Đau nhức xương khớp ở người già – Cách chăm sóc, giảm đau

Đau nhức xương khớp ở người già là tình trạng phổ biến, xảy ra khi cơ thể lão hóa theo thời gian. Theo các chuyên gia, việc điều trị sớm và chăm sóc phù hợp có thể hỗ trợ ngăn ngừa các rủi ro liên quan.

Nguyên nhân gây đau nhức xương khớp ở người già

Có rất nhiều nguyên nhân gây đau nhức xương khớp ở người già, bao gồm lão hóa, lạm dụng, chấn thương hoặc yếu cơ. Ngoài ra, các bệnh viêm xương khớp, viêm khớp vẩy nến và một số tác động vật lý khác cũng có thể dẫn đến đau nhức xương khớp.

Cụ thể các nguyên nhân có thể gây đau nhức xương khớp ở người cao tuổi bao gồm:

• Lạm dụng: Những người thường xuyên sử dụng khớp quá mức, chẳng hạn như chạy bộ liên tục trên bề mặt cứng, vận động viên quần vợt hoặc chạy việt dã, thường lạm dụng xương khớp trong một thời gian dài. Điều này góp phần dẫn đến đau nhức xương khớp khi lớn tuổi. Bên cạnh đó, những người làm nghề vận hành máy móc hoặc thực hiện các động tác lặp lại thường xuyên cũng có nguy cơ đau nhức xương xương khớp lớn tuổi cao hơn những người khác.
• Bất động khớp: Tương tự như việc lạm dụng khớp, bất động khớp hoặc có lối sống ít vận động trong thời gian dài có thể dẫn đến đau nhức xương khớp ở người già. Các khớp được tạo ra để di chuyển, do đó nếu không hoạt động, các khớp có thể bị cứng và gây đau đớn.
• Chấn thương: Các chấn thương ảnh hưởng đến mô mềm, dây chằng, gân hoặc xương có thể dẫn đến đau đớn khi chuyển động khớp. Chấn thương thường phổ biến hơn ở những người lớn tuổi, do nguy cơ té ngã và va chạm cao hơn.
• Cơ bắp yếu: Đau nhức xương khớp ở người già cũng có thể liên quan đến tình trạng cơ bắp và trương lực cơ yếu. Một số nghiên cứu cho thấy, việc tăng cường sức khỏe cơ bắp và gân xung quanh khớp có thể cải thiện các cơn đau đáng kể.
• Viêm xương khớp (OA): Đây là loại viêm khớp phổ biến nhất, xảy ra khi các sụn khớp bị hao mòn và rách theo thời gian hoặc sau một vụ chấn thương. Điều này khiến các sụn đệm ở đầu khớp bị hao mòn, khiến các khớp xương ma sát vào nhau và gây đau đớn.
• Viêm khớp dạng thấp: Đây là dạng viêm khớp xảy ra khi hệ thống miễn dịch tấn công các mô ở gần khớp. Các triệu chứng bao gồm đau đớn, cứng khớp, khớp ấm, mềm, người bệnh mệt mỏi sốt và chán ăn. Viêm khớp dạng thấp được xem là một trong những nguyên nhân phổ biến có thể dẫn đến đau nhức xương khớp ở người lớn tuổi.
• Chế độ ăn uống không phù hợp: Ở người lớn tuổi, chức năng tiêu hóa thường suy giảm, do đó có thể không thể hấp thụ một số chất dinh dưỡng được tiêu thụ. Điều này có thể dẫn đến đau nhức xương khớp ở người già. Cụ thể, các loại thực phẩm có thể gây đau nhức xương khớp ở người già bao gồm gluten (thường có trong các loại ngũ cốc và một số chất phụ gia), sản phẩm bơ sữa (chẳng hạn như sữa chua và phô mai), đường (bao gồm các loại kẹo, bánh ngọt và các loại đồ uống chứa đường).

Tình trạng đau nhức xương khớp ở người già thường phổ biến ở khớp gối, thắt lưng, cổ, vai, ngón chân và ngón tay cái. Trong hầu hết các trường hợp, tình trạng này có thể được cải thiện bằng các phương pháp tại nhà, chẳng hạn như thay đổi lối sống và thường xuyên tập thể dục.

Cách giảm đau nhức xương khớp ở người già

Thực hiện các biện pháp chăm sóc xương khớp sớm và phù hợp có thể cải thiện tình trạng đau nhức xương khớp khi lớn tuổi. Hầu hết các trường hợp, người bệnh có thể cải thiện các triệu chứng tại nhà với một số phương pháp như:

1. Chườm nóng và chườm lạnh

Chườm nóng và chườm lạnh là phương pháp điều trị tình trạng đau nhức xương khớp phổ biến. Người bệnh có thể thực hiện biện pháp theo các cách sau:

• Liệu pháp nhiệt có thể thực hiện bằng cách chườm ấm lên khu vực bị đau hoặc tắm nước ấm, tắm vòi hoa sen và buổi sáng để cải thiện các triệu chứng viêm khớp.
• Liệu pháp chườm lạnh có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng đau nhức xương khớp và viêm. Người bệnh có thể bọc một viên đá lạnh trong vải mỏng và chườm lên khu vực bị đau đớn để cải thiện cơn đau nhanh chóng. Không chườm đá trực tiếp lên da để tránh gây bỏng lạnh.
• Ngoài ra, người bệnh có thể sử dụng kem thoa tại chỗ Capsaicin. Sản phẩm có nguồn gốc từ ớt và có thể làm dịu cơn đau nhức xương khớp nhanh chóng.

2. Bỏ hút thuốc lá

Hút thuốc lá và sử dụng thuốc lá là một trong những yếu tố nguy cơ dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe, từ tim mạch đến ung thư. Hút thuốc lá cũng có thể gây đau nhức xương khớp cho người cao tuổi.

Thuốc lá có thể tăng tình trạng viêm trong khắp cơ thể và khiến người bệnh khó hồi phục sau một chấn thương. Hút thuốc lá cũng khiến cơn đau đớn do viêm khớp tăng lên và khiến các triệu chứng viêm khớp dạng thấp nghiêm trọng hơn. Bên cạnh đó, người hút thuốc lá cũng có nguy cơ tổn thương sụn khớp cao gấp đôi những người khác.

Theo các nghiên cứu, trong vòng 8 giờ sau khi từ bỏ thuốc lá, nồng độ carbon monoxide trong máu trở lại bình thường và nồng độ oxy trong máu tăng lên. Điều này có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng viêm khớp và giảm đau.

Nếu gặp khó khăn hoặc cần giúp đỡ khi bỏ thuốc lá, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ để được tư vấn phù hợp.

3. Duy trì cân nặng hợp lý

Ở người già, hệ thống xương khớp bắt đầu lão hóa, những vẫn phải nâng đỡ một trong lượng nhất định của cơ thể. Do đó, thừa cân, béo phì có thể khiến các khớp chịu nhiều áp lực. Bên cạnh đó, những người thiếu cân, có nguy cơ suy giảm sức mạnh cơ bắp. Nếu thiếu cơ bắp, cơ thể thiếu khối lượng cơ bắp cần thiết để giữ các khớp ổn định và khỏe mạnh.

Nếu thừa cân hoặc thiếu cân xảy ra ở người cao tuổi, bạn nên trao đổi với chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để xây dựng kế hoạch ăn uống lành mạnh, phù hợp. Người bệnh có thể thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, bao gồm trái cây, rau quả, ngũ cốc nguyên hạt và các chất béo lành mạnh để hỗ trợ giảm cân. Ngoài ra, chế độ ăn uống phù hợp cũng có thể giảm viêm và bảo vệ tim mạch.

Thường xuyên tập thể dục cũng có thể cải thiện và duy trì cân nặng hợp lý. Người lớn tuổi bị đau nhức xương khớp có thể thực hiện một số hoạt động và bài tập thể dục như:

• Đi xe đạp;
• Bơi lội;
• Đi bô;
• Đi bộ hoặc chạy bộ chậm trên máy tập thể dục;
• Tập Yoga, Thái cực quyền hoặc Khí công.

Khi mới bắt đầu một chương trình tập thể dục, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ hoặc nhà vật lý trị liệu để được hướng dẫn cụ thể. Tình trạng đau nhức xương khớp ở người già có thể được cải thiện thông quá các bài tập phù hợp.

4. Không sử dụng đồ uống chứa đường

Người già cần hạn chế sử dụng đồ uống chứa đường. Bởi chúng có thể làm tăng tình trạng viêm trong cơ thể, dẫn đến tăng cân và làm tăng nguy cơ phát triển các triệu chứng viêm khớp dạng thấp.

Bên cạnh đó, uống đủ lượng nước cần thiết có thể hỗ trợ giảm đau khớp. Các khớp chứa khoảng 70 – 80% là nước, do đó cung cấp đủ nước có thể tăng cường chất lỏng hoạt dịch ở khớp. Điều này có thể hỗ trợ bôi trơn các khớp và ngăn ngừa tình trạng đau nhức xương khớp ở người già.

5. Xoa bóp

Xoa bóp, massage có thể kiểm soát và giảm tình trạng đau nhức xương khớp ở người già và giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu, thoải mái hơn. Xoa bóp cũng giúp tăng cường tính linh hoạt của khớp và cải thiện khả năng vận động của người bệnh.

Người bệnh có thể trao đổi với một chuyên gia xoa bóp, massage để thực hiện xoa bóp cải thiện tình trạng đau nhức xương khớp. Ngoài ra, người bệnh có trao đổi với chuyên gia vật lý trị liệu về các phương pháp tự xoa bóp và cải thiện các triệu chứng đau nhức xương khớp tại nhà.

6. Thay đổi chế độ ăn uống

Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh có thể ngăn ngừa các cơn đau nhức xương khớp ở người già. Bên cạnh đó, có một số loại thực phẩm có thể tác động tiêu cực đến tình trạng đau nhức xương khớp, gây viêm, đau, sưng tấy và cứng khớp.

Một chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm trái cây tươi và rau xanh. Ngoài ra, người bệnh cũng được đề nghị tự nấu ăn tại nhà thay vì sử dụng thức ăn chế biến sẵn. Điều này có thể cải thiện chất lượng cuộc sống và ngăn ngừa tình trạng đau nhức xương khớp cơ cơ thể lão hóa.

Mặt khác, một chế độ ăn uống nhiều thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn, chất béo bão hòa, nhiều đường, muối có thể làm nghiêm trọng thêm tình trạng viêm. Các thực phẩm này cũng góp phần dẫn đến nhiều tình trạng sức khỏe khác, bao gồm cholesterol cao, huyết áp cao, bệnh tim và các biến chứng khác. Do đó, người lớn tuổi bị đau nhức xương khớp nên tránh tiêu thụ các loại thực phẩm này.

7. Cải thiện chất lượng giấc ngủ

Chất lượng giấc ngủ kém có thể khiến tình trạng đau nhức xương khớp trở nên nghiêm trọng hơn. Thiếu ngủ hoặc mất ngủ có thể dẫn đến trầm cảm, điều này khiến các triệu chứng viêm khớp trở nên nghiêm trọng hơn, thậm chí là có thể dẫn đến tàn phế. Do đó, tăng cường chất lượng giấc ngủ là điều cần thiết và có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng đau nhức xương khớp ở người già.

Để tăng cường chất lượng giấc ngủ, người bệnh có thể tham khảo một số biện pháp như:

• Đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày, kể cả cuối tuần và ngày lễ;
• Tắt tất cả các thiết bị điện, bao gồm điện thoại di động, máy tính xách tay và TV, ít nhất một giờ trước khi đi ngủ;
• Thực hiện các kỹ thuật thư giãn, chẳng hạn như tắm nước ấm, uống trà an thần, nghe nhạc, đọc sách hoặc thiền định.

8. Không hoạt động quá sức

Đau nhức xương khớp ở người già là tình trạng phổ biến, đặc biệt là sau khi tập thể dục. Tuy nhiên nếu cơn đau nghiêm trọng sau một hoạt động cụ thể, người bệnh nên tránh các hoạt động đến khi các triệu chứng được cải thiện.

Nếu cơn đau nhức không được cải thiện, người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán phù hợp.

9. Điều trị đau nhức xương khớp theo hướng dẫn của bác sĩ

Người già bị đau nhức xương khớp kéo dài hoặc không đáp ứng các phương pháp điều trị tại nhà, nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và có kế hoạch điều trị phù hợp. Các phương pháp điều trị thường bao gồm:

• Thuốc chống viêm không steroid;
• Thực hiện liệu pháp xoa bóp;
• Vật lý trị liệu;
• Sử dụng thuốc điều trị viêm khớp tác dụng chậm;
• Phẫu thuật.

Ngoài các phương pháp điều trị cơ bản, các liệu pháp thay thế có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng đau nhức xương khớp ở người già bao gồm:

• Glucosamine và chondroitin: Một số nghiên cứu cho biết việc bổ sung Glucosamine và chondroitin có thể cải thiện sức khỏe xương khớp bằng cách ngăn chặn tình trạng viêm trong cơ thể. Các sản phẩm bổ sung này được sản xuất từ sụn động vật, chẳng hạn như bò, lợn hoặc động vật có vỏ.
• Dầu cá: Axit béo omega 3 giúp cơ thể tạo ra các chất hóa học nhằm kiểm soát tình trạng viêm và giảm bớt tình trạng cứng khớp. Người bệnh có thể sử dụng dầu cá dưới dạng viên uống bổ sung hoặc từ các loại thực phẩm như cá hồi, cá ngừ và một số loại hạt.

Đau nhức xương khớp ở người già có thể là do quá trình lão hóa tự nhiên hoặc liên quan đến các bệnh lý tiềm ẩn. Điều quan trọng là người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và có kế hoạch điều trị, chăm sóc phù hợp. Liên hệ ngay với bác sĩ xương khớp đầu ngành để được tư vấn và hỗ trợ điều trị hiệu quả nhất.