Sau Covid Bị Đau Lưng Và Phương Pháp Điều Trị Tốt Nhất
Sau Covid bị đau lưng là tình trạng phổ biến và ngày càng nhiều người bệnh báo cáo về tình trạng này. Bài viết dưới đây sẽ xem xét mức độ phổ biến của tình trạng này, các nguyên nhân tiềm ẩn và hướng khắc phục, kiểm soát phù hợp. Trong trường hợp cơn đau nghiêm trọng, kéo dài, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, người bệnh nên đến bệnh viện ngay để được chăm sóc sức khỏe phù hợp.
Mối liên hệ giữa đau lưng và Covid là gì?
Đại dịch Covid hay SARS-CoV-2 được gây ra bởi virus Corona, là một nhóm virus rất đa dạng có RNA chuỗi đơn, có thể ảnh hưởng đến nhiều hệ thống khác nhau của cơ thể bao gồm hệ thống hô hấp, hệ thần kinh và tuần hoàn. Tình trạng này gây ra mức độ nghiêm trọng khác nhau ở mỗi người. Phương thức lây truyền của dịch bệnh là từ người này sang người khác thông qua các giọt bắn li ti và khi tiếp xúc gần với người bệnh. Thời gian ủ bệnh có thể kéo dài khoảng 5 ngày và hầu hết các triệu chứng sẽ xuất hiện sau 12 ngày, do đó cần cách ly và theo dõi y tế 14 ngày để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh.
Theo mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, bệnh nhân có thể được chia thành ba nhóm, nghĩa là trường hợp nhẹ, trường hợp nặng và trường hợp nguy kịch. Tùy thuộc vào các tình trạng cụ thể, người bệnh sẽ được chỉ định cách ly và kiểm soát các triệu chứng tại nhà hoặc điều trị tại cơ quan y tế.
Ảnh hưởng có Covid lan rộng sang nhiều mặt, về thể chất, tình thần và các vấn đề sức khỏe khác nhau. Hầu hết mọi người đều trải qua một số dấu hiệu điển hình như:
- Đau nhức cơ thể, bao gồm đau cơ, đau lưng
- Nghẹt mũi
- Mất vị giác
- Mệt mỏi và co thắt cơ bắp
- Khó thở
- Nhức đầu và sốt
- Đau họng
Nhiều người bệnh có thể phát triển các triệu chứng Covid kéo dài trong khoảng một tháng hoặc lâu hơn, thậm chí là vài tháng. Trẻ nhỏ hoặc người già có thể phát triển các triệu chứng lâu dài, có thể là do tổn thương mô hoặc viêm nhiễm. Mệt mỏi mãn tính, như đau cơ hoặc đau lưng dưới cũng xuất hiện ở nhiều bệnh nhân sau khi khỏi Covid. Ngoài ra, nhiều người bệnh bị đau khớp và đau cơ xương, có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể, nhưng nó thường dẫn đến đau lưng mãn tính.
Theo thống kê, cứ 5 người mắc Covid sẽ có 1 người bị đau lưng. Tình trạng này có thể trở nên tồi tệ hơn nếu người bệnh không hoạt động thể chất trong thời gian dài và virus Corona có thể khiến cơ thể suy nhược, khiến cơn đau lưng trở nên trầm trọng hơn. Bên cạnh đó, những người mắc Covid-19 cũng có thể mất nhiều thời gian để hồi phục trên giường, điều này có thể dẫn đến đau lưng do cơ bắp bị thoái hóa và cơ chế sinh học cột sống bị thay đổi.
Trong hầu hết các trường hợp, tình trạng sau Covid bị đau lưng không nghiêm trọng và đáp ứng tốt các biện pháp tự chăm sóc. Tuy nhiên, người bệnh cần hỏi ý kiến của bác sĩ để được hướng dẫn và có kế hoạch chăm sóc sức khỏe phù hợp nhất.
Tại sao bị đau lưng sau khi khỏi Covid?
Tình trạng sau Covid bị đau lưng được xếp chung vào nhóm đau hoặc nhức cơ nói chung. Theo một số thống kê, có khoảng 15% người bệnh bị đau lưng hậu Covid và thường liên quan đến một số nguyên nhân như:
1. Ảnh hưởng của virus
Khi mắc Covid, cơ thể sẽ kích hoạt hệ thống miễn dịch để chống lại virus và bảo vệ cơ thể khỏi tác nhân gây hại. Đau khớp và đau lưng sau hậu Covid có thể xảy ra do các phản ứng viêm của cơ thể. Các triệu chứng khác bao gồm run, ớn lạnh, đau nhức khắp cơ thể và di chuyển khó khăn.
Bên cạnh đó, tình trạng sau Covid bị đau lưng có thể là xảy ra khi các tế bào hệ thống miễn dịch giải phóng interleukin, là những protein chống lại mầm bệnh xâm nhập. Bên cạnh đau lưng, một số bệnh nhân cũng có thể bị đau cổ vai gáy, đau thần kinh tọa hoặc các triệu chứng tổn thương hệ cơ xương khớp khác.
2. Lối sống vận động và làm việc tại nhà
Đại dịch đã khiến nhiều người phải ở nhà, cách ly xã hội và hàng triệu người làm việc trong điều kiện gò bó, chật vật, không tiếp xúc với công đồng. Cơ thể người không được thiết kế với lối sống ít vận động và ngồi nhiều. Do đó, lối sống hạn chế các hoạt động thể chất có thể dẫn đến tình trạng sau Covid bị đau lưng.
Việc dành nhiều thời gian để nằm yên sẽ dẫn đến căng cơ, cứng khớp và đau lưng. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh, việc dành thời gian hồi phục trên giường cũng như cách ly khi mắc Covid sẽ khiến người bệnh gặp các cơn đau lưng, đau khớp sau khi khỏi bệnh.
Ngoài ra, tình trạng làm việc tại nhà kéo dài trong và sau khi mắc Covid cũng có thể dẫn đến đau lưng. Việc thiếu vận động, chẳng hạn như mặc quần áo, di chuyển đến chỗ làm, lên xuống cầu thang, có thể khiến các cơ lưng kém hoạt động, trở nên kéo căng và gây đau đớn.
Các tư thế xấu, ngồi lâu cùng với việc không được vận động và hoạt động ngoài trời là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng sau Covid bị đau lưng. Bên cạnh đó, cơn đau này có thể trở nên nghiêm trọng hơn đối với người có tiền sử đau lưng, chấn thương, bệnh cột sống, chẳng hạn như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống, căng cơ, bong gân, bầm tím.
3. Căng thẳng xã hội
Đại dịch đã tạo ra một tình trạng khẩn cấp toàn cầu và trong quần chúng, dẫn đến sự lo lắng, căng thẳng cá nhân lẫn xã hội. Sự lo lắng và căng thẳng có thể nhiều ý nghĩa lâm sàng về sức khỏe thể chất và tình thần.
Covid lan rộng trên toàn cầu đã gây ra nhiều ca tử vong trong cộng đồng. Và việc thiếu phương pháp điều trị, phòng ngừa hiệu quả cũng như không xác định được điểm dùng của đại dịch, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý của các cá nhân, dẫn đến rối loạn lo âu, căng thẳng quá mức. Điều này có thể góp phần dẫn đến tình trạng đau lưng trong suốt thời gian mắc Covid và sau khi khỏi Covid.
Ngoài ra, các chuyên gia chăm sóc sức khỏe thường dễ bị căng thẳng và lo âu quá mức hơn, do họ thường xuyên tiếp xúc với bệnh nhân Covid và các mầm bệnh khác. Ngoài ra, việc đưa ra quyết định cách ly và áp lực của ngành y tế trong đại dịch cũng góp phần dẫn đến căng thẳng tổng thể và dẫn đến tình trạng sau Covid bị đau lưng.
Cảm giác đau lưng hậu Covid như thế nào?
Tình trạng sau Covid bị đau lưng thường được mô tả những bị chuột rút hoặc co thắt ở các cơ lưng. Theo các chuyên gia, Covid có thể gây ra các phản ứng viêm gia tăng ở các cơ, mô mềm và hệ xương khớp. Do đó, nhiều người bệnh có thể bị đau lưng hậu Covid kéo dài trong nhiều tháng.
Về cơ bản, cảm giác đau lưng hậu Covid thường cảm nhận là khác rất nhiều so với cảm giác đau nhức sau khi tập thể dục cường độ cao hoặc do các bệnh lý cơ xương khớp. Thông thường, cơn đau do vận động quá mức sẽ được cải thiện sau vài giờ trong khi tình trạng đau lưng sau khi khỏi Covid có thể kéo dài nhiều ngày, nhiều tuần, thậm chí là nhiều tháng.
Sau Covid bị đau lưng điều trị như thế nào?
Như đã đề cập, tình trạng sau Covid bị đau lưng thường liên quan đến chấn thương, căng cơ bắp. Việc kiểm soát các cơn đau lưng hậu Covid, đặc biệt là các cơn đau kéo dài, có thể gặp nhiều khó khăn. Dưới đây là một số lời khuyên và gợi ý y tế đã được chứng minh là có thể kiểm soát cơn đau, người bệnh có thể tham khảo:
1. Sử dụng thuốc giảm đau
Ban đầu, các loại thuốc giảm đau phổ biến, không kê đơn, chẳng hạn như Ibuprofen, được khuyến cáo không sử dụng ở bệnh nhân Covid để tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên, không có bất cứ nghiên cứu khoa học nào chứng minh, thuốc giảm đau không an toàn trong và sau khi mắc Covid.
Người bệnh đau lưng hậu Covid có thể sử dụng Ibuprofen hoặc các loại thuốc chống viêm steroid (NSAID) khác, như Aspirin và Naproxen, để kiểm soát cơn đau hậu Covid. Các loại thuốc này không thể điều trị bệnh nhưng có thể kiểm soát cơn đau lưng.
Ngoài ra, Paracetamol vẫn là một lựa chọn an toàn nhất trong các loại thuốc giảm đau hiện nay. Loại thuốc này ít gây ra tác dụng phụ, tương tác thuốc và hiệu quả với bất cứ cơn đau lưng nào.
Trong các trường hợp sau Covid bị đau lưng nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc corticosteroid như dexamethasone và prednisolone để kiểm soát các triệu chứng. Mặc dù các loại thuốc này thường được sử dụng để chống viêm, tuy nhiên đôi khi thuốc cũng giúp kiểm soát các cơn đau lưng nghiêm trọng.
2. Chăm sóc cơn đau tại nhà
Có một số biện pháp hỗ trợ kiểm soát tình trạng sau Covid bị đau lưng, chẳng hạn như:
- Chườm đá hoặc chườm nóng: Chườm đá hoặc chườm nóng có thể giúp kiểm soát các triệu chứng đau lưng ngay lập tức, giúp người bệnh cảm thấy sảng khoái, dễ chịu và thư giãn. Người bệnh có thể xen kẽ giữa hai phương pháp này để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Dành thời gian nghỉ ngơi: Nghỉ ngơi khi căng cơ, đau lưng trong một vài ngày có thể hỗ trợ làm giảm cơn đau hiệu quả. Người bệnh cũng được khuyến khích tránh nâng các vật nặng hoặc uốn cong cột sống, hạn chế tình trạng căng cơ và cải thiện cơn đau lưng.
- Xoa bóp, massage: Một số kỹ thuật xoa bóp massage tại vùng bị đau có thể hỗ trợ làm giãn cơ, kiểm soát cơn đau và giúp phục hồi khả năng chuyển động linh hoạt.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Các hình thức tập thể dục nhẹ nhàng, chẳng hạn như yoga, giãn cơ, có thể giúp nới lỏng các cơ bị căng ở lưng và kiểm soát cơn đau. Người bệnh cũng có thể tăng dần các hoạt động khi cơn đau lưng được cải thiện, điều này góp phần phục hồi khả năng vận động linh hoạt.
3. Vật lý trị liệu
Hầu hết các trường hợp sau Covid bị đau lưng có thể kiểm soát bằng cách kỹ thuật vật lý trị liệu. Người bệnh có thể tham khảo các bài tập trị liệu có hướng dẫn đến tăng cường sức mạnh cho cơ ở lưng dưới, hỗ trợ điều hòa các mô và khớp cột sống.
Vật lý trị liệu cũng được thực hiện nhằm một số mục tiêu dài hạn như:
- Cải thiện các triệu chứng đau lưng dưới hoặc chân
- Cải thiện chức năng ở lưng dưới để kiểm soát các hoạt động hàng ngày một cách độc lập nhất
- Tăng tính linh hoạt của cột sống, tăng cường phạm vi chuyển động
- Hỗ trợ bảo vệ hệ cơ xương khớp và ngăn ngừa các cơn đau lưng sau khi khỏi Covid tái phát
Vật lý trị liệu sẽ giúp khôi phục khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày của bệnh nhân mà không gây khó chịu. Dưới đây là một số gợi ý phổ biến, người bệnh có thể tham khảo:
Bài tập tăng cường cơ cốt lõi:
Cơ cốt lõi cơ thể là khu vực bao quanh cơ bụng phía trước, cơ cột sống và cơ mông ở phía sau, đáy phổi hoặc cơ hoành ở phía trên và các cơ xương chậu và hông. Việc tăng cường cơ cốt lõi sẽ giúp xây dựng sức mạnh, độ bền, giảm đau đáng kể và tăng cường chức năng thắt lưng.
Các bài tập tăng cường sức mạnh cốt lõi dễ thực hiện để cải thiện tình trạng sau Covid bị đau lưng bao gồm nghiêng xương chậu, tư thế mèo bò, chó chim, plank cao và thấp, gập bụng.
Bài tập tăng cường sự ổn định:
Cột sống khỏe cần có hông và chân khỏe để nâng đỡ phần dưới cơ thể, đồng thời hỗ trợ quá trình đi lại, uốn cong, vặn người. Các bài tập kéo giãn có thể kích hoạt và tăng cường sức mạnh ở các cơ này, chẳng hạn như cơ thắt lưng, chậu và gân kheo, có thể tăng cường sự phối hợp giữa hông, cột sống, hỗ trợ chuyển lực qua lưng dưới, xương chậu và chân.
Các bài tập hông và chân dành cho người sau Covid bị đau lưng bao gồm kéo căng gân kheo, squat, tư thế yoga chó úp mặt, plank với động tác chân nâng cao và gập người.
Bài tập aerobic:
Các bài tập aerobic hoặc các bài tập tăng nhịp tim sẽ giúp duy trì một trái tim khỏe mạnh cũng như chữa lành các tổn thương ở cột sống. Tập thể dục tim mạch liên quan đến các chuyển động đồng bộ trong cơ thể, tăng nhịp tim, tăng cường lưu thông và nâng cao hàm lượng oxy trong tế bào, từ đó sản xuất năng lượng trong các mô và kiểm soát cơn đau. Thông qua cơ chế này, các cơ cột sống sẽ ít cứng, ít đau và trở nên linh hoạt hơn.
Các bài tập aerobic đơn giản có thể giúp giảm đau lưng bao gồm đi bộ nhanh, đạp xe tại chỗ và tập luyện trên máy tập hình elip. Ngoài ra, các bài tập thể dục dưới nước cũng mang lại hiệu quả cao trong việc kiểm soát cơn đau lưng hiệu quả. Sức nổi của nước có thể hỗ trợ trọng lượng của cơ thể, giảm căng thẳng cho cột sống và tăng phạm vi chuyển động.
Thay đổi tư thế:
Tư thế xấu là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng sau Covid bị đau lưng. Tư thế sai sẽ khiến gân, cơ, các đốt sống, dây chằng và dây thần kinh hoạt động sai cách, dẫn đến đau đớn và khó khăn khi vận động.
Các bài tập điều chỉnh tư thế phổ biến bao gồm kéo căng bắp chân, ngồi xổm, nghiêng xương chậu và các bài tập tăng cường cơ bụng.
Vật lý trị liệu kiểm soát tình trạng đau lưng hậu Covid bao gồm tăng cường sức mạnh, tăng tính linh hoạt, sức bền và xây dựng tư thế đúng. Tập luyện theo hướng dẫn của nhà trị liệu để đạt hiệu quả tốt nhất, không gây tổn thương cột sống và hỗ trợ quá trình phục hồi hiệu quả.
Ngăn ngừa đau lưng hậu Covid tái phát
Người bệnh gặp tình trạng sau Covid bị đau lưng có thể kiểm soát các triệu chứng dễ dàng bằng cách sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn, chườm ấm và tập thể dục theo chỉ định. Bên cạnh đó, để quay lại cuộc sống bình thường và ngăn ngừa tình trạng đau lưng tái phát, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề như:
- Vận động hàng ngày, chẳng hạn như đi dạo, đạp xe, đi bộ đường dài, vươn vai hoặc khiêu vũ.
- Chuyển động và thay đổi tư thế sau mỗi 30 phút, chẳng hạn như duỗi người, đi bộ xung quanh, ngay cả khi đang làm việc.
- Kiểm soát căng thẳng, lo lắng và ngủ đủ giấc. Lo lắng quá mức và thiếu ngủ do Covid có thể góp phần làm cho cơ bắp bị co cứng, đau và hạn chế khả năng vận động linh hoạt. Thực hiện các kỹ thuật giảm căng thẳng thông qua thiền định, nghe nhạc, đọc sách hoặc các hoạt động tĩnh tâm khác.
- Xây dựng tư thế và môi trường tốt cho cột sống, chẳng hạn như sử dụng ghế có hỗ trợ thắt lưng, tranh gập người, nâng cao màn hình máy tính và các điều chỉnh khác, để đảm bảo cơ thể luôn thoải mái.
Tình trạng sau Covid bị đau lưng tương đối phổ biến và có thể trở nên nghiêm trọng. Do đó người bệnh cần có kế hoạch điều trị và phòng ngừa phù hợp. Nếu cơn đau lưng kéo dài hơn một vài tuần, hoặc nghiêm trọng theo thời gian mà không rõ nguyên nhân, hoặc khi người bệnh tăng cân không rõ lý do kèm theo tê tay chân, hãy đến bệnh viện ngay lập tức để được chẩn đoán nguyên nhân chính xác.
Tham khảo thêm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!