Canxi (Calcium) Là Gì? Vai Trò, Tác Dụng Và Điều Cần Biết

Canxi là chất dinh dưỡng quan trọng và cần thiết cho nhiều chức năng cơ bản của cơ thể. Khoáng chất này cũng hỗ trợ tăng cường sức khỏe của xương, răng, tim mạch, não bộ và các hoạt động khác của cơ thể.

Canxi là gì?

Canxi (Calcium) là khoáng chất thiết yếu của xương và răng. Bên cạnh đó, tim mạch, dây thần kinh, mạch máu và não bộ cũng cần canxi để hoạt động bình thường. Do đó, tìm hiểu các thông tin nhanh về canxi để có kế hoạch chăm sóc sức khỏe phù hợp.

Cụ thể một số thông tin nhanh cần biết về canxi bao gồm:

• Canxi đóng một vai trò trong nhiều chức năng cơ bản của cơ thể, bao gồm lưu thông máu, vận động cơ bắp và giải phóng hormone.
• Cơ thể không sản xuất canxi, do đó hầu hết mọi người cần bổ sung canxi thông qua chế độ ăn uống và viên uống bổ sung.
• Cơ thể cần vitamin D để hấp thụ canxi. Điều này có nghĩa là thiếu vitamin D cũng có thể dẫn đến thiếu canxi.
• Canxi quan trọng đối với phụ nữ trong việc cải thiện các triệu chứng của Hội chứng tiền kinh nguyệt và phòng ngừa nguy cơ loãng xương ở phụ nữ trung niên.
• Thiếu canxi dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe khác, chẳng hạn như tăng nguy cơ loãng xương, xương xốp, yếu và dễ gãy.
• Quá nhiều canxi có thể dẫn đến nhiều tác động tiêu cực, chẳng hạn như áo bón, đầy hơi và chướng bụng.

Ở người, canxi là khoáng chất có hàm lượng lớn và chiếm khoảng 2% tổng trọng lượng cơ thể. Có 99% canxi được tìm thấy ở khung xương và phần còn lại phân bố ở răng, huyết tăng, các mô mềm và dịch ngoại bào.

Cơ thể cần canxi để xây dựng và duy trì hệ thống xương chắc khỏe. Ngoài ra, canxi cũng cần thiết để duy trì khả năng trao đổi thông tin giữa não bộ và các bộ phận khác của cơ thể. Khoáng chất này cũng đóng vai trò quan trọng trong các chuyển động của cơ bắp và chức năng tim mạch.

Canxi rất quan trọng đối với sức khỏe xương trong suốt cuộc đời. Khoáng chất này xuất hiện tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm và một số sản phẩm chế biến sẵn. Ngoài ra, đôi khi calcium cũng có thể được bổ sung thông qua viên uống, thực phẩm chức năng.

Vai trò của canxi đối với cơ thể

Theo các nghiên cứu, canxi cần thiết cho nhiều chức năng cơ bản và giúp cơ thể hoạt động bình thường. Cụ thể một số vai trò chính bao gồm:

1. Tăng cường sức khỏe của xương

Có khoảng 99% calcium trong cơ thể tập trung ở xương và răng. Do đó, khoáng chất này cần thiết cho sự phát triển, tăng trưởng và duy trì mật độ xương trong suốt cuộc đời.

Ở trẻ em, trẻ vị thành niên và thanh thiếu niên, calcium góp phần vào sự phát triển toàn diện của xương. Sau khi cơ thể ngừng phát triển, bổ sung đầy đủ calcium có thể giúp cơ thể duy trì mật độ xương và làm chậm quá trình mất xương, một quá trình tự nhiên xảy ra khi cơ thể lão hóa.

Ở phụ nữ đã trải qua thời kỳ mãn kinh có thể bị mất mật độ xương với tỷ lệ cao hơn so với nam giới trong cùng độ tuổi. Do đó, phụ nữ trung niên và phụ nữ lớn tuổi thường dễ bị loãng xương hơn nam giới. Do đó, bác sĩ thường đề nghị phụ nữ sau 30 bổ sung calcium để hạn chế nguy cơ.

2. Hỗ trợ sự co cơ

Calcium cần thiết cho việc điều chỉnh cơ. Khi một dây thần kinh kích thích một cơ, cơ thể sẽ giải phóng calcium. Lúc này calcium có nhiệm vụ giúp cơ co lại. Ngược lại, khi cơ thể rút calcium ra khỏi cơ, cơ sẽ giãn ra.

3. Tăng cường sức khỏe tim mạch

Canxi đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Quá trình đông máu là một quá trình phức tạp, liên quan đến một loạt các khoáng chất trong cơ thể, bao gồm canxi.

Ngoài ra, khoáng chất này cần thiết đối với chức năng của cơ bắp, chẳng hạn như duy trì hoạt động của cơ tim. Cụ thể, canxi làm giãn cơ trơn bao quanh các mạch máu, giúp máu lưu thông khắp cơ thể. Thậm chí có nhiều nghiên cứu cho rằng việc tiêu thụ đủ lượng canxi cần thiết có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về huyết áp.

4. Giảm nguy cơ ung thư

Một số nghiên cứu cho rằng, việc bổ sung đầy đủ canxi hoặc thực hiện chế độ ăn uống giàu canxi có thể làm giảm nguy cơ ung thư ruột kết hoặc ung thư trực tràng. Tuy nhiên, ung thư thường phát triển trong nhiều năm, do đó các nghiên cứu cần được chứng minh thêm.

5. Các vai trò khác

Calcium là đồng yếu tố của nhiều loại enzym. Do đó, không có calcium, một số enzym trong cơ thể hoạt động không hiệu quả hoặc không thể hoạt động.

Vì vậy việc tiêu thụ đầy đủ lượng calcium cần thiết có thể hỗ trợ một số vai trò trong cơ thể, chẳng hạn như:

• Giảm nguy cơ huyết áp cao khi mang thai;
• Ngăn ngừa tình trạng tụt huyết áp ở người trẻ tuổi;
• Giảm nguy cơ huyết áp cao ở những trẻ có mẹ tiêu thụ đầy đủ calcium trong thai kỳ;
• Cải thiện nồng độ cholesterol trong cơ thể;
• Giảm nguy cơ u tuyến đại trực tràng (không phải ung thư);
• Hạn chế nguy cơ sỏi thận;
• Hỗ trợ giảm cân theo thời gian hoặc giảm trọng lượng cơ thể.

Cơ thể cần bao nhiêu canxi?

Theo các nghiên cứu, lượng canxi cần thiết phụ thuộc vào độ tuổi, chẳng hạn như:

• 0 – 6 tháng: 200 miligam (mg)
• 7 – 12 tháng: 260 mg
• 1 – 3 tuổi: 700 mg
• 4 – 8 tuổi: 1.000 mg
• 9  – 18 tuổi: 1.300 mg
• 19 – 50 tuổi: 1.000 mg
• 51 – 70 tuổi: 1.000 mg đối với nam và 1.200 mg đối với nữ
• 71 tuổi trở lên: 1.200 mg

Phụ nữ mang thai và đang cho con bú cần khoảng 1.000  – 1.300 mg mỗi ngày, tùy theo độ tuổi của thai phụ.

Bên cạnh đó, một số đối tượng có thể được đề nghị bổ sung calcium dưới dạng viên uống, chẳng hạn như:

• Bắt đầu thời kỳ mãn kinh;
• Ngừng kinh nguyệt do chán ăn tâm thần hoặc tập thể dục quá mức;
• Không dung nạp lactose hoặc bị dị ứng với sữa bò;
• Có chế độ ăn uống thuần chay.

Nguy cơ khi thiếu canxi

Thiếu canxi hay còn được gọi là hạ canxi máu, xảy ra khi cơ thể không được cung cấp đầy đủ lượng canxi cần thiết. Có một số tình trạng hoặc thói quen sống có thể dẫn đến nồng độ calcium thấp, chẳng hạn như:

• Chế độ ăn uống không lành mạnh, chẳng hạn như ăn uống vô độ, biếng ăn và các dạng rối loạn ăn uống khác;
• Tiếp xúc với thủy ngân;
• Tiêu thụ quá nhiều magie;
• Sử dụng thuốc nhuận tràng trong thời gian dài;
• Đang sử dụng kéo dài một số loại thuốc, chẳng hạn như hóa trị liệu hoặc corticosteroid;
• Thiếu hormone tuyến cận giáp;
• Người thường xuyên tiếp xúc với kim loại và được điều trị bằng liệu pháp thải sắt;
• Bổ sung quá nhiều protein hoặc natri có thể bài tiết calcium;
• Tiêu thụ quá nhiều caffeine, nước ngọt hoặc rượu;
• Có một số tình trạng sức khỏe chẳng hạn như bệnh celiac, bệnh viêm ruột, bệnh Crohn và một số bệnh đường tiêu hóa khác;
• Thực hiện một số thủ tục phẫu thuật, bao gồm cần cắt bỏ dạ dày;
• Suy thận;
• Viêm tụy;
• Thiếu vitamin D và thiếu hụt phosphat.

Cơ thể cũng đào thải một lượng canxi qua mồ hôi, nước tiểu và phân. Do đó, tiêu thụ một số loại thực phẩm và thực hiện một số hoạt động cụ thể có thể làm giảm lượng canxi trong cơ thể.

Nếu không cung cấp đủ lượng canxi cần thiết có thể dẫn đến một số vấn đề về sức khỏe xương, chẳng hạn như:

• Trẻ em không đạt được chiều cao đầy đủ khi trưởng thành;
• Người lớn có khối lượng xương thấp, làm tăng nguy cơ loãng xương và gãy xương.

Do đó, bổ sung đầy đủ canxi là điều cần thiết để bảo vệ hệ cơ xương khớp và đảm bảo các hoạt động bình thường của cơ thể.

Các loại thực phẩm giàu canxi

Cơ thể không sản xuất calcium, do đó mọi người cần bổ calcium thông qua các nguồn bên ngoài, chẳng hạn như thực phẩm và viên uống bổ sung.

Calcium tự nhiên chứa nhiều trong loại thực phẩm và đồ uống. Ngoài ra, đôi khi các nhà sản xuất thực phẩm đóng hộp cũng bổ sung calcium vào sản phẩm để nâng cao thành phần dinh dưỡng.

Cụ thể, các nguồn thực phẩm chứa nhiều calcium bao gồm:

• Sữa chua;
• Phô mai;
• Sữa, bao gồm các loại sữa hạt, chẳng hạn như sữa đậu nành
• Cá mòi và cá hồi, bao gồm thực phẩm đóng hộp;
• Đậu hũ;
• Các loại rau lá xanh, chẳng hạn như bông cải xanh, cải xoong và cải xoăn;
• Một số loại ngũ cốc ăn sáng tăng cường;
• Nước trái cây tự nhiên, chẳng hạn như nước cam và nước trái cây đóng hộp;
• Các loại hạt và hạt, đặc biệt là hạnh nhân, vừng và hạt chia;
• Các loại đậu và ngũ cốc;
• Ngô, bột ngô và bánh ngô.

Bên cạnh đó, một số loại rau lá có màu xanh đậm, chẳng hạn như rau bina, có chứa nhiều calcium, tuy nhiên cũng chứa nhiều acid oxaliac. Theo các nghiên cứu acid oxaliac có thể làm giảm khả năng hấp thụ canxi của cơ thể.

Ngoài ra, để hấp thụ canxi, cơ thể cần vitamin D. Một số loại thực phẩm tự nhiên có chứa một lượng nhỏ vitamin D, chẳng hạn như cá hồi đóng hộp bao gồm xương và lòng đỏ trứng. Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cũng có thể giúp cơ thể tổng hợp vitamin D và tăng cường khả năng hấp thụ calcium.

Sử dụng viên uống bổ sung canxi

Trong một số trường hợp cụ thể và cần thiết, các bác sĩ có thể đề nghị bổ sung canxi cho người dùng thông qua các loại sản phẩm viên uống. Theo đó, các sản phẩm viên uống bổ sung canxi được các bác sĩ khuyên dùng và hàng triệu người trên thế giới tin tưởng sử dụng hiện nay có thể điểm đến như: 

• Kirkland Calcium 600mg D3 – Thực phẩm chức năng bổ sung canxi
• Viên uống bổ sung Canxi và Vitamin D3 Ostelin Calcium & Vitamin D3
• Viên uống DHA canxi của Nhật
• Viên uống Swisse Calcium + Vitamin D
• Viên uống hỗ trợ bổ sung Total Calcium & Magnesium + D3 Blackmores.

Các dòng sản phẩm bổ sung canxi này mang đến nhiều lợi ích cho cơ thể như cung cấp hàm lượng canxi cần thiết mỗi ngày giúp xương, răng chắc khỏe. Bên cạnh đó giúp phòng ngừa hiệu quả nguy cơ mắc các bệnh về xương khớp, giúp xương dẻo dai, linh hoạt hơn. Ngoài ra viên uống còn có tác dụng hỗ trợ quá trình phục hồi của xương khớp sau chấn thương, giúp xương nhanh chóng khỏe lại và hoạt động bình thường. 

2. Tác dụng phụ

Sử dụng chất bổ sung canxi có thể dẫn đến một số tác dụng phụ về đường tiêu hóa tiêu hóa, chẳng hạn như đầy hơi, táo bón, đầy hơi.

Canxi citrat thường có ít tác dụng việc dùng kết hợp các chất bổ sung cùng với thức ăn hoặc chia đều liều lượng sử dụng trong ngày có thể hỗ trợ cải thiện và giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Ngoài ra, sử dụng quá nhiều chất bổ sung canxi có thể dẫn đến nhiều rủi ro và biến chứng, chẳng hạn như:

• Các vấn đề về thận;
• Vôi hóa các mô mềm và mạch máu;
• Sỏi thận;
• Táo bón;
• Giảm khả năng hấp thụ sắt;
• Tăng nguy cơ đau tim.

Ngoài ra, canxi có thể tương tác với một số loại thuốc, chẳng hạn như:

• Một số loại thuốc kháng sinh;
• Thuốc chẹn kênh canxi.

Canxi là khoáng chất cần thiết để duy trì sức khỏe xương và răng. Ngoài ra, canxi cũng đóng một số vai trò khác, chẳng hạn như kiểm soát huyết áp.

Theo khuyến cáo, việc bổ sung canxi nên được thực hiện thông qua các nguồn thực phẩm, chẳng hạn như sữa, rau lá xanh và đậu phụ. Tuy nhiên, nếu cần thiết, bác sĩ có thể đề nghị sử dụng viên uống đối với một số người.

Do nhu cầu khác nhau ở từng cá nhân, do đó việc bổ sung calcium cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ chuyên môn. Trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.

Tham khảo thêm:

• Thiếu canxi nên ăn gì? TOP thực phẩm giàu canxi nhất
• 15 thực phẩm bổ sung canxi cho người lớn hiệu quả nhất
• Top 10 Sản Phẩm Bổ Sung Canxi Cho Bé Tốt Nhất Hiện Nay