Trẻ Bị Bong Gân Mắt Cá Chân Và Cách Trị Hiệu Quả Nhất

Trẻ bị bong gân mắt cá chân là tình trạng tương đối phổ biến, thường ảnh hưởng đến trẻ em năng động, hoạt động thể chất tích cực hoặc tham gia các lớp thể thao thiếu niên. Điều quan trọng là xác định các triệu chứng, mức độ nghiêm trọng, từ đó có kế hoạch điều trị hiệu quả.

Bong gân mắt cá chân ở trẻ em có phổ biến không?

Bong gân mắt cá chân xảy ra khi các dây chằng xung quanh khớp mắt cá chân bị kéo căng hoặc rách. Dây chằng là những dải mô cứng kết nối xương với nhau và tạo sự ổn định cho khớp.

Trẻ có thể bị bong gân mắt cá chân khi chơi thể thao, chạy, nhảy hoặc tham gia bất kỳ hoạt động nào có chuyển động hoặc thay đổi hướng đột ngột, chẳng hạn như bóng đá, bóng rổ, trượt tuyết hoặc chạy việt dã. Ngoài ra, có một số nguyên nhân phổ biến gây bong gân mắt cá chân chẳng hạn như tiếp đất không đúng cách khi nhảy, vấp ngã trên bề mặt không bằng phẳng hoặc vặn mạnh mắt cá chân.

Các dấu hiệu và triệu chứng nhận biết trẻ bị bong gân mắt cá chân có thể bao gồm đau, sưng, bầm tím, khó chịu trọng lượng ở chân bị ảnh hưởng và phạm vi chuyển động hạn chế. Trong các trường hợp nghiêm trọng, trẻ bị đau dữ dội, không thể chịu đựng được cân nặng hoặc nếu các triệu chứng không cải thiện trong một thời gian hợp lý.

Bong gân và chấn thương mô mềm ở trẻ em tương đối phổ biến. Tuy nhiên ở trẻ, dây chằng cổ chân khỏe hơn các đĩa tăng trưởng mà dây chằng gắn vào. Do đó, bong gân ít xảy ra hơn các chấn thương khác, chẳng hạn như gãy xương. Nếu nghi ngờ trẻ bị bong gân hoặc gãy xương, điều quan trọng là đưa trẻ đến bệnh viện để được điều trị, chăm sóc sức khỏe phù hợp nhất.

Điều trị bong gân mắt cá chân ở trẻ em thường liên quan đến phương pháp nghỉ ngơi, chườm đá, nén, nâng cao chân, kiểm soát cơn đau và các bài tập để cải thiện sức mạnh, tính linh hoạt. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể khuyên cha mẹ cho trẻ sử dụng nẹp hoặc nạng để giúp hỗ trợ và bảo vệ mắt cá chân trong quá trình lành vết thương.

Điều quan trọng là phải tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ để có chẩn đoán chính xác và kế hoạch điều trị thích hợp cho bong gân mắt cá chân ở trẻ em. Bác sĩ có thể đánh giá mức độ nghiêm trọng của chấn thương và đưa ra các khuyến nghị điều trị cụ thể.

Dấu hiệu nhận biết trẻ bị bong gân mắt cá chân

Các triệu chứng và dấu hiệu nhận biết bong gân mắt cá chân ở trẻ em có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương cũng như tình trạng sức khỏe tổng thể của trẻ. Tuy nhiên trong hầu hết các trường hợp, người bệnh có thể gặp các triệu chứng như:

• Đau đớn: Trẻ có thể bị đau ở mắt cá chân, đặc biệt là khi đi lại hoặc dồn trọng lượng lên bàn chân bị ảnh hưởng.
• Sưng tấy: Mắt cá chân có thể bị sưng và đau khi chạm vào.
• Vết bầm tím: Vùng da quanh mắt cá chân có thể chuyển sang màu xanh hoặc tím do chấn thương.
• Cứng khớp: Bong gân có thể gây cứng khớp và khiến trẻ có thể gặp khó khăn khi di chuyển mắt cá chân.
• Đi lại khó khăn: Nếu bong gân nghiêm trọng, trẻ có thể gặp khó khăn khi đi lại hoặc dồn trọng lượng lên bàn chân bị ảnh hưởng.
• Phạm vi chuyển động hạn chế: Bong gân có thể hạn chế chuyển động của khớp mắt cá chân, khiến trẻ khó khăn khi di chuyển mắt cá chân theo một số hướng nhất định, chẳng hạn như uốn cong hoặc duỗi bàn chân.
• Không ổn định: Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, trẻ có thể cảm thấy mắt cá chân không ổn định hoặc bị lệch khi đặt vật nặng lên đó.

Nguyên nhân khiến trẻ bị bong gân mắt cá chân

Trẻ bị bong gân mắt cá chân rất phổ biến, đặc biệt là do mắt cá chân bị cuộn, xoắn hoặc đặt vào các tư thế không phù hợp. Có nhiều nguyên nhân và yếu tố rủi ro dẫn đến bong gân mắt cá chân, chẳng hạn như:

• Tham gia thể thao: Bong gân mắt cá chân là một chấn thương thể thao phổ biến, đặc biệt là trong các môn thể thao đòi hỏi phải nhảy, cắt hoặc lăn hoặc xoắn bàn chân như bóng rổ, quần vợt, bóng đá, bóng đá và chạy địa hình.
• Bề mặt không bằng phẳng: Đi bộ hoặc chạy trên bề mặt không bằng phẳng hoặc điều kiện kém có thể làm tăng nguy cơ bong gân mắt cá chân.
• Vấp ngã hoặc té ngã: Trẻ có thể bị bong gân do vấp phải một vật thể, bề mặt không bằng phẳng hoặc khi tham gia các hoạt động như chạy, chơi ngoài trời.
• Chấn thương do tai nạn: Bong gân mắt cá chân có thể xảy ra do chấn thương, tai nạn, chẳng hạn như tiếp đất không đúng kỹ thuật sau khi nhảy, va chạm với người khác hoặc rơi từ trên cao.
• Giày dép không phù hợp: Mang giày không vừa vặn hoặc giày không có sự hỗ trợ thích hợp có thể làm tăng nguy cơ bong gân mắt cá chân ở trẻ em. Giày không đủ ổn định hoặc đế bị mòn có thể góp phần gây chấn thương mắt cá chân.
• Cơ hoặc dây chằng yếu: Trẻ có cơ hoặc dây chằng mắt cá chân yếu hơn có thể dễ bị bong gân mắt cá chân hơn. Khi các cấu trúc này yếu có thể làm cho khớp mắt cá chân kém ổn định hơn và dễ bị chấn thương hơn.
• Chấn thương mắt cá chân trước đó: Một khi trẻ bị bong gân mắt cá chân trước đó hoặc bị một loại chấn thương mắt cá chân khác, tình trạng này có thể tái phát trong tương lai.
• Tình trạng thể chất kém: Sức mạnh hoặc sự linh hoạt ở mắt cá chân kém có thể làm tăng nguy cơ bị bong gân khi tham gia thể thao.

Trẻ bị bong gân mắt cá chân là tình trạng phổ biến, có thể gây ảnh hưởng đến khả năng phát triển bình thường của trẻ cũng như gây suy giảm chất lượng cuộc sống. Do đó, điều quan trọng là đảm bảo trẻ tham gia các bài tập khởi động thích hợp, mang giày dép phù hợp, tham gia các hoạt động thể thao an toàn với lứa tuổi và khả năng thể chất của trẻ để giúp ngăn ngừa bong gân mắt cá chân.

Tham khảo thêm: Đau gót chân khi chạy bộ, đá bóng và cách giảm đau hiệu quả

Bong gân cổ chân ở trẻ em có nguy hiểm không?

Bong gân mắt cá chân ở trẻ em thường không được xem là tình trạng nguy hiểm nhưng có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Hầu hết các trường hợp bong gân đều ở mức độ nhẹ đến trung bình và có thể được kiểm soát bằng cách chăm sóc tại nhà hoặc điều trị y tế thích hợp.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bong gân mắt cá chân có thể nghiêm trọng hơn, đặc biệt nếu có tổn thương dây chằng đáng kể hoặc gãy xương liên quan. Bong gân mắt cá chân nghiêm trọng có thể cần được chăm sóc y tế để đảm bảo chữa lành đúng cách và ngăn ngừa các biến chứng nặng hơn.

Nếu không được điều trị hoặc kiểm soát thích hợp, bong gân mắt cá chân có thể dẫn đến mất ổn định mãn tính, bong gân tái phát hoặc các vấn đề về mắt cá chân lâu dài. Điều quan trọng là cung cấp phương pháp điều trị, nghỉ ngơi và phục hồi thích hợp để thúc đẩy quá trình lành vết thương và ngăn ngừa các vấn đề trong tương lai.

Trong trường hợp trẻ bị đau dữ dội, không thể chịu được sức nặng ở mắt cá chân bị ảnh hưởng hoặc có dấu hiệu chấn thương nghiêm trọng hơn như biến dạng, sưng tấy nghiêm trọng hoặc không thể cử động mắt cá chân, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức để được đánh giá thêm.

Tốt nhất cha mẹ nên tham khảo ý kiến của chuyên gia chăm sóc sức khỏe, để đánh giá mức độ nghiêm trọng của bong gân mắt cá chân, đưa ra chẩn đoán chính xác và hướng dẫn các biện pháp điều trị thích hợp tùy theo từng trường hợp.

Chẩn đoán bong gân ở trẻ em như thế nào?

Nếu trẻ bị bong gân mắt cá chân, cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Bác sĩ sẽ kiểm tra thể chất và đề nghị các xét nghiệm hình ảnh phù hợp để xác định tình trạng. Các bước và phương pháp chẩn đoán bong gân mắt cá chân ở trẻ em:

• Đánh giá các triệu chứng: Hỏi trẻ về tiền sử chấn thương, các triệu chứng chẳng hạn như đau, sưng tấy, bầm tím, đau nhức, đi lại khó khăn hoặc chịu sức nặng đè lên mắt cá chân bị ảnh hưởng và phạm vi chuyển động bị hạn chế.
• Khám thực thể: Bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra thể chất để đánh giá mắt cá chân của trẻ. Bác sĩ có thể quan sát mắt cá chân xem có bị sưng, bầm tím và biến dạng hay không, đồng thời kiểm tra độ đau bằng cách ấn nhẹ vào các khu vực khác nhau. Bác sĩ cũng có thể đánh giá khả năng cử động khớp mắt cá chân của trẻ và đánh giá mức độ đau của khi cử động để xác định mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.
• Kiểm tra sức căng mắt cá chân: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể thực hiện các bài kiểm tra sức căng mắt cá chân để xác định mức độ nghiêm trọng của bong gân. Các xét nghiệm này liên quan đến việc áp dụng áp lực hoặc chuyển động có kiểm soát lên khớp mắt cá chân để đánh giá sự ổn định của dây chằng.
• Hình ảnh y tế: Trong một số trường hợp nhất định, kỹ thuật hình ảnh y tế có thể được sử dụng để đánh giá thêm về mắt cá chân. Các xét nghiệm này có thể bao gồm chụp X-quang, có thể giúp phát hiện bất kỳ vết gãy hoặc trật khớp nào. Nếu cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định chụp MRI (chụp cộng hưởng từ) nếu có nghi ngờ tổn thương dây chằng nghiêm trọng.

Nếu nghi ngờ hoặc khi trẻ có dấu hiệu bong gân mắt cá chân, cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán, đánh giá tình trạng và điều trị hiệu quả, phù hợp nhất. Bác sĩ sẽ đưa ra các khuyến nghị phù hợp dựa trên mức độ nghiêm trọng của thương tích và hoàn cảnh cá nhân của trẻ.

Biện pháp điều trị bong gân mắt cá chân ở trẻ em

Nếu trẻ bị bong gân mắt cá chân, điều quan trọng là phải tuân theo các hướng dẫn điều trị thích hợp để tránh đau và chấn thương mãn tính. Các biện pháp điều trị phổ biến và hiệu quả nhất có thể bao gồm:

1. Chăm sóc tại nhà

Điều quan trọng khi trẻ bị bong gân mắt cá chân là tham khảo ý kiến của bác sĩ để được chẩn đoán và có kế hoạch điều trị thích hợp. Đối với bong gân cấp độ 1 và 2, cha mẹ có thể thực hiện kế hoạch điều trị tại nhà bao gồm:

• Để mắt cá chân được nghỉ ngơi bằng cách tránh dồn trọng lượng lên bàn chân, đặc biệt là trong khoảng tuần đầu tiên.
• Cố định cổ chân, hạn chế đi lại, có thể hướng dẫn trẻ sử dụng nạng, gây hoặc khung tập đi để tránh gây áp lực lên khớp.
• Nâng cao khớp bằng cách giữ mắt cá chân ở mức cao hơn tim. Điều này có nghĩa là hướng dẫn trẻ nằm với chân gác lên gối hoặc ghế đẩu.
• Chườm đá lên mắt cá chân trong 15 – 20 phút cứ sau 3 – 4 giờ trong vài ngày đầu, điều này có thể giúp giảm sưng tấy và đau đớn. Tuy nhiên, cần bọc túi nước đá trong một chiếc khăn để tránh tiếp xúc trực tiếp với da.
• Tạo áp lực bằng cách sử dụng băng thun hoặc băng nén y tế để giảm sưng tấy và hạn chế phạm vi chuyển động của trẻ. Quấn mắt cá chân một góc 90 độ.

Nếu cơn đau trở nên nghiêm trọng, cha mẹ có thể cho trẻ sử dụng thuốc chống viêm như Ibuprofen. Nếu các triệu chứng không được cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà, cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được điều trị y tế phù hợp.

Có thể ban quan tâm: Mẹo chữa bong gân mắt cá chân tại nhà hiệu quả nhanh chóng

2. Thuốc giảm đau

Có một số loại thuốc giảm đau không kê đơn phù hợp cho trẻ em. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là không phải loại thuốc giảm đau nào cũng an toàn cho trẻ em. Theo các bác sĩ, chỉ có hai loại thuốc giảm đau không kê đơn phù hợp cho trẻ nhỏ là Paracetamol và Ibuprofen.

• Paracetamol là thành phần hoạt chất được phép sử dụng cho trẻ từ 2 tháng tuổi. Đây là loại thuốc hạ sốt an toàn và hiệu quả nhưng dùng quá nhiều có thể dẫn đến tổn thương gan.
• Ibuprofen là thành phần hoạt chất an toàn cho trẻ em trên 6 tháng tuổi. Ibuprofen là một loại thuốc chống viêm (NSAID), hoạt động bằng cách giảm viêm, từ đó kiểm soát cơn đau.

Luôn luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để sử dụng thuốc an toàn cũng như tránh bất cứ tác dụng phụ phát sinh nào. Nếu có bất cứ lo ngại nào về sức khỏe hoặc các rủi ro liên quan, cha mẹ nên hỏi ý kiến của bác sĩ.

3. Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng

Vật lý trị liệu có thể là một cách hiệu quả để giúp trẻ hồi phục sau bong gân mắt cá chân. Các bài tập tăng cường sức mạnh cho mắt cá chân là một phần quan trọng trong quá trình phục hồi sau chấn thương. Nếu không có kế hoạch tập luyện phù hợp, trẻ có thể dễ bị đau mắt cá chân tái phát.

Các bài tập phù hợp cho trẻ bị bong gân mắt cá chân bao gồm:

• Bài tập tăng phạm vi chuyển động: Những bài tập này nhằm cải thiện tính linh hoạt và khả năng vận động của khớp mắt cá chân. Các bài tập chuyển động phổ biến bao gồm vòng tròn mắt cá chân, bài tập bảng chữ cái (trong đó trẻ vẽ các chữ cái trong bảng chữ cái bằng ngón chân) và chuyển động khớp mắt cá chân lên xuống.
• Các bài tập tăng cường sức mạnh: Các bài tập tăng cường sức mạnh giúp xây dựng lại sức mạnh của các cơ xung quanh khớp mắt cá chân. Bài tập phổ biến bao gồm nâng cao ngón chân, gập mu bàn chân (kéo bàn chân về phía cơ thể để chống lại lực cản) và các bài tập lật / đảo ngược mắt cá chân (di chuyển bàn chân vào trong hoặc ra ngoài để chống lại lực cản).
• Bài tập thăng bằng và ổn định: Những bài tập này tập trung vào việc cải thiện khả năng nhận thức về vị trí và chuyển động của khớp mắt cá chân, sự cân bằng tổng thể. Ví dụ về các bài tập này bao gồm đứng bằng một chân, thực hiện các bài tập giữ thăng bằng nhẹ nhàng trên bề mặt không ổn định (chẳng hạn như tấm đệm xốp) hoặc hoàn thành các bài tập thăng bằng cụ thể nếu được chuyên gia trị liệu vật lý đề nghị.

Trẻ bị bong gân mắt cá chân nên có kế hoạch tập luyện phù hợp, tăng dần để kiểm soát các triệu chứng và tránh gây tổn thương thêm. Nếu cần thiết hãy trao đổi với nhà vật lý trị liệu được để được hướng dẫn phù hợp.

Phòng ngừa bong gân mắt cá chân ở trẻ em

Ngăn ngừa trẻ bị bong gân mắt cá chân bao gồm sự kết hợp của các biện pháp chủ động và điều chỉnh lối sống. Mặc dù không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ bong gân mắt cá chân nhưng các bước sau có thể giúp giảm khả năng xảy ra:

• Giày dép phù hợp: Khuyến khích trẻ mang giày dép phù hợp cho các hoạt động khác nhau. Những đôi giày có khả năng hỗ trợ tốt, ổn định và có đế chống trượt có thể giúp giảm nguy cơ chấn thương mắt cá chân.
• Các bài tập tăng cường sức mạnh: Thường xuyên tham gia các bài tập tập trung vào việc tăng cường cơ bắp quanh mắt cá chân có thể giúp cải thiện sự ổn định và ngăn ngừa bong gân. Những bài tập này có thể bao gồm nâng cao bắp chân, uốn cong ngón chân và các bài tập giữ thăng bằng.
• Huấn luyện về thăng bằng và nhận thức: Tăng cường khả năng cân bằng và nhận thức về vị trí của cơ thể, chẳng hạn như đứng bằng một chân, đi trên bề mặt không bằng phẳng, có thể cải thiện khả năng giữ thăng bằng và phản ứng của trẻ với những chuyển động bất ngờ.
• Khởi động và giãn cơ: Khuyến khích trẻ khởi động và giãn cơ trước khi tham gia các hoạt động thể chất hoặc thể thao. Điều này giúp chuẩn bị cho các cơ và khớp vận động và giảm nguy cơ bong gân đột ngột.
• Kỹ thuật phù hợp: Dạy trẻ các kỹ thuật phù hợp cho các hoạt động thể thao và thể chất. Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng đúng tư thế và cơ chế cơ thể để tránh căng thẳng không cần thiết cho mắt cá chân.
• Tránh các mối nguy hiểm: Nhận thức được các mối nguy hiểm tiềm ẩn trong môi trường của trẻ có thể làm tăng nguy cơ bong gân mắt cá chân, chẳng hạn như bề mặt không bằng phẳng, thảm sàn nhà không chắc chắn hoặc khu vực chơi đùa bừa bộn. Giảm thiểu những mối nguy hiểm này có thể góp phần tạo nên một môi trường an toàn hơn.
• Giám sát: Bất cứ khi nào có thể, hãy giám sát trẻ trong các hoạt động thể chất để đảm bảo trẻ sử dụng các kỹ thuật phù hợp và thực hiện các biện pháp phòng ngừa cần thiết để ngăn ngừa thương tích.
• Nghỉ ngơi và phục hồi: Khuyến khích trẻ lắng nghe cơ thể và nghỉ ngơi khi cần thiết. Nghỉ ngơi và phục hồi đầy đủ có thể giúp ngăn ngừa chấn thương do mệt mỏi.

Thực hiện các biện pháp phòng ngừa này có thể giúp giảm nguy cơ bong gân mắt cá chân ở trẻ em. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là tai nạn vẫn có thể xảy ra, vì vậy điều cần thiết là phải chú ý đến trẻ khi chơi đùa và đến bệnh viện ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường.

Trẻ bị bong gân mắt cá chân thường nhẹ và đáp ứng các biện pháp tự chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán, đánh giá tình trạng sức khỏe và có kế hoạch điều trị, phòng ngừa phù hợp. Nếu có bất cứ thắc mắc hoặc lo lắng nào, hãy trao đổi với bác sĩ.

Tham khảo thêm:

• Cách Chữa Bong Gân Cổ Chân Tại Nhà Nhanh Khỏi Nhất
• Trật Mắt Cá Chân Là Gì? Cách Xử Lý, Điều Trị Nhanh Khỏi