Xoay Cổ Tay Kêu Răng Rắc Có Sao Không? Cần Làm Gì?
Xoay cổ tay kêu răng rắc là tình trạng không đáng lo ngại khi không kèm theo sưng và đau. Nhưng nếu nghe thấy tiếng mài mòn ở cổ tay kèm theo đau nhói khi cử động, người bệnh cần gặp bác sĩ để được kiểm tra và hướng dẫn điều trị. Bởi điều này thường do tổn thương gân và sụn khớp.
Xoay cổ tay kêu răng rắc có sao không?
Xoay cổ tay kêu răng rắc thường không đáng lo ngại. Âm thanh phát ra không kèm theo đau chủ yếu do sự giải phóng của những bọt khí trong dịch khớp, giữ khớp cổ tay ở một tư thế.
Tuy nhiên tiếng mài mòn ở cổ tay có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý tiềm ẩn. Điều này khiến khớp kêu và đau khi thực hiện bất kỳ cử động nào ở cổ tay. Trong một số trường hợp, bệnh nhân còn có dấu hiệu sưng và cứng khớp, giảm phạm vi, yếu chi và khó cử động.
Khi không được điều trị, xoay cổ tay kêu răng rắc do bệnh lý có thể gây đau khớp mãn tính, tổn thương khớp vĩnh viễn và tăng nguy cơ liệt khớp.
Vì thế người bệnh cần thăm khám nếu khớp cổ tay kêu răng rắc khi xoay kèm theo những triệu chứng sau:
- Đau cổ tay
- Sưng khớp
- Cứng khớp
- Khó uốn cong
- Giảm phạm vi chuyển động
- Cảm thấy lỏng khớp
Xoay cổ tay kêu răng rắc do đâu?
Cấu trúc của cổ tay khá phức tạp và nhiều bộ phận. Cụ thể nó được tạo nên từ 8 xương nhỏ kết hợp với xương bàn tay, xương quay và xương trụ (hai xương dài của cẳng tay). Xung quanh có mạch máu, dây thần kinh, gân cổ tay và hệ thống dây chằng giúp ổn định khớp.
Bất kỳ bộ phận nào bị tổn thương cũng có thể khiến bệnh nhân xoay cổ tay kêu răng rắc và đau đớn. Tuy nhiên ở những trường hợp khác, cổ tay phát ra âm thanh lạ mà không liên quan đến bất kỳ tình trạng y tế nào.
Dưới đây là những nguyên nhân khiến bệnh nhân xoay cổ tay kêu răng rắc:
1. Giải phóng khí
Bong bóng khí nitơ hoặc một loại khí khác có thể hình thành trong chất lỏng bao quanh khớp. Khi thực hiện các chuyển động như xoay khớp, các bong bóng bị kéo căng và vỡ. Điều này khiến bọt khí được giải phóng trong chất lỏng và tạo nên tiếng nổ lớn nhưng không gây đau.
Sự hình thành và vỡ bong bóng khí khi xoay khớp là một quá trình tự nhiên, không gây đau hay tiềm ẩn bất kỳ rủi ro nào. Tiếng kêu thường rõ ràng hơn sau một khoảng thời gian bất động cổ tay hoặc vào buổi sáng khi vừa thức dậy. Điều này là do sự căng cứng cơ bắp khiến quá trình giải phóng khí diễn ra tích cực hơn.
2. Thiếu dịch nhờn
Những người thường xuyên giữ cổ tay ở một tư thế (như nhân viên văn phòng) thường có khớp cổ tay nhạy cảm và phát ra âm thanh khi xoay. Điều này liên quan đến quá trình tiết dịch của khớp. Kém vận động làm giảm lượng dịch nhờn bôi trơn ổ khớp, cổ tay chuyển động không trơn tru. Từ đó phát ra âm thanh răng rắc khi xoay khớp cổ tay.
Tình trạng này thường không quá nghiêm trọng. Để cải thiện, người bệnh cần nghỉ giải lao thường xuyên, thực hiện những chuyển động nhẹ nhàng giúp cải thiện khả năng tiết dịch. Nhưng nếu tiếp tục tình trạng, người bệnh sẽ có nguy cơ bị khô khớp và thoái hóa khớp cổ tay.
3. Viêm gân
Có 6 gân giúp hỗ trợ cổ tay cử động linh hoạt theo nhiều hướng khác nhau. Tuy nhiên chấn thương hoặc những cử động lặp đi lặp lại có thể khiến các gân bị viêm hoặc bị kích thích quá mức, chất lỏng tích tụ ở vỏ bọc gân. Tình trạng này được gọi là viêm gân cổ tay.
Khi bị viêm gân, người bệnh sẽ gặp một số triệu chứng dưới đây:
- Da trên gân mềm hơn
- Sưng tấy
- Đau khi cử dộng
- Có cảm giác ma sát, xoay cổ tay kêu răng rắc
- Cứng khớp, giảm phạm vi chuyển động
- Xuất hiện nốt sần hoặc khối u trên gân.
4. Thoái hóa khớp cổ tay
Thoái hóa khớp cổ tay (viêm khớp thoái hóa) là một trong những nguyên nhân khiến bệnh nhân xoay cổ tay kêu răng rắc. Khi bệnh xảy ra, sụn khớp bị mòn, các xương trong cổ tay cọ xát với nhau dẫn đến đau đớn và phát ra âm thanh lạ.
Ngoài ra khớp cổ tay bị thoái hóa còn gây ra một số triệu chứng nghiêm trọng sau:
- Cứng khớp
- Hạn chế phạm vi chuyển động
- Mất sức mạnh ở tay
- Sưng tấy
- Đỏ và ấm
- Khó cử động tay
Thoái hóa khớp cổ tay thường liên quan đến quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Tuy nhiên thoái hóa cũng có thể là kết quả của một số chấn thương ở cổ tay (điển hình như gãy cổ tay, trật khớp cổ tay) và viêm khớp (viêm khớp nhiễm trùng, viêm khớp dạng thấp…)
5. Viêm khớp cổ tay
Viêm khớp cổ tay là tình trạng sụn khớp bị hao mòn hoặc hư hỏng, các xương ma sát với nhau. Điều này khiến bệnh nhân xoay cổ tay kêu răng rắc hoặc có tiếng nứt kèm theo những triệu chứng sau:
- Mất sức mạnh ở tay
- Sưng cổ tay
- Đau khớp
- Cứng khớp
- Giảm phạm vi và khả năng vận động.
Có nhiều loại viêm khớp cổ tay, dưới đây là những loại phổ biến nhất:
- Viêm xương khớp ở cổ tay (thoái hóa khớp cổ tay): Đây là một loại viêm khớp do hao mòn, thường ảnh hưởng đến người lớn tuổi. Bệnh xảy ra khi sụn khớp mòn đi, thu hẹp không gian giữa các xương khiến chúng va vào nhau khi cử động. Điều này kích thích phản ứng viêm, gây đau đớn, sưng nề, khớp phát ra âm thanh.
- Viêm khớp dạng thấp: Đây là bệnh viêm khớp thường gặp, do rối loạn tự miễn trong cơ thể. Bệnh lý này xảy ra hệ thống miễn dịch tấn công vào các mô khỏe mạnh của khớp, ngoài khớp và toàn thân. Trong bệnh viêm khớp dạng thấp, sụn khớp có thể bị phá vỡ, các xương đối đầu và ma sát với nhau khi di chuyển. Điều này tạo ra tiếng nứt hay răng rắc ở cổ tay khi xoay.
- Viêm khớp vảy nến ở cổ tay: Viêm khớp vảy nến là bệnh viêm khớp xảy ra ở bệnh nhân bị vảy nến (bệnh da mãn tính). Những triệu chứng viêm khớp có thể khởi phát trước hoặc sau khi những tổn thương da vảy nến hình thành.
- Viêm khớp cổ tay sau chấn thương: Viêm khớp cổ tay sau chấn thương là bệnh viêm khớp xảy ra sau những chấn thương làm ảnh hưởng đến khớp, chẳng hạn như trật khớp cổ tay, bong gân… Những chấn thương này có thể xảy ra sau một cú té ngã với bàn tay chống xuống đất, vặn/ xoắn/ xoay khớp quá mức, va đập mạnh, tai nạn khi chơi thể thao.
Chẩn đoán nguyên nhân xoay cổ tay kêu răng rắc
Nếu xoay cổ tay kêu răng rắc không gây đau, người bệnh không cần thăm khám và điều trị y tế. Những nếu khớp kêu kèm theo đau do chấn thương hoặc bệnh lý tiềm ẩn, người bệnh cần liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được xác định nguyên nhân và điều trị.
Trong quá trình thăm khám, bác sĩ có thể xoay cổ tay ảnh hưởng theo nhiều hướng. Đồng thời hỏi bệnh nhân về các triệu chứng cơ năng kết hợp kiểm tra các biểu hiện bên ngoài. Bệnh nhân cũng được đặt một số câu hỏi liên quan đến chấn thương và bệnh sử.
Ngoài ra bác sĩ đề nghị một số xét nghiệm hình ảnh để rõ hơn về những tổn thương bên trong ổ khớp. Cụ thể:
- Xét nghiệm máu: Kiểm tra nhiễm trùng và yếu tố viêm (tốc độ lắng hồng cầu, protein phản ứng C).
- Chụp X-quang: Kiểm tra xương trong cổ tay.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): Kiểm tra cấu trúc khớp, xác định những thương tổn ở xương và mô mềm.
- Siêu âm: Kiểm ra các dải mô (gân, cơ, dây chằng) xung quanh khớp cổ tay.
- Quét xương hoặc chụp CT: Kiểm tra những tổn thương sâu hoặc tiềm ẩn khó phát hiện.
Điều trị xoay cổ tay kêu răng rắc như thế nào?
Xoay cổ tay kêu răng rắc do giải phóng khí hay ít vận động có thể không cần điều trị. Người bệnh hãy thực hiện những chuyển động nhẹ nhàng và xoa bóp để cải thiện. Nếu khớp cổ tay kêu do bệnh lý, bệnh nhân cần điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ. Những lựa chọn thường bao gồm vật lý trị liệu, dùng thuốc và phẫu thuật.
1. Bài tập kéo giãn
Một số bài tập kéo giãn có thể giúp tăng cường sức mạnh cho cổ tay, ổn định khớp. Đồng thời tăng tính linh hoạt và khả năng cử động trơn tru. Điều này giúp giảm nguy cơ chấn thương, tăng tiết dịch khớp và tuần hoàn máu, ngăn ngừa xoay cổ tay kêu răng rắc.
Bài tập Palms lên trời/ xuống sàn
Đây là một bài tập nhẹ nhàng có tác dụng kéo giãn cổ tay trong khi tăng cường sức mạnh. Thực hiện vài lần mỗi ngày giúp các khớp xương thư giãn, tăng khả năng cử động trơn tru.
- Trong khi đứng hoặc ngồi, nâng cao hai cánh tay để vào tư thế chữ T
- Xoay bàn tay để lòng bày tay hướng lên trời
- Xoay bàn tay để lòng bàn tay hướng xuống dưới
- Lặp lại động tác 10 lần.
Cần giữ cho cổ và vai được thư giãn trong khi thực hiện. Chỉ chuyển động ở cổ tay, không chuyển động toàn cánh tay, vai và khuỷu tay.
Bài tập cuộn tròn cổ tay
Bài tập cuộn tròn cổ tay với tạ giúp tăng cường sức mạnh cho đôi tay, thư giãn, cải thiện phạm vi và tính linh hoạt cho khớp. Điều này giúp xoay cổ tay không kêu răng rắc, hỗ trợ kiểm soát thoái hóa khớp.
- Sử dụng tạ từ 1 – 5 pound hoặc dây kháng lực nhẹ
- Nắm chặt tạ bàn tay tạo thành hình nắm đấm
- Khuỷu tay uốn cong một góc 90 độ, cẳng tay duỗi thẳng hướng ra trước, lòng bàn tay hướng lên
- Đặt cánh tay lên chân
- Uốn cong và cuộn khớp cổ tay hướng lên
- Duỗi cổ tay để về vị trí bắt đầu
- Lặp lại động tác 10 lần
- Đổi tay và thực hiện tương tự
- Tiếp tục động tác với lòng bàn tay hướng xuống
- Uốn cong và cuộn khớp cổ tay hướng xuống
- Duỗi cổ tay để về vị trí bắt đầu
- Lặp lại động tác 10 lần
- Đổi tay và thực hiện tương tự.
Bài tập xoay vòng
Bài tập xoay vòng giúp cổ tay linh hoạt, tăng tiết dịch nhờn, các khớp xương thư giãn. Đồng thời tăng sức mạnh và giảm đau.
- Sử dụng tạ từ 1 – 5 pound khi không cảm thấy đau hoặc dùng dây kháng lực nhẹ
- Nắm chặt tạ hoặc dây kháng lực trong tay, bàn tay tạo thành hình nấm đấm
- Cánh tay uốn cong một góc 90 độ ở khuỷu tay, duỗi cẳng tay ra trước với lòng bàn tay hướng xuống
- Từ từ xoay cổ tay để lòng bàn tay hướng lên trên
- Xoay lòng bàn tay để trở về tư thế bắt đầu
- Lặp lại động tác 10 lần.
2. Xoa bóp
Xoa bóp nhẹ nhàng giúp thư giãn khớp xương, kích thích tăng tiết dịch khớp, giảm đau và cứng khớp. Ngoài ra biện pháp này còn giúp tăng lưu thông máu, cải thiện tính linh hoạt và hạn chế xoay cổ tay kêu răng rắc.
Khi thực hiện, người bệnh cần xoa bóp nhẹ nhàng từ cẳng tay xuống cổ tay và ngón tay. Tránh thực hiện lực mạnh hoặc những động tác có thể gây đau. Nên dùng tinh dầu để tăng hiệu quả.
3. Chườm ấm
Chườm ấm giúp giảm xoay cổ tay kêu răng rắc và đau. Biện pháp này có tác dụng thư giãn khớp xương và mô mềm, tăng lưu thông máu và thúc đẩy tiết dịch nuôi dưỡng sụn khớp. Ngoài ra chườm ấm mỗi ngày còn giúp xoa dịu cơn đau, khắc phục cứng khớp, giúp khớp cổ tay chuyển động dễ dàng mà không kêu răng rắc.
Chườm ấm có thể được thực hiện 2 – 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 15 – 20 phút. Khi thực hiện, đặt khăn ấm hoặc miếng sưởi ấm lên cổ tay.
4. Chế độ dinh dưỡng phù hợp
Nên kết hợp vận động với chế độ ăn uống giàu omega-3, vitamin và khoáng chất. Điều này giúp tăng tốc độ chữa lành tổn thương, điều trị xương khớp kêu răng rắc và chống thoái hóa xương khớp.
Omega-3 là một axit béo có đặc tính kháng viêm. Loại axit béo này có tác dụng trị viêm và đau nhức xương khớp, tăng lượng dịch bôi trơn ổ khớp. Từ đó chống khô khớp, nuôi dưỡng sụn khớp và làm chậm quá trình lão hóa. Đồng thời giúp các khớp cử động linh hoạt.
Ngoài ra bệnh nhân được khuyên tăng cường bổ sung canxi, magie cùng các vitamin như viamin A, C, D, E. Những dưỡng chất này giúp kháng viêm, giảm đau và làm chậm quá trình lão hóa. Ngoài ra canxi và magie còn giúp củng cố hệ xương chắc khỏe, giảm đau nhức và tổn thương các xương ở cổ tay.
5. Điều trị y tế
Điều trị y tế xoay cổ tay kêu răng rắc thường bao gồm những lựa chọn dưới đây:
- Dùng thuốc giảm đau – kháng viêm: Nếu khớp cổ tay phát ra âm thanh lạ kèm theo viêm và đau đớn, người bệnh có thể được dùng NSAID (thuốc chống viêm không steroid), chẳng hạn như Aspirin, Naproxen, Ibuprofen. Thuốc có tác dụng kháng viêm và giảm đau khớp. Những trường hợp nghiêm trọng hơn có thể được dùng thuốc giảm đau nhóm opioid hoặc corticoid. Opioid là thuốc giảm đau gây nghiện, được dùng ngắn hạn cho cơn đau nặng. Corticoid là thuốc ức chế miễn dịch và kháng viêm, được dùng cho người bị viêm khớp dạng thấp, viêm và đau nặng.
- Vật lý trị liệu: Người bệnh được thiết lập chương trình vật lý trị liệu phù hợp với tình trạng và nhu cầu cá nhân. Những bài tập cụ thể có thể giúp tăng cường sức mạnh cho các cơ hỗ trợ và tính linh hoạt của cổ tay. Điều này giúp khớp chuyển động trơn tru, hạn chế cứng khớp và xoay cổ tay kêu răng rắc. Ngoài ra tập vật lý trị liệu còn giúp giảm đau, tăng lưu thông máu, hỗ trợ cải thiện sức mạnh và phạm vi cho bệnh nhân bị thoái hóa khớp cổ tay.
- Phẫu thuật: Dựa trên mức độ tổn thương ổ khớp, người bệnh được phẫu thuật nội soi khớp để sửa chữa tổn thương hoặc thay khớp. Thay khớp cổ tay chỉ được chỉ định khi khớp của bạn bị hư hỏng nặng, không thể phục hồi.
Ngăn ngừa xoay cổ tay kêu răng rắc
Để ngăn ngừa xoay cổ tay kêu răng rắc, khớp cổ tay cần được chăm sóc tốt, loại bỏ nguy cơ chấn thương và làm chậm quá trình lão hóa của cơ thể.
- Chơi cầu lông hoặc kéo giãn thường xuyên để tăng cường sức cơ và tính linh hoạt cho cổ tay. Đồng thời hỗ trợ tăng tiết dịch nhờn.
- Khởi động trước khi chơi thể thao và kéo giãn sau khi kết thúc. Đặc biệt là những bộ môn cần chuyển động cổ tay, chẳng hạn như quần vợt, bóng chuyền, bóng rổ, cầu lông. Điều này giúp tăng tiết dịch nhờn, khớp linh hoạt và giảm nguy cơ chấn thương.
- Không lạm dụng cổ tay. Tránh lặp lại nhiều lần những hoạt động làm tăng áp lực lên ổ khớp.
- Nghỉ giải lao mỗi 1 – 2 tiếng làm việc hoặc chơi thể thao. Thực hiện động tác kéo giãn nhẹ nhàng và massage cổ tay để tăng cảm giác thư giãn.
- Tránh bất động giữ cổ tay ở một vị trí trong thời gian dài.
- Thận trọng để giảm nguy cơ chấn thương cổ tay. Người bị chấn thương cần liên hệ với bác sĩ để được hướng dẫn cách phục hồi hiệu quả.
- Không vặn, xoắn hoặc xoay khớp cổ tay quá mức. Không đột ngột thay đổi cử động hoặc nâng vật quá nặng.
- Ngừng hút thuốc lá, hạn chế uống rượu bia, ngủ sớm, đảm bảo ngủ 8 tiếng mỗi đêm, tránh tiêu thụ nhiều đường và muối là những biện pháp giúp làm chậm quá trình lão hóa xương khớp.
- Uống đủ nước cũng là một cách duy trì dịch khớp, giảm nguy cơ khô khớp và ngăn ngừa xoay cổ tay kêu răng rắc.
- Bổ sung vào chế độ ăn uống những thực phẩm tăng dịch khớp. Cụ thể như xương ống, cà chua, quả bơ, cá hồi, ớt chuông, cam, chuối, rau mồng tơi, yến mạch, dầu cá, sữa và chế phẩm của sữa, ngũ cốc, trái cây có màu sắc rực rỡ… Ngoài ra cần đảm bảo chế độ ăn uống lành mạnh, giàu canxi, vitamin D và chất chống oxy hóa. Điều này giúp ngăn thoái hóa xương khớp, viêm khớp và tránh cổ tay kêu răng rắc khi xoay.
Đôi khi xoay cổ tay kêu răng rắc là một tình trạng bình thường, xảy ra do quá trình giải phóng các bọt khí nitơ trong dịch khớp. Tuy nhiên đây cũng có thể là dấu hiệu của một bệnh lý tiềm ẩn như thoái hóa khớp cổ tay, viêm khớp… Chính vì thế, người bệnh cần thăm khám nếu cổ tay kêu kèm theo sưng khớp hoặc đau đớn khi cử động.
Tham khảo thêm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!