Bệnh Đa Xơ Cứng Nên Ăn Gì Và Kiêng Gì Để Nhanh Khỏi?

Bệnh đa xơ cứng nên ăn gì và kiêng gì là một trong những vấn đề cần được quan tâm. Bởi chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh có thể góp phần kiểm soát MS. Đồng thời giảm nhẹ triệu chứng và hạn chế những đợt bùng phát của bệnh. Ngược lại những loại thực phẩm kém lành mạnh có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của đa xơ cứng.

Bệnh đa xơ cứng nên ăn gì để nhanh khỏi?

Bệnh đa xơ cứng (MS) vừa là một bệnh tự miễn vừa là một bệnh giảm men phổ biến nhất. Trong bệnh lý này, hệ miễn dịch tấn công vào lớp vỏ bao bọc tế bào thần kinh (hay còn gọi là myelin) ở não và tủy sống. Điều này khiến chúng bị tổn thương, làm gián đoạn khả năng dẫn truyền tín hiệu giữa những bộ phận trong hệ thần kinh.

Những người bị đa xơ cứng có những vấn đề về mắt, hệ vận động, cảm xúc, sức khỏe tổng thể. Cụ thể MS dẫn đến yếu cơ, nhìn đôi, nhìn mờ, mù lòa một bên mắt, trầm cảm, rối loạn cảm giác, mất khả năng phối hợp, cơ thể mệt mỏi thường xuyên…

Không thể chữa khỏi bệnh đa xơ cứng. Tuy nhiên các phương pháp có thể giúp kiểm soát MS, giảm nhẹ triệu chứng và ngăn những đợt tái phát của bệnh. Ngoài thuốc, chế độ ăn uống phù hợp cũng mang đến nhiều lợi ích.

Vậy bệnh đa xơ cứng nên ăn gì để nhanh khỏi? Dưới đây là những loại thực phẩm tốt nhất cho những người mắc chứng bệnh này:

1. Thực phẩm giàu vitamin D

Thiếu vitamin D là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh đa xơ cứng. Chính vì thế việc bổ sung nhóm thực phẩm này vào quá trình chữa bệnh là điều cần thiết. Vitamin D giúp hạn chế những đợt bùng phát của MS và ngăn viêm.

Mặt khác những người bị đa xơ cứng tiến triển thường có nguy cơ bị loãng xương. Bổ sung canxi và vitamin D đồng thời có thể tăng khả năng hấp thụ và sử dụng canxi của cơ thể. Từ đó duy trì hệ xương khớp chắc khỏe và giảm nguy cơ loãng xương.

Ánh nắng mặt trời là nguồn bổ sung vitamin D tốt nhất. Cụ thể tắm nắng sáng từ 10 đến 20 phút mỗi ngày giúp tổng hợp vitamin D trên da, xương khớp chắc khỏe.

Ngoài ra những loại thực phẩm dưới đây cũng là nguồn bổ sung vitamin D tốt nhất:

• Sữa
• Sữa chua
• Cá ngừ
• Cá hồi
• Trứng
• Ngũ cốc
• Nước cam
• Nấm
• Lòng đỏ trứng
• Tôm

Tham khảo thêm: Các Loại Trái Cây Giàu Vitamin D và Cách Bổ Sung Hợp Lý

2. Thực phẩm chứa Probiotics và Prebiotics

Các nghiên cứu cho thấy những thay đổi trong sức khỏe đường ruột và bệnh đa xơ cứng có mối liên kết với nhau. Cụ thể những thay đổi ở đường ruột có thể gây ra các rối loạn miễn dịch. Điều này làm tăng nguy cơ bùng phát MS và tăng mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Hệ vi khuẩn đường ruột là một hệ thống vi khuẩn sinh vật phức tạp, chúng sống và hoạt động trong ruột. Ở người, vi khuẩn chiếm phần lớn. Chúng giúp phân hủy thức ăn, hấp thụ chất dinh dưỡng.

Ngoài ra các vi khuẩn có lợi còn giúp tiêu hóa tốt và duy trì sức khỏe của hệ thống miễn dịch. Từ đó mang đến nhiều lợi ích cho quá trình kiểm soát đa xơ cứng.

Để điều chỉnh hệ vi khuẩn đường ruột, người bệnh có thể sử dụng men vi sinh cùng những chế phẩm chứa Probiotics và Prebiotics.

Probiotics có nhiều trong:

• Sữa chua
• Những loại thực phẩm lên men như dưa cải bắp, kim chi…

Những loại thực phẩm giàu Prebiotics:

• Măng tây
• Tỏi
• Hành
• Tỏi tây
• Rau diếp xoăn
• Atiso

3. Nghệ

Hãy thêm nghệ vào chế độ ăn uống của người bị đa xơ cứng (MS). Bởi trong loại thực phẩm này chứa nhiều curcumin. Đây là hoạt chất kháng viêm cực mạnh, có khả năng chống viêm và giảm đau bởi MS.

Ngoài ra hàm lượng cao curcumin trong nghệ còn có tác dụng điều chỉnh hệ thống miễn dịch, ngăn viêm và bảo vệ những tế bào thần kinh của cơ thể. Tuy nhiên một số loại thuốc có thể tương tác bất lợi với curcumin. Vì thế người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng nghệ.

Nghệ được sử dụng bằng cách thêm vào các món ăn hoặc hòa tan một muỗng bột nghệ trong 200ml sữa ấm. Uống mỗi ngày 1 ly.

4. Thực phẩm giàu Biotin

Biotin là một dạng vitamin B. Thành phần dinh dưỡng này có khả năng kiểm soát bệnh đa xơ cứng, giảm triệu chứng và giảm nguy cơ khuyết tật mãn tính. Chính vì thế những trường hợp có bệnh MS tiến triển cần bổ sung từ 100 đến 600 mg mỗi ngày.

Dưới đây là những loại thực phẩm giàu Biotin nhất:

• Gan bò
• Trứng
• Bông cải xanh
• Rau chân vịt
• Bánh mì nguyên cám
• Hạt hướng dương
• Các loại trái cây như bơ, quả mâm xôi, chuối
• Cá mòi, cá hồi

5. Thực phẩm giàu chất xơ

Để giải đáp thắc mắc “Bệnh đa xơ cứng nên ăn gì để nhanh khỏi?“, người bệnh nên thêm thực phẩm giàu chất xơ vào chế độ ăn uống. Chất xơ thường không được tiêu hóa hoàn toàn. Một phần của chúng đi qua hệ thống miễn dịch. Điều này giúp kích thích nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón và một số triệu chứng khác của bệnh đa xơ cứng.

Ngoài ra thêm thực phẩm giàu chất xơ vào chế độ ăn uống còn mang đến những lợi ích sau:

• Điều hòa huyết áp
• Nuôi vi khuẩn đường ruột
• Giảm cholesterol, duy trì sức khỏe cho hệ tim mạch
• Giảm nguy cơ mắc bệnh tim ở bệnh nhân bị đa xơ cứng
• Kiểm soát cân nặng

Cần đảm bảo bổ sung ít nhất 25mg chất xơ/ ngày từ thực phẩm lành mạnh. Khi ăn nhiều chất xơ, người bệnh cần uống nhiều nước vì chất này hấp thụ nước.

Những loại thực phẩm giàu chất xơ gồm:

• Ngũ cốc nguyên hạt
• Trái cây
• Rau củ
• Các loại hạt và quả hạch
• Những loại ngũ cốc
• Gạo lức
• Các loại đậu như đậu lăng, đậu xanh…

6. Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa

Những bệnh nhân bị đa xơ cứng nên thường xuyên ăn trái cây và những loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa khác. Các nghiên cứu cho thấy polyphenol có khả năng chống viêm và bảo vệ những tế bào. Đồng thời chống oxy hóa, ức chế hoạt động của gốc tự do.

Chính vì thế mà việc bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxy hóa (đặc biệt là polyphenol) có thể ngăn ngừa tổn thương tích tụ, làm chậm sự phát triển của bệnh đa xơ cứng.

Dưới đây là những loại thực phẩm chứa nhiều polyphenol:

• Ngũ cốc
• Các loại thảo mộc như bạc hà khô và đinh hương
• Trà
• Rau xanh
• Trái cây (đặc biệt là những loại quả mọng)
• Đậu
• Quả hạch
• Sôcôla đen và bột ca cao

7. Thực phẩm giàu omega-3

Omega-3 là một loại axit béo không bão hòa đa (PUFAs) có thể mang đến nhiều lợi ích cho quá trình điều trị bệnh đa xơ cứng. Thành phần dinh dưỡng này giúp kiểm soát viêm dây thần kinh, giảm đau đớn và giảm nhẹ các triệu chứng liên quan đến MS. Chẳng hạn như mệt mỏi, mất tập trung, suy giảm trí nhớ, các vấn đề về thị lực…

Ngoài ra axit béo omega-3 còn có tác dụng hỗ trợ điều trị trầm cảm, cải thiện nhưng rối loạn thần kinh, chống ung thư. Đồng thời duy trì sức khỏe tim mạch và tổng thể, chống bệnh MS và những bệnh tự miễn khác.

Các nghiên cứu cũng kết luận rằng, những người ít bổ sung axit béo không bão hòa đa (PUFAs) sẽ có nguy cơ mắc bệnh đa xơ cứng.

Để bổ sung omega-3 cần thiết, người bệnh có thể ăn nhiều những loại thực phẩm sau:

• Cá hồi
• Cá trích
• Cá thu
• Dầu gan cá tuyết
• Trứng cá muối
• Hạnh nhân
• Hạt lanh
• Dầu thực vật

8. Rau và trái cây tươi

Những người mắc bệnh đa xơ cứng được khuyên ăn nhiều rau và trái cây tươi. Bởi nhóm thực phẩm này chứa nhiều thành phần dinh dưỡng có lợi cho quá trình điều trị.

Cụ thể ăn thịt nạc/ cá/ trứng kết hợp 3 – 5 bữa rau và một ít trái cây mỗi ngày có thể tăng cường bổ sung chất chống oxy hóa và chất xơ. Những thành phần dinh dưỡng này giúp cải thiện các vấn đề về đường ruột, chống viêm, bảo vệ và duy trì sự ổn định cho những tế bào. Đồng thời chống lại tác nhân phá hủy myelin, chẳng hạn như các gốc tự do.

Ngoài ra rau xanh và trái cây tươi còn rất giàu vitamin và khoáng chất (đặc biệt là vitamin A, C, E và canxi). Canxi đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hệ xương khớp chắc khỏe, giảm nguy cơ loãng xương ở người bị đa xơ cứng.

Trong khi đó vitamin A, C, E mang đặc tính chống oxy hóa, giúp duy trì chức năng cho hệ thống thần kinh. Hơn thế, vitamin C còn giúp tăng đề kháng, chống mệt mỏi do MS, kháng viêm và giảm đau hiệu quả.

Dưới đây là những loại rau và trái cây tươi nên được thêm vào chế độ ăn uống mỗi ngày:

• Các loại quả mọng (dâu tây, quả mâm xôi, việt quất, nho…)
• Kiwi
• Trái cây thuộc họ cam quýt
• Táo, lê
• Quả bơ
• Bông cải xanh
• Cà chua
• Dưa hấu
• Các loại rau có lá màu xanh đậm
• Ớt chuông
• Rau dền
• Bắp cải…

9. Quả bơ

Quả bơ được đánh giá là một trong những loại thực phẩm tốt nhất cho người bị đa xơ cứng. Các nghiên cứu cho thấy loại quả này mang đặc tính chống viêm mạnh. Việc ăn mỗi ngày 1 quả bơ có thể giúp hạn chế viêm dây thần kinh và giảm những cơn đau liên quan.

Ngoài ra quả bơ chứa rất nhiều chất chống oxy hóa phenolic, vitamin E, lutein, glutathione, axit béo không bão hòa đơn, phytosterol. Những thành phần này đều có khả năng chống viêm mạnh, giảm đau, bảo vệ các dây thần kinh trong não và tủy sống.

Hơn thế, những thành phần dinh dưỡng trong quả bơ còn giúp duy trì sức khỏe tổng thể, sức khỏe của tim và não. Từ đó hạn chế mệt mỏi, suy giảm trí nhớ và những vấn đề khác của bệnh đa xơ cứng.

10. Protein nạc

Theo các chuyên gia, một chế độ ăn ít chất béo bão hòa có thể mang đến nhiều lợi ích cho quá trình điều trị đa xơ cứng. Đồng thời giúp hạn chế triệu chứng và duy trì sức khỏe tổng thể.

Do đó người bệnh nên ăn protein nạc thay vì tiêu thụ nhiều chất béo bão hòa. Cụ thể như ăn ức gà, thịt nạc heo và thịt gà không da, hạn chế ăn thịt đỏ. Ngoài ra người bệnh có thể ăn các loại đậu (chẳng hạn như đậu lăng) để bổ sung protein lành mạnh và lượng chất xơ dồi dào.

Ăn protein lành mạnh giúp chống lại những đợt bùng phát của bệnh, giảm nhẹ triệu chứng, chống mệt mỏi và duy trì sức khỏe tổng thể cho người bệnh.

11. Trà xanh

Nếu bệnh đa xơ cứng gây căng thẳng và mệt mỏi thường xuyên, người bệnh nên uống một tách trà xanh mỗi ngày. Các nghiên cứu cho thấy hàm lượng EGCG trong trà xanh giúp kháng viêm và chống oxy hóa. Đồng thời tăng cường sức khỏe não bộ và tim mạch, giảm trọng lượng dư thừa ở người thừa cân.

Nhờ đó, việc uống trà xanh mỗi ngày có thể giúp giảm tình trạng viêm sưng, kiểm soát căng thẳng, tránh tác động của MS đối với não bộ và ngăn tổn thương hệ thần kinh. Thức uống này cũng giúp nâng cao sức khỏe và tăng cường hệ miễn dịch.

Bệnh đa xơ cứng nên kiêng gì?

Bên cạnh “Bệnh đa xơ cứng nên ăn gì mau khỏi?“, người bệnh cũng cần chú ý đến những loại thực phẩm kém lành mạnh. Bởi việc bổ sung những loại thực phẩm này có thể làm ảnh hưởng đến quá trình điều trị MS. Đồng thời kéo dài các đợt bùng phát của bệnh và tăng mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Người bị đa xơ cứng cần kiêng những thứ dưới đây:

1. Thực phẩm chứa chất béo bão hòa

Ăn nhiều thực phẩm chứa chất béo bão hòa làm tăng chứng viêm trong bệnh đa xơ cứng. Từ đó làm trầm trọng hơn những triệu chứng của bệnh, cản trở quá trình chữa trị.

Ngoài ra loại chất béo này còn có khả năng làm tăng nồng độ cholesterol LDL (“xấu”) trong cơ thể. Việc ăn nhiều chất béo bão hòa có thể gây xơ vữa động mạch, tăng nguy cơ đau ngực, đau tim và đột quỵ.

Các nghiên cứu cho thấy, MS và các vấn đề về tim có sự tác động qua lại. Cụ thể những người bị đa xơ cứng thường gặp những vấn đề về tim mạch. Trong khi những vấn đề về tim mạch (như tăng lipid máu, tăng huyết áp..) có thể khiến bệnh MS trở nên trầm trọng hơn.

Vì thế người bệnh cần kiêng thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa để duy trì sức khỏe tim mạch, nâng cao sức khỏe tổng thể và hỗ trợ điều trị chứng đa xơ cứng.

Chất béo bão hòa có nhiều trong sữa nguyên chất béo và thịt đỏ. Dầu dừa và dầu cọ cũng chứa chất béo này nhưng không quá lớn.

2. Thực phẩm chứa chất béo chuyển hóa

Người bệnh nên kiêng những loại thực phẩm chứa chất béo chuyển hóa, chẳng hạn như bánh quy giòn, bánh quy nước, các loại bánh nướng… Bởi nhóm thực phẩm này có khả năng gây viêm trong mạch máu và hệ thần kinh. Từ đó làm trầm trọng hơn những triệu chứng của bệnh đa xơ cứng.

3. Thức ăn chứa nhiều đường

Trong quá trình điều trị bệnh đa xơ cứng, người bệnh nên kiêng những loại thực phẩm chứa quá nhiều đường. Bởi nhóm thực phẩm này gây tăng cân, tăng phản ứng viêm. Từ đó làm trầm trọng hơn các triệu chứng, tăng cảm giác mệt mỏi.

Theo các chuyên gia, ăn quá nhiều đồ ngọt còn dẫn đến một số rối loạn não, người bệnh thường xuyên cảm thấy bất thường.

4. Thức ăn chứa nhiều muối

Người bệnh nên loại bỏ thói quen ăn mặn khi bị đa xơ cứng (MS). Bởi dư thừa natri có thể tăng tình trạng viêm do MS, gây bệnh tim mạch, làm tăng huyết áp và giảm tuổi thọ ở người mắc chứng đa xơ cứng.

Các chuyên gia khuyến cáo, người khỏe mạnh nên ăn ít hơn 5mg muối mỗi ngày. Những người bị đa xơ cứng và có vấn đề về tim mạch nên ăn ít hơn 2,3mg muối mỗi ngày.

5. Thực phẩm chứa Carb tinh chế

Trong thời gian điều trị bệnh đa xơ cứng, người bệnh cần tránh ăn quá nhiều carbohydrate đã qua xử lý. Chẳng hạn như bánh mì, cơm trắng, ngũ cốc ăn sáng. Bởi nhóm thực phẩm này có thể làm tăng lượng đường trong máu, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị MS.

Thay vào đó người bệnh nên ăn lúa mạch, gạo lức, mì ống từ lúa mì nguyên hạt, bánh mì ngũ cốc nguyên hạt.

6. Thực phẩm chế biến sẵn

Nếu có thắc mắc “Bệnh đa xơ cứng nên kiêng gì?”, người bệnh nên kiêng ăn thực phẩm chế biến sẵn. Chẳng hạn như thịt nguội, xúc xích, đồ ăn đóng hộp, dăm bông… Bởi những loại thực phẩm này thường chứa nhiều chất phụ gia và muối.

Thường xuyên ăn thực phẩm chế biến sẵn có thể làm hỏng niêm mạc ruột, suy yếu và mất cân bằng hệ thống miễn dịch. Điều này làm tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn, khiến bệnh đa xơ cứng tiến triển nhanh và làm trầm trọng hơn các triệu chứng.

Ngoài ra lượng natri trong thực phẩm chế biến sẵn làm tăng viêm và gây ra những vấn đề khác cho người bị MS.

7. Bột ngọt

Người bệnh nên cắt giảm lượng bột ngột trong khi chế biến món ăn. Ở người bị MS, hệ thống miễn dịch có thể phản ứng bất thường đối với những phân tử hình thành MSG. Vì thế mà việc ăn nhiều bột ngọt có thể gây tổn thương tế bào thần kinh.

8. Thực phẩm chứa nhiều Gluten

Bệnh celiac (một tình trạng mà ruột non của bạn sẽ bị tổn thương khi ăn thực phẩm chứa gluten. ) và bệnh đa xơ cứng có mối liên hệ với nhau. Cụ thể những người bị MS có nhiều khả năng mắc bệnh celiac; những người mắc bệnh celiac thường có những biểu hiện liên quan đến thần kinh.

Những người mắc bệnh đa xơ cứng cho biết, họ cảm thấy tốt và thoải mái hơn khi thiết lập một chế độ ăn uống không có gluten. Vì thế người bệnh nên được kiểm tra khả năng dung nạp gluten. Nếu không dung nạp, nhạy cảm hoặc dị ứng với gluten, người bệnh cần tránh ăn những thực phẩm chứa chất này. Cụ thể như:

• Các sản phẩm từ lúa mì
• Lúa mạch đen
• Lúa mạch
• Bột mì trắng

9. Thức uống chứa Caffeine

Caffeine là một chất lợi tiểu tự nhiên. Vì thế nó có thể làm trầm trọng hơn những hoạt động bất thường của bàng quang đối với một số người. Trong khi bàng quang hoạt động quá mức thường xảy ra ở những người mắc chứng đa xơ cứng.

Tuy nhiên những người không có bất thường ở bàng quang có thể sử dụng Caffeine. Thống kê cho thất, nhiều người mắc chứng MS cảm thấy thoải mái và giảm mệt mỏi khi dùng thức uống chứa Caffeine. Mặt khác những người thường xuyên tiêu thụ Caffeine có thể giảm nguy cơ mắc chứng MS.

10. Rượu bia

Hãy hạn chế uống rượu bia khi bị đa xơ cứng. Các thành phần của rượu có thể làm trầm trọng hơn những triệu chứng thần kinh. Đồng thời tăng tương tác tiêu cực và gây tác dụng phụ của các thuốc điều trị MS.

Ngoài ra uống nhiều rượu bia còn tăng phản ứng viêm, tăng nguy cơ tàn tật do MS khởi phát tái phát, tăng mức độ nghiêm trọng của MS khởi phát tiến triển. Đồng thời tăng nguy cơ trầm cảm.

Chính vì thế người bệnh cần hạn chế uống rượu bia khi mắc chứng đa xơ cứng để góp phần kiểm soát bệnh và ngăn biến chứng.

11. Thuốc lá

Hút thuốc lá làm ảnh hưởng tiêu cực đối với quá trình điều trị đa xơ cứng. Cụ thể thuốc lá làm tăng tốc độ phát triển của bệnh MS tiến triển thứ phát, tăng mức độ tổn thương thần kinh. Từ đó khiến MS bùng phát dữ dội cùng với những triệu chứng nghiêm trọng hơn.

Trên đây là những giải đáp cho thắc mắc “Bệnh đa xơ cứng nên ăn gì và kiêng gì giúp nhanh khỏi?“. Người bị đa xơ cứng được khuyên ăn nhiều rau, trái cây, thực phẩm giàu vitamin D, chất chống oxy hóa… Kiêng rượu, bia, bột ngọt, thực phẩm nhiều đường, muối… Dựa vào những thông tin này, người bệnh có thể thiết lập chế độ ăn uống phù hợp để tăng hiệu quả chữa bệnh.

Tham khảo thêm:

• Người bệnh đa xơ cứng có chết không? Có di truyền không?
• Tổn Thương Tuỷ Sống: Triệu Chứng Và Phương Pháp Điều Trị
• Xơ Cứng Teo Cơ Một Bên (ALS) Là Bệnh Gì? Dấu Hiệu, Điều Trị