Đau Lưng Khi Mang Thai Tháng Cuối

Đau lưng khi mang thai tháng cuối là tình trạng phổ biến ở hầu hết mẹ bầu. Đa phần các cơn đau đều kích hoạt do các nguyên nhân sinh lý nên không gây nguy hiểm. Cần có biện pháp khắc phục kịp thời để giảm thiểu mức độ ảnh hưởng tới sức khỏe.

Nguyên nhân gây đau lưng khi mang thai tháng cuối

Đau lưng đề cập đến những cơn đau nhức kích hoạt ở phía sau của cơ thể, điển hình nhất là ở vùng thắt lưng. Số liệu thống kê cho thấy, có khoảng gần 70% mẹ bầu gặp phải tình trạng đau lưng khi mang thai. Trong đó, càng về những tháng cuối thai kỳ thì tình trạng đau nhức càng trở nên nghiêm trọng.

Đau lưng khi mang thai tháng cuối thường xuất hiện ở vùng thắt lưng kèm theo những khó khăn khi vận động. Nhiều mẹ bầu còn gặp phải tình trạng đau nhức lan tỏa trên phạm vi rộng, ảnh hưởng đến cả vùng hông, mông và xuống chân. Tình trạng này gây ra rất nhiều phiền toái trong sinh hoạt thường ngày.

Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây đau lưng khi mang thai tháng cuối:

1. Thay đổi hormone

Các hormone trong cơ thể mẹ bầu có sự thay đổi lớn trong suốt thai kỳ. Đặc biệt là hormone relaxin có khả năng làm giãn nở tử cung và vùng chậu. Điều này giúp đảm bảo không gian cho bé yêu phát triển và phục vụ cho quá trình sinh sản diễn ra thuận lợi.

Tuy nhiên sự giãn nở tử cung và vùng chậu có thể gây ra nhiều áp lực, đặc biệt là dễ gây đau dây chằng và cơ. Hơn nữa, khung chậu giãn mở cũng sẽ khiến cho liên kết giữa các khớp xương trở nên lỏng lẻo hơn. Từ đó làm khởi phát các cơn đau lưng. Đặc biệt tình trạng đau nhức có xu hướng tồi tệ hơn vào tháng cuối mang thai.

2. Cơ vùng bụng suy yếu

Chức năng của các nhóm cơ vùng bụng là chịu sức ép từ cơ thể khi nằm sấp.. Cơ bụng còn có sự co giãn rất linh hoạt khi vận động hay thực hiện các động tác duỗi lưng, khom người.

Trong khi đó, càng về các tháng cuối của thai kỳ, do áp lực từ bụng bầu lớn nên mẹ bầu không thường xuyên thực hiện các động tác tác động lên cơ vùng bụng. Điều này khiến cho cơ bụng yếu đi và kém linh hoạt.

Thêm vào đó, sự phát triển của thai nhi cùng sự mở rộng của tử cung và vùng chậu cũng gây ra không ít chèn ép. Cơ vùng bụng trở nên yếu ớt khiến cho khả năng chịu lực của mẹ bầu cũng kém hơn. Đây chính là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ bị đau lưng khi mang thai tháng cuối.

3. Mẹ bầu tăng cân quá mức

Tăng cân là tình trạng không thể tránh khỏi trong quá trình mang thai. Đặc biệt là về những tháng cuối thai kỳ thai nhi lại càng phát triển lớn.

Tuy nhiên có những mẹ bầu do ăn uống quá mức, bổ sung dư thừa dưỡng chất mà bị tăng cân không kiểm soát. Nhiều mẹ bầu còn bị tăng trên dưới 20kg.

Tình trạng tăng cân quá mức khiến cho cột sống nói riêng về hệ thống xương khớp nói chung phải chịu đựng nhiều áp lực. Từ đó gây ra tình trạng đau lưng, đặc biệt là khi di chuyển nhiều.

4. Sai tư thế

Khi mang thai tháng cuối, bụng bầu khiến cho các tư thế của mẹ bầu bị thay đổi rất nhiều. Đặc biệt là nhiều mẹ bầu có thói quen ngồi bệt, chống 2 tay ra phía sau để giữ trọng lượng cơ thể. Các tư thế này khiến cho lưng chịu nhiều áp lực và gây đau.

Ngoài ra, việc các mẹ bầu đứng một chỗ quá lâu hay lười di chuyển khi thai lớn cũng khiến cho dây chằng vùng lưng suy yếu. Lúc này các cơn đau lưng thường biểu hiện rõ ràng hơn khi mẹ bầu nhấc vật nặng hay thực hiện động tác xoay lưng.

5. Thai nhi quay đầu

Khoảng từ 25 – 28 tuần thì thai nhi sẽ bắt đầu quay đầu để chuẩn bị chào đời khi đã đạt tới cân nặng tối đa. Mẹ bầu có thể tự cảm nhận mà không cần tới siêu âm. Dấu hiệu đặc trưng nhất là bụng của mẹ tụt thấp và mẹ bầu cảm thấy dễ thở hơn.

Cân nặng của thai kéo theo sự đè nặng của bụng dưới sẽ khiến cho mẹ bầu phải hướng tư thế về phía sau để giữ thăng bằng. Lúc này mẹ bầu rất dễ bị đau lưng do dây chằng chưa quen với việc phải chịu áp lực lớn.

6. Đau lưng do bệnh lý

Trong một số trường hợp, tình trạng đau lưng khi mang thai tháng cuối có thể là do ảnh hưởng của các vấn đề bệnh lý. Phổ biến nhất là ở những mẹ bầu có tiền sử đau thần kinh tọa. Khi mang thai, sự chèn ép lớn lên dây thần kinh tọa có thể gây đau đớn. Cơn đau thường khởi phát ở vùng thắt lưng và lan tỏa xuống cả mông, đùi, bàn chân.

Bên cạnh đó, tình trạng đau lưng ở tháng cuối thai kỳ cũng có thể là dấu hiệu cho thấy mẹ bầu bị thiếu hụt canxi và dưỡng chất. Lúc này việc thăm khám là cần thiết để bác sĩ xác định rõ nguyên nhân và có biện pháp khắc phục phù hợp.

Đau lưng khi mang thai tháng cuối có phải dấu hiệu sắp sinh?

Đau lưng khi mang thai tháng cuối là tình trạng rất phổ biến ở các mẹ bầu. Đặc trưng của cơn đau ở thời điểm này là tình trạng đau buốt đi kèm với cảm giác nặng nề do vùng bụng tạo ra áp lực quá lớn.

Trên thực tế, cơn đau lưng khi mang thai tháng cuối sẽ có xu hướng nghiêm trọng hơn ở những tháng trước đó. Nguyên nhân là do thai nhi di chuyển dần xuống vùng xương chậu và tạo áp lực cho dây chằng. Điều này khiến cho các cơ khớp tại vùng chậu bị kéo giãn. Đồng thời tác động đến cơ lưng và gây ra tình trạng đau lưng kéo dài tới khớp háng.

Đau lưng khi mang thai tháng cuối là một trong những dấu hiệu chuyển dạ cho thấy rằng có thể mẹ bầu sắp “vượt cạn”. Tuy nhiên đây không phải là triệu chứng duy nhất cảnh báo khả năng sắp sinh. Mẹ bầu nên chú ý thêm các dấu hiệu khác như tiết dịch âm đạo nhiều, sa bụng hay có máu báo.

Số liệu thống kê cho thấy, đa số mẹ bầu đều cảm thấy bị đau lưng khi sắp tới ngày sinh nở. Trường hợp mẹ bầu đã nhận được thông báo dự sinh trước đó thì cần cảnh giác nếu bị đau lưng thường xuyên. Nếu cơn đau xuất hiện đột ngột và nghiêm trọng hơn vào những ngày cận sinh, đi kèm với các dấu hiệu chuyển dạ thì mẹ bầu nên sớm đến bệnh viện để được theo dõi.

Đau lưng khi mang thai tháng cuối có nguy hiểm không?

Theo nhận định của các chuyên gia thì đau lưng khi mang thai tháng cuối là tình trạng xảy ra phổ biến ở các mẹ bầu. Và may mắn là hầu hết các trường hợp đều không ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của cả mẹ và bé.

Tuy nhiên trong một số trường hợp, đau lưng khi mang thai tháng cuối có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe bất thường. Mẹ bầu cần tìm gặp bác sĩ khi nhận thấy các triệu chứng sau đây:

• Đau lưng đi kèm với dấu hiệu chảy máu âm đạo, đau tức bụng dưới.
• Mẹ bầu bị đau lưng kèm theo chứng bí tiểu, khó tiểu, đau buốt khi đi tiểu.
• Cơn đau lưng trở nên nghiêm trọng, kéo dài.
• Cơn đau ảnh hưởng trên phạm vi rộng, lan tỏa cả vùng hông, mông và chi dưới.

Cách làm giảm đau lưng khi mang thai tháng cuối

Lựa chọn biện pháp làm giảm đau lưng khi mang thai tháng cuối phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Điển hình như nguyên nhân cơ bản, mức độ đau, các yếu tố liên quan cùng với điều kiện y tế cụ thể.

Cần phải cân nhắc kỹ lưỡng để lựa chọn cách khắc phục phù hợp, tránh tác động xấu đến sức khỏe thai kỳ. Lời khuyên cho mẹ bầu là cần tham khảo bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể hơn.

Dưới đây là một số cách có thể giúp cải thiện chứng đau lưng khi mang thai tháng cuối:

1. Dành thời gian nghỉ ngơi và chườm nóng

Mẹ bầu bị đau lưng khi mang thai tháng cuối nên dành thời gian ngắn trong ngày để nghỉ ngơi nhằm làm giảm co thắt và khắc phục cơn đau cấp tính. Trong thời gian nghỉ ngơi, mẹ bầu nên nâng 2 chân lên cao giúp uốn cong vùng hông và làm giảm độ cong ở cột sống thắt lưng.

Ngoài ra, có thể sử dụng miếng dán chườm nóng dán trực tiếp lên lưng để làm giảm đau nhức và cải thiện lưu thông máu. Chườm nóng chỉ nên áp dụng khoảng từ 15 – 20 phút/ lần với nhiệt độ phù hợp để tránh gây bỏng da.

Trường hợp không có sẵn miếng dán hay túi chườm thì mẹ bầu có thể sử dụng chai nước ấm để lăn qua lăn lại trên lưng. Mẹo nhỏ này cũng mang lại kết quả rất khả quan.

2. Xoa bóp, massage vùng lưng

Xoa bóp massage là giải pháp đơn giản giúp mẹ bầu giảm nhẹ tình trạng đau nhức lưng khi mang thai tháng cuối. Ngoài giúp giảm đau thì giải pháp này còn có khả năng kích thích hoạt động tuần hoàn. Từ đó đưa máu và dưỡng chất đi khắp cơ thể.

Mẹ bầu có thể nhờ người thân thực hiện các động tác massage đơn giản với lực tay nhẹ nhàng để tránh gây tác dụng phụ. Hoặc nếu có điều kiện có thể tìm đến các dịch vụ xoa bóp. massage chuyên nghiệp dành cho bà bầu.

3. Cải thiện tư thế

Như đã đề cập, sai tư thế là yếu tố thường gặp gây đau lưng ở những tháng cuối thai kỳ. Các mẹ bầu nên sớm có sự điều chỉnh để cải thiện cơn đau và tránh gây tác động xấu tới sức khỏe xương khớp.

Tốt nhất không nên duy trì 1 tư thế suốt cả ngày. Hãy chủ động thay đổi, thường xuyên hoạt động, nghỉ ngơi và thực hiện những động tác kéo giãn. Điều này sẽ giúp tăng cường sức mạnh cho cơ lưng dưới, hông và xương chậu.

Chú ý đến một số vấn đề sau:

– Tư thế ngồi:

Việc ngồi đúng tư thế có thể giúp mẹ bầu giảm tần suất cũng như cường độ của cơn đau lưng. Lưu ý đến các thông tin sau:

• Giữ cho tai, vai và hông thẳng hàng khi ngồi.
• Dùng khăn mỏng cuộn lại rồi đặt ngay giữa thắt lưng và ghế.
• Không ngồi xổm hay ngồi bệt xuống đất.
• Nghỉ giải lao sau mỗi giờ và dành 1 – 2 phút thực hiện động tác vươn vai.

– Tư thế nằm:

Đối với mẹ bầu, việc nằm (đặc biệt là nằm ngủ) đúng tư thế sẽ giúp hỗ trợ rất nhiều cho cơ lưng và cột sống. Các chuyên gia khuyên rằng, phụ nữ mang thai nên ngủ nghiêng và sử dụng gối hỗ trợ để hạn chế tổn thương ở lưng.

• Mẹ bầu nên nằm nghiêng về bên trái.
• Dùng 1 chiếc gối đặt giữa đầu gối và mắt cá chân.
• Đặt 1 chiếc gối khác ở phần trên cơ thể, gần với bụng.
• Cuộn 1 chiếc khăn mỏng và đặt dưới cổ hay bên trong áo gối.

– Hạn chế đứng và di chuyển:

Tình trạng đau lưng khi mang thai tháng cuối có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi mẹ bầu đứng hay di chuyển nhiều. Do đó, mẹ bầu nên cân bằng giữa việc nghỉ ngơi và di chuyển. Có thể sử dụng giày cho phụ nữ mang thai hay các dụng cụ hỗ trợ để làm giảm sốc. Từ đó hạn chế áp lực lên vùng thắt lưng khi đứng hoặc di chuyển.

4. Kiểm soát cân nặng

Cân nặng tăng nhanh khi mang thai có thể gây ra các tổn thương ở đốt sống. Đặc biệt là khi cân nặng tăng vượt tiêu chuẩn sẽ khiến cho cột sống và dây chằng phải gánh mức trọng lượng rất lớn. Từ đó sẽ khiến cho tình trạng đau lưng trở nên tồi tệ hơn vào những tháng cuối thai kỳ.

Chính vì vậy, mẹ bầu cần chú ý kiểm soát cân nặng tốt khi mang thai. Cách tốt nhất là chú ý đến chế độ ăn uống cân bằng để tăng cần từ từ. Có thể tham khảo bác sĩ sản khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn xây dựng chế độ ăn uống phù hợp. Vừa đảm bảo đủ dưỡng chất lại không khiến mẹ bầu bị tăng cân quá nhanh.

5. Hoạt động thể chất phù hợp

Mặc dù ở những tháng cuối thai kỳ, các hoạt động của mẹ bầu sẽ bị hạn chế ít nhiều nhưng việc hoạt động thể chất vẫn được các chuyên gia khuyến khích. Mẹ bầu nên rèn luyện các bài tập vừa sức để tăng cường sự dẻo dai.

Với các trường hợp bị đau lưng, có thể tham khảo một số bài tập vật lý trị liệu để cải thiện tốt. Tuy nhiên các bài tập cần được thiết kế và hướng dẫn cụ thể từ chuyên gia vật lý trị liệu.

Có thể rèn luyện một số bài tập tác động thấp dưới đây:

– Căng lưng:

• Quỳ gối và đặt 2 bàn tay lên sàn tập
• Đặt 1 chiếc gối nhỏ để hỗ trợ phần bụng
• Gập người về phía trước, duỗi 2 tay thẳng qua đầu
• Giữ cho cột sống được thẳng và duy trì tư thế 3 – 5 giây

– Căng ngực:

• Đứng thẳng và chắp tay ra phía sau lưng
• Chú ý không được nghiêng vai và lưng
• Nhẹ nhàng duỗi thẳng cánh tay ra sau để cảm nhận rõ căng ở ngực
• Giữ tư thế này khoảng 3 – 5 giây

– Căng cổ:

• Mẹ bầu ngồi xuống sàn tập
• Đưa phần đầu ra phía trước, nghiêng sang 1 bên
• Dùng tay cùng bên kéo đầu nhẹ nhàng để thấy căng ở cổ
• Lặp lại tương tự với bên còn lại

Ngoài ra, mẹ bầu có thể tập một số bài tập khác. Tuy nhiên cần tránh các bài tập phải dồn trọng tâm ra phía trước hay về phía sau của cơ thể. Bởi nó có thể khiến cho cơ lưng dưới bị kéo căng quá mức và gây đau nghiêm trọng hơn. Để đảm bảo an toàn, thai phụ nên tham khảo bác sĩ để tránh việc vận động ảnh hưởng xấu tới sức khỏe thai kỳ.

6. Sử dụng sản phẩm hỗ trợ

Để làm giảm áp lực lên vùng lưng, mẹ bầu có thể sử dụng các sản phẩm hỗ trợ. Điển hình như dùng đai lưng giúp giảm tải sức nặng đè lên lưng dưới và dây chằng. Tuy nhiên, sản phẩm này chỉ nên dùng khi mẹ bầu phải đứng nhiều. Tuyệt đối không được lạm dụng bởi có thể gây ra những chèn ép không đáng có lên mặt trước của bụng và gây khó chịu cho thai nhi.

Khi ngồi có thể chuẩn bị gối nhỏ để kê ngay sau thắt lưng hay ngồi trên gối lõm có hình chữ D. Ngoài ra một số sản phẩm gối ngủ dành riêng cho phụ nữ mang thai cũng sẽ giúp cho mẹ bầu có được những tư thế an toàn. Mẹ bầu nên ngủ trên giường phẳng với nệm không quá mềm để tránh gây ảnh hưởng tới đường cong của cột sống.

7. Sử dụng thuốc khi cần thiết

Việc sử dụng thuốc khi mang thai thường không được khuyến cáo do tiềm ẩn các rủi ro cho thai kỳ. Tuy nhiên với các trường hợp cần thiết thì bác sĩ có thể cân nhắc kê toa cho mẹ bầu. Chỉ một nhóm thuốc nhỏ được nhận định là khá an toàn khi dùng trong thai kỳ. Chẳng hạn như:

• Acetaminophen: Có tác dụng cải thiện cơn đau trong trường hợp bị đau lưng và đau vùng chậu.
• Thuốc chống trầm cảm: Được dùng ngắn hạn để khắc phục các cơn đau có liên quan tới tổn thương thần kinh. Phổ biến nhất là đau thần kinh tọa khi mang thai.
• Thuốc giảm đau theo toa: Được chỉ định trong trường hợp đau lưng có liên quan tới suy nhược cơ thể hay đau đớn dữ dội.

Mẹ bầu cần dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không tùy ý mua thuốc về dùng hay điều chỉnh kế hoạch dùng thuốc khi chưa được bác sĩ cho phép. Trường hợp gặp các biểu hiện bất thường, hãy báo ngay cho bác sĩ để kịp thời xử lý.

Trường hợp bị đau lưng khi mang thai tháng cuối không đáp ứng với các giải pháp điều trị tại nhà thì mẹ bầu nên sớm thăm khám. Bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán, xác định nguyên nhân cụ thể và có kế hoạch điều trị phù hợp.

Tham khảo thêm:

• Bệnh đau thắt lưng ở phụ nữ: Nguyên nhân và cách trị
• Người phụ nữ nông thôn TRẢI LÒNG về quãng thời gian điều trị bệnh xương khớp