Xương Bị Vôi Hóa Là Gì? Dấu Hiệu Và Cách Điều Trị Tốt Nhất

Xương bị vôi hóa là thuật ngữ chỉ tình trạng xương đã trải qua quá trình khoáng hóa, khiến muối canxi lắng đọng trong chất nền của xương. Tình trạng này có thể dẫn đến đau đớn, khó chịu, suy giảm khả năng vận động linh hoạt cũng như tăng nguy cơ gây ra các biến chứng nghiêm trọng.

Xương bị vôi hóa là gì?

Xương bị vôi hóa là quá trình làm cứng và khoáng hóa các mô xương. Khi xương trải qua quá trình vôi hóa, các khoáng chất như canxi và phốt pho sẽ lắng đọng trong chất nền xương, khiến xương trở nên cứng hơn, kém linh hoạt, đau đớn, viêm và thu hẹp phạm vi chuyển động.

Vôi hóa là một quá trình tự nhiên xảy ra trong quá trình phát triển và duy trì xương. Tình trạng này có thể liên quan đến một số yếu tố khác nhau, chẳng hạn như hormone, vitamin và sự cân bằng giữa các tế bào tạo xương. Tuy nhiên, vôi hóa quá mức hoặc khoáng hóa bất thường có thể dẫn đến nhiều tình trạng khác nhau, chẳng hạn như loãng xương, vôi hóa mô mềm, có thể ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cơ thể.

Vôi hóa xương thường xảy ra ở những vùng sau:

• Xương dài chẳng hạn như xương đùi, xương cánh tay (xương cánh tay trên) và xương chày (xương ống chân)
• Cột sống
• Xương chậu
• Hộp sọ
• Bàn tay và bàn chân

Ngoài ra, vôi hóa xương cũng có thể xảy ra ở các khu vực khác của cơ thể, chẳng hạn như khớp và gân.

Nhìn chung, xương bị vôi hóa là tình trạng phổ biến, có thể gây ảnh hưởng đến nhiều chức năng trong cơ thể. Điều quan trọng là có kế hoạch điều trị và phục hồi phù hợp để ngăn ngừa các rủi ro phát sinh.

Dấu hiệu xương bị vôi hóa

Xương bị vôi hóa có thể dẫn đến nhiều dấu hiệu và triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng cũng như nguyên nhân cơ bản. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp người bệnh sẽ gặp các triệu chứng như:

• Đau đớn
• Sưng tấy
• Cứng khớp
• Giảm phạm vi chuyển động
• Khó di chuyển
• Gãy xương

Trong một số trường hợp, xương bị vôi hóa xương có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đến bệnh viện để được chẩn đoán phù hợp, vì xương bị vôi hóa có thể làm tăng nguy cơ gãy xương và các biến chứng khác.

Nếu được chẩn đoán bị vôi hóa xương, bác sĩ có thể sẽ đề xuất kế hoạch điều trị dựa trên nguyên nhân cơ bản và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Tìm hiểu thêm: Vôi Cột Sống: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị

Nguyên nhân nào gây vôi hóa xương

Xương bị vôi hóa là một quá trình tự nhiên khi cơ thể lão hóa. Tuy nhiên có một số yếu tố nguy cơ và điều kiện nhất định có thể góp phần làm tăng tình trạng vôi hóa.

Các nguyên nhân phổ biến và yếu tố nguy cơ gây vôi hóa xương bao gồm:

• Tuổi tác: Khi cơ thể già đi, nguy cơ vôi hóa xương sẽ tăng lên. Ở những người lớn tuổi có xu hướng tích tụ nhiều canxi hơn trong xương do tiếp xúc lâu dài với các quá trình khoáng hóa.
• Mất cân bằng nội tiết tố: Sự mất cân bằng nội tiết tố, chẳng hạn như hormone cường cận giáp hoặc rối loạn nội tiết nhất định, có thể phá vỡ sự cân bằng bình thường và dẫn đến vôi hóa xương bất thường.
• Bệnh thận mãn tính: Thận có chức năng điều hòa lượng canxi trong cơ thể. Do đó, ở người bệnh thận mãn tính, thận có thể không bài tiết được canxi hiệu quả, dẫn đến nồng độ canxi trong máu tăng cao và có khả năng góp phần gây vôi hóa xương bất thường.
• Di truyền: Một số tình trạng di truyền nhất định, chẳng hạn như loãng xương hoặc suy tuyến cận giáp, có thể ảnh hưởng đến quá trình khoáng hóa của xương và dẫn đến các bất thường về vôi hóa.
• Thiếu vitamin D: Vitamin D góp phần quan trọng trong việc hấp thụ và sử dụng canxi. Quá ít vitamin D trong cơ thể có thể làm gián đoạn quá trình chuyển hóa canxi, dẫn đến mất cân bằng và tăng nguy cơ vôi hóa xương.
• Thuốc: Sử dụng một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc lợi tiểu Thiazide hoặc sử dụng lâu dài các chất bổ sung canxi và vitamin D, có thể góp phần gây ra hiện tượng vôi hóa xương bất thường.

Các nguyên nhân và yếu tố nguy cơ vôi hóa xương có thể khác nhau, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Do đó, nếu có dấu hiệu hoặc nghi ngờ vôi hóa xương, người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và có kế hoạch điều trị phù hợp.

Xương bị vôi hóa có nguy hiểm không?

Tình trạng vôi hóa xương bất thường có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Các biến chứng có thể bao gồm:

• Loãng xương: Vôi hóa có thể gây ảnh hưởng đến mật độ xương và tăng nguy cơ loãng xương. Loãng xương là tình trạng đặc trưng bởi xương yếu và dễ gãy, có thể gây đau xương, thay đổi tư thế cũng như suy giảm chiều cao.
• Viêm gân vôi hóa: Tình trạng này liên quan đến sự hình thành cặn canxi trong gân, thường là ở vai, có thể đau và hạn chế phạm vi chuyển động ở khớp bị ảnh hưởng.
• Gãy xương: Xương bị vôi hóa có nhiều khả năng bị gãy hơn xương khỏe mạnh. Điều này là do canxi tích tụ làm cho xương trở nên giòn và kém khả năng hấp thụ sốc.
• Tổn thương thần kinh: Vôi hóa xương cũng có thể gây áp lực lên dây thần kinh, dẫn đến đau, tê và ngứa ran.
• Nhiễm trùng: Xương bị vôi hóa cũng có thể dễ bị nhiễm trùng hơn so với các xương khỏe mạnh khác.
• Sỏi thận: Tình trạng vôi hóa xương có thể liên quan đến sự cân bằng canxi trong cơ thể có thể góp phần hình thành sỏi thận. Các triệu chứng có thể bao gồm đau sườn hoặc đau bụng dữ dội, tiểu ra máu và đi tiểu thường xuyên.
• Xơ vữa động mạch: Tình trạng này liên quan đến sự tích tụ canxi trong thành động mạch, dẫn đến thu hẹp và xơ cứng động mạch. Các triệu chứng bao gồm đau ngực hoặc đau thắt ngực, khó thở, huyết áp cao.

Mức độ nghiêm trọng và biến chứng của tình trạng vôi hóa xương có thể khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân cơ bản và sức khỏe tổng thể của người bệnh. Nếu các triệu chứng vôi hóa nghiêm trọng hoặc gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, hãy trao đổi với bác sĩ để được chẩn đoán và có kế hoạch điều trị phù hợp.

Chẩn đoán vôi hóa xương như thế nào?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào của xương bị vôi hóa, chẳng hạn như đau, sưng, cứng hoặc giảm phạm vi chuyển động,  người bệnh cần đến bệnh viện ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị phù hợp. Bác sĩ có thể tiến hành các kiểm tra thực thể, yêu cầu các xét nghiệm hình ảnh và xét nghiệm máu thích hợp để chẩn đoán nguyên nhân gây ra các triệu chứng cũng như xây dựng kế hoạch điều trị thích hợp.

Có nhiều phương pháp chẩn đoán tình trạng xương bị vôi hóa, chẳng hạn như:

• Chụp X – quang: X-quang là xét nghiệm hình ảnh phổ biến nhất được sử dụng để chẩn đoán vôi hóa. Xét nghiệm này cho thấy vị trí và kích thước của vôi hóa, cũng như bất kỳ tổn thương nào đối với xương hoặc khớp xung quanh.
• Chụp CT: Chụp CT sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh chi tiết hơn về xương và khớp so với hình ảnh X – quang truyền thống. Chụp CT có thể được sử dụng để chẩn đoán xương bị vôi hóa không thể phát hiện trên X – quang truyền thống, chẳng hạn như vôi hóa ở cột sống hoặc xương chậu.
• Quét MRI: Hình ảnh MRI là xét nghiệm hình ảnh sử dụng từ trường và sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh chi tiết về xương và khớp. MRI thường được sử dụng để chẩn đoán xương bị vôi hóa khó nhìn thấy trên X – quang hoặc CT, chẳng hạn như vôi hóa ở gân hoặc dây chằng.

Bên cạnh đó, nếu cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm khác, chẳng hạn như xét nghiệm máu để loại bỏ bất cứ tình trạng tiềm ẩn nào có thể gây vôi hóa xương.

Biện pháp điều trị vôi hóa xương hiệu quả nhất

Các biện pháp điều trị tình trạng xương bị vôi hóa sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp như:

1. Sử dụng thuốc

Các loại thuốc điều trị vôi hóa xương tập trung vào việc giảm đau, chống viêm, ngăn ngừa các biến chứng phát sinh và hỗ trợ phục hồi chức năng vận động linh hoạt. Thuốc sẽ được chỉ định tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Một số loại thuốc phổ biến bao gồm:

• Thuốc giảm đau: Các loại thuốc giảm đau, chẳng hạn như Paracetamol hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAID), như Ibuprofen và Naproxen, có thể được sử dụng để giảm đau và viêm.
• Corticosteroid: Thuốc corticosteroid, chẳng hạn như Prednisone, có thể được sử dụng để giảm viêm. Tuy nhiên, corticosteroid nên được sử dụng thận trọng, trong thời gian ngắn với liều lượng thấp nhất, vì thuốc có thể dẫn đến nhiều tác dụng phụ như mất xương và loãng xương.
• Bisphosphonates: Bisphosphonates, chẳng hạn như Alendronate và Risedronate, có thể được sử dụng để làm chậm hoặc ngăn ngừa mất xương. Thuốc này thường được sử dụng để điều trị chứng loãng xương, nhưng cũng có thể được sử dụng để điều trị chứng vôi hóa xương.
• Denosumab: Denosumab là một kháng thể đơn dòng, hoạt động bằng cách ngăn chặn hoạt động của một loại protein có tên RANKL, có liên quan đến quá trình phân hủy xương. Denosumab được sử dụng để điều trị chứng loãng xương và các triệu chứng vôi hóa xương.
• Calcitonin: Calcitonin là thuốc giúp điều hòa nồng độ canxi trong máu và xương. Thuốc này có thể được sử dụng để điều trị bệnh Paget xương, một tình trạng gây ra sự phát triển xương bất thường. Ngoài ra, Calcitonin cũng có thể được sử dụng để điều trị vôi hóa xương do các tình trạng khác, chẳng hạn như cường cận giáp.

Trước khi sử dụng thuốc, điều quan trọng là hỏi ý kiến của bác sĩ. Bác sĩ sẽ xác định loại thuốc phù hợp, chỉ định liều lượng tốt nhất cũng như hướng dẫn cách sử dụng để tránh các tác dụng phụ, rủi ro phát sinh.

2. Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu là một trong những phương pháp điều trị vôi hóa xương hiệu quả cao và an toàn. Phương pháp này giúp tăng cường phạm vi chuyển động, cải thiện sức mạnh và tính linh hoạt ở khu vực bị ảnh hưởng. Ngoài ra, vật lý trị liệu cũng góp phần giảm đau đớn, cứng khớp và cải thiện chức năng khu vực bị ảnh hưởng.

Dựa trên tình trạng cụ thể, các chuyên gia vật lý trị liệu có thể chỉ định các chương trình phù hợp, chẳng hạn như:

• Bài tập chuyển động: Các bài tập này giúp phục hồi cũng như cải thiện phạm vi chuyển động ở các khớp bị ảnh hưởng.
• Bài tập tăng cường sức mạnh: Các bài tập này góp phần ổn định cũng như tăng cường các cơ bắp xung quanh khớp bị ảnh hưởng.
• Bài tập tăng sự linh hoạt: Các bài tập này giúp cải thiện tính linh hoạt của gân, cơ xung quanh khớp bị ảnh hưởng.
• Vật lý trị liệu thụ động: Phương pháp này sử dụng các kỹ thuật như chườm nóng, chườm đá, massage, xoa bóp, kích thích điện, để giảm đau và tăng cường phạm vi chuyển động của người bệnh.

Vật lý trị liệu là phương pháp điều trị xương bị vôi hóa hiệu quả và an toàn. Tuy nhiên, điều quan trọng là cần phải kiên trì tập luyện và thực hiện các chỉ dẫn của nhà trị liệu để đạt hiệu quả tốt nhất.

3. Phẫu thuật

Trong các trường hợp vôi hóa nghiêm trọng, gây đau, cứng khớp và hạn chế chức năng vận động, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để kiểm soát các triệu chứng vôi hóa xương. Phẫu thuật cũng được chỉ định nếu các tình trạng vôi hóa gây áp lực lên các dây thần kinh hoạt mạch máu.

Có nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau được thực hiện để điều trị tình trạng vôi hóa xương. Loại phẫu thuật sẽ được chỉ định dựa trên vị trí cũng như mức độ nghiêm trọng của vôi hóa.

Phẫu thuật điều trị xương bị vôi hóa bao gồm:

• Cắt bỏ vôi hóa: Đây là một thủ tục để loại bỏ vôi hóa, được thực hiện thông qua một vết mổ nhỏ trên da hoặc thông qua một thủ thuật xâm lấn tối thiểu, chẳng hạn như nội soi khớp.
• Cắt xương: Đây là thủ tục để cắt và sắp xếp lại xương, được thực hiện nếu tình trạng vôi hóa khiến xương bị biến dạng.
• Tạo hình khớp: Tạo hình khớp là một thủ thuật thay thế khớp bị tổn thương bằng khớp nhân tạo. Phẫu thuật này có thể cần thiết nếu tình trạng vôi hóa gây tổn thương nghiêm trọng cho khớp.

Các phương pháp phẫu thuật điều trị vôi hóa xương là các thủ tục phức tạp nhưng có tỷ lệ thành công cao. Phẫu thuật giúp giảm đau, cải thiện chức năng, ngăn ngừa các biến dạng và ngăn ngừa các biến chứng liên quan.

Ngoài ra, trước khi thực hiện phẫu thuật, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề như:

• Trao đổi với bác sĩ về các lợi ích và rủi ro phát sinh trước khi thực hiện phẫu thuật.
• Phẫu thuật chỉ được thực hiện khi các phương pháp điều trị bảo tồn không mang lại hiệu quả.
• Phẫu thuật thường có chi phí cao và luôn có nguy cơ biến chứng.
• Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về phẫu thuật điều trị vôi hóa xương, vui lòng trao đổi với bác sĩ để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể.

Phòng ngừa xương bị vôi hóa

Mặc dù không thể phòng ngừa tất cả nguyên nhân gây vôi hóa xương, tuy nhiên có một số lưu ý và biện pháp giảm nguy cơ, chẳng hạn như:

• Giảm cân và duy trì cân nặng khỏe mạnh để giảm áp lực lên hệ xương khớp, từ đó hạn chế nguy cơ vôi hóa.
• Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, giàu canxi và vitamin D là điều cần thiết để xương chắc khỏe. Canxi là khoáng chất chính tạo nên xương trong khi đó vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi, giúp xương luôn chắc chắn, khỏe mạnh.
• Luyện tập thể dục đều đặn sẽ giúp kích thích hình thành xương và ngăn ngừa loãng xương. Tuy nhiên, người bệnh cần chọn các bài tập có tác động thấp và không gây quá nhiều căng thẳng cho xương và khớp.
• Tránh hút thuốc và uống rượu quá mức để bảo vệ xương cũng như ngăn ngừa nguy cơ vôi hóa.
• Ngủ đủ giấc để tăng cường sức khỏe xương, khớp. Hãy ngủ ít nhất 7- 8 tiếng mỗi đêm để đảm bảo sức khỏe tổng thể.
• Giảm căng thẳng bằng các biện pháp lành mạnh, chẳng hạn như tập thể dục, yoga hoặc thiền, có thể ngăn ngừa nguy cơ vôi hóa.
• Hãy cẩn thận khi dùng thuốc, chẳng hạn như corticosteroid và thuốc lợi tiểu, các thuốc này có thể làm tăng nguy cơ vôi hóa xương. Nếu đang dùng bất kỳ loại thuốc nào, hãy nói chuyện với bác sĩ về những rủi ro và có sự lựa chọn phù hợp.
• Nếu có bất kỳ tình trạng bệnh lý tiềm ẩn nào có thể làm tăng nguy cơ vôi hóa xương, chẳng hạn như tiểu đường, bệnh thận hoặc cường cận giáp, điều quan trọng là phải làm việc với bác sĩ để kiểm soát những tình trạng đó.

Xương bị vôi hóa có thể dẫn đến đau đớn, cứng khớp, cũng như làm tăng nguy cơ loãng xương và gãy xương. Do đó, nếu có các dấu hiệu hoặc nghi ngờ vôi hóa, người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán, điều trị hiệu quả.

Tham khảo thêm:

• Vôi hóa cột sống nên ăn gì, kiêng gì tốt cho bệnh?
• Tuyệt Chiêu Chữa Gai Gót Chân Bằng Giấm Bạn Nên Biết