh và trái cây, đặc biệt nên bổ sung những loại sau:

• Bông cải xanh
• Cải xoăn
• Cà chua
• Ớt chuông
• Bí đỏ
• Dưa hấu
• Các loại quả mọng (dâu tây, quả mâm xôi, việt quất…)
• Cam
• Đu đủ
• Chuối
• Quả bơ
• Dưa lưới…

8. Trà xanh

Trà xanh có khả năng giảm đau và hỗ trợ điều trị các bệnh xương khớp, điển hình như thoái hóa khớp, thoái hóa cột sống, viêm xương khớp, bệnh đau nhức xương khớp… Trong thành phần của trà xanh chứa epigallocatechin-3-gallate (EGCG). Đây là một hợp chất có khả năng kích thích sự tăng trưởng của xương, duy trì hệ xương khớp chắc khỏe và phòng ngừa loãng xương.

Ngoài ra EGCG là một hợp chất chống oxy hóa. Cùng với florua, trà xanh có tác dụng làm dịu nhanh tình trạng đau nhức xương khớp, tăng cường hệ miễn dịch, chống ung thư, ổn định huyết áp và ngăn ngừa bệnh ung thư.

Người bị đau nhức xương khớp nên kiêng gì?

Bên cạnh vấn đề “Bị đau nhức xương khớp nên ăn gì nhanh hết?”, người bệnh cũng cần lưu ý kiêng sử dụng một số loại thực phẩm, đồ uống dưới đây để tránh làm ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh. Cụ thể:

1. Thực phẩm chứa nhiều phốt pho

Tương tự như canxi, cơ thể cũng vần phốt pho để đảm bảo quá trình xây dựng và phát triển của hệ xương khớp, tạo năng lượng, duy trì hệ xương chắc và khỏe. Ngoài ra thành phần dinh dưỡng này còn có tác dụng tăng cường sức mạnh của cơ bắp, giảm đau cơ sau luyện tập, điều hòa nhịp tim, kích thích sự tăng trưởng, sửa chữa các tế bào và mô bị tổn thương.

Tuy nhiên bệnh nhân được khuyên không nên tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chứa phốt pho trong quá trình điều trị đau nhức xương khớp. Bởi việc dư thừa phốt pho có thể làm cản trở quá trình hấp thụ và sử dụng các khoáng chất khác của cơ thể. Điển hình như canxi, magie, sắt, kẽm… Điều này làm tăng nguy cơ thiếu hụt khoáng chất dẫn đến loãng xương, xương khớp suy yếu, giảm chức năng và thường xuyên phát sinh những cơn đau nhức nghiêm trọng.

Ngoài ra hàm lượng phốt pho dư thừa có thể kết hợp với canxi gây tích tụ nhiều loại khoáng chất trong các bó cơ. Từ đó gây đau và làm phát sinh những vấn đề không mong muốn khác.

Thông thường, khi chế độ dinh dưỡng đã có đủ protein và canxi thì phốt pho cũng được cung cấp với lượng khuyến nghị. Vì thế người bị đau nhức xương khớp không nên bổ sung thêm phốt pho để tránh gây phản tác dụng.

2. Thịt đỏ

Những người có vấn đề về hệ xương khớp không nên thêm quá nhiều thịt đỏ vào chế độ dinh dưỡng. Bởi đây là nhóm thực phẩm chứa nhiều axit bão hòa và đạm. Việc tiêu thụ quá nhiều nhóm thực phẩm này có thể tạo phản ứng viêm trong cơ thể, tăng cường độ và tần suất đau nhức xương khớp.

Ngoài ra bổ sung quá nhiều đạm trong thịt đỏ còn thúc đẩy sự hình thành và tích tụ axit uric trong máu. Điều này làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout (gút), khiến các khớp sưng và đau nhức nghiêm trọng. Một số loại thịt đỏ: Thịt bò, thịt cừu, thịt ngựa, thịt dê…

3. Thực phẩm chế biến sẵn

Thực phẩm chế biến sẵn (gà rán, khoai tây chiên, khoai lang chiên, thức ăn đóng hộp…) không nên được thêm vào chế độ ăn uống của người bị đau nhức xương khớp. Bởi nhóm thực phẩm này chứa nhiều chất béo bão hòa, có khả năng gây béo phì và làm tăng nguy cơ phát sinh phản ứng viêm trong cơ thể. Điều này làm tăng áp lực lên hệ thống xương khớp và gây đau nhức nghiêm trọng.

4. Nội tạng động vật

Nội tạng động vật chứa nhiều đạm và chất béo kém lành mạnh. Việc tiêu thụ nhiều có thể gây ra tình trạng tích tụ axit uric trong máu, tăng nguy cơ thừa cân béo phì. Từ đó gây bệnh gút, tạo áp lực, làm suy yếu và tăng nguy cơ thoái hóa hệ xương khớp.

Ngoài ra các thành phần trong nội tạng động vật còn có khả năng kích thích phản ứng viêm trong cơ thể và gây đau nhức nhiều vị trí.

5. Đồ ăn mặn, nhiều muối

Bệnh nhân bị đau nhức xương khớp không nên ăn những loại đồ ăn mặn, chứa nhiều muối. Bởi tiêu thụ lượng muối cao có khả năng làm tăng nguy cơ thoái hóa xương khớp dẫn đến đau nhức.

Ngoài ra đồ ăn mặn, nhiều muối cũng thuộc nhóm thực phẩm có khả năng gây phản ứng viêm trong cơ thể và làm tăng nguy cơ phát sinh những vấn đề liên quan đến tim mạch. Vì thế người bị đau nhức xương khớp hoặc có vấn đề về sức khỏe cần tránh ăn nhóm thực phẩm này.

6. Nước ngọt có ga

Hàm lượng lớn axit photphoric đã được tìm thấy trong thành phần của các loại nước ngọt có ga. Chất này có khả năng làm giảm quá trình hấp thụ các khoáng chất của cơ thể. Từ đó gây ra tình trạng yếu xương, mất xương, loãng xương và tăng nguy cơ viêm khớp.

Ngoài ra ở những người bị đau nhức xương khớp, axit photphoric làm tăng mức độ nghiêm trọng và tần suất phát sinh cơn đau. Đồng thời làm ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh. Bên cạnh đó nước ngọt có ga chứa nhiều đường, có thể tăng nguy cơ thừa cân béo phì khi dùng nhiều.

7. Rượu bia và chất kích thích

Rượu bia và chất kích thích (như thuốc lá) không được khuyên sử dụng cho tất cả các trường hợp có vấn đề về xương khớp. Bởi hàm lượng cồn trong rượu bia làm tăng nguy cơ đau nhức và gây phản ứng viêm trong cơ thể. Ngoài ra nó còn có khả năng tương tác với các loại thuốc điều trị dẫn đến các phản ứng bất thường và ngộ độc.

Các thành phần trong thuốc lá làm giảm hàm lượng canxi trong xương, phá hủy các tế bào, tăng nguy cơ loãng xương và thoái hóa khớp sớm. Ngoài ra hút thuốc lá còn làm tăng cảm giác đau và ảnh hưởng đến quá trình điều trị đau nhức xương khớp. Vì thế không nên sử dụng rượu bia và chất kích thích trong thời gian điều trị bệnh.

Trên đây là những thông tin cơ bản giúp giải đáp nhanh vấn đề “Người bị đau nhức xương khớp nên ăn gì, kiêng gì nhanh hết?”. Với những thông tin này, người bệnh có thể xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh và phù hợp. Từ đó duy trì sức khỏe xương khớp, chống viêm và giảm đau nhức hiệu quả.

Tham khảo thêm:

• 10 cách trị đau nhức xương khớp tại nhà – Giảm đau hiệu quả
• 7 cây thuốc nam chữa bệnh đau nhức xương khớp hiệu quả