Cúi xuống đột ngột bị đau lưng phải làm sao?

Cúi xuống đột ngột bị đau lưng có thể là do căng cơ, chấn thương hoặc do một số bệnh lý về cột sống. Đôi khi cơn đau có thể nghiêm trọng và gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Do đó, người bệnh nên tìm hiểu các nguyên nhân và có biện pháp điều trị hợp lý.

Nguyên nhân cúi xuống đột ngột bị đau lưng

Nguyên nhân gây cúi xuống đột ngột bị đau lưng có thể liên quan đến mức độ nghiêm trọng của cơn đau lưng. Nếu cơn đau nhẹ, điều này có thể là do co thắt cơ bắp hoặc căng cơ. Nếu cơn đau nghiêm trọng, người bệnh có thể đang bị thoát vị đĩa đệm hoặc chấn thương lưng khác.

Trong hầu hết các trường hợp, xác định được nguyên nhân là cách tốt nhất để cải thiện cơn đau và tránh gây tổn thương thêm cho lưng. Cụ thể, theo Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ CKII Lê Hữu Tuấn – Nguyên PGĐ Trung tâm Công nghệ cao – Bệnh viện YHCT Trung ương, phụ trách chuyên khoa xương khớp Trung tâm Thuốc dân tộc một số nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này bao gồm:

1. Co thắt cơ bắp

Co thắt cơ bắp hoặc chuột rút là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến cơn đau đột ngột khi cúi người. Tình trạng này có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong ngày, đặc biệt là sau khi tập thể dục hoặc sau các hoạt động thể chất. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này thường là do:

• Mất nước;
• Hạn chế lưu thông hoặc thiếu máu;
• Dây thần kinh bị chèn ép;
• Sử dụng cơ bắp quá mức.

Cơ co thắt ở lưng dưới thường dễ bị căng cứng khi người bệnh cúi xuống và nâng một vật gì đó. Tuy nhiên tình trạng co thắt cơ này có thể liên quan đến bất cứ chuyển động nào ảnh hưởng đến phần lưng dưới. Tình trạng này thường không nghiêm trọng và có thể được điều trị bằng cách kéo giãn, xoa bóp, chườm đá hoặc chườm nóng.

2. Căng cơ

Cơ bị căng quá mức có thể dẫn đến rách hoặc kéo giãn quá mức. Nguyên nhân thường là do:

• Hoạt động thể chất;
• Lạm dụng cơ;
• Thiếu linh hoạt trong các chuyển động.

Căng cơ có thể dẫn đến tình trạng cúi xuống đột ngột bị đau lưng. Tình trạng này có thể được cải thiện bằng cách chườm đá khi nhận thấy cơn đau. Sau khi chườm đá được 2 – 3 ngày, người bệnh có thể chườm nóng, kết hợp thư giãn và vận động nhẹ nhàng để kéo giãn cơ. Ngoài ra, nếu cơn đau nghiêm trọng, người bệnh có thể sử dụng thuốc chống viêm không steroid như aspirin , naproxen hoặc ibuprofen để giảm đau.

3. Thoát vị đĩa đệm

Đĩa đệm là bộ phận ở giữa các đốt sống, nhằm mục đích giảm ma sát và giúp cột sống hoạt động linh hoạt hơn. Thoát vị đĩa đệm xảy ra khi phần nhân mềm của đĩa đệm bị phình ra, dẫn đến kích thích các dây thần kinh gần đó. Các triệu chứng phổ biến bao gồm đau đớn dữ dội, đặc biệt là sau một số hoạt động, chẳng hạn như cúi người.

Thoát vị đĩa đệm có thể được điều trị bằng cách dành thời gian nghỉ ngơi, sử dụng thuốc chống viêm không steroid và vật lý trị liệu. Hầu hết các trường hợp, tình trạng này có thể được cải thiện sau 6 tuần. Nếu cơn đau không được cải thiện trong 6 – 8 tuần, bác sĩ có thể đề nghị tiêm steroid ngoài màng cứng để giảm viêm và giảm đau. Trong trường hợp cơn đau không được cải thiện, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật. Tuy nhiên, phương pháp phẫu thuật tỷ lệ thành công chỉ khoảng 50%, có thể để lại di chứng thậm chí bại liệt. Bởi vậy, can thiệp ngoại khoa không phải là giải pháp tối ưu.

Hiện nay, nhiều bệnh nhân chuyển sang hướng điều trị thoát vị đĩa đệm an toàn hơn với y học cổ truyền. Trong đó phải kể đến phác đồ điều trị các bệnh xương khớp chuyên sâu hoàn chỉnh từ tinh hoa Y học cổ truyền.

4. Viêm khớp

Tình trạng cúi xuống đột ngột bị đau lưng có thể là dấu hiệu của bệnh viêm khớp, đặc biệt là ở người trên 55 tuổi. Có nhiều loại viêm khớp khác nhau có thể ảnh hưởng đến cột sống và gây đau lưng, chẳng hạn như:

• Viêm xương khớp;
• Viêm khớp dạng thấp;
• Viêm khớp vẩy nến.

Các biện pháp điều trị phụ thuộc vào loại viêm khớp và các vấn đề liên quan. Do đó, điều quan trọng là người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

5. Trượt đốt sống

Trượt đốt sống xảy ra khi các đốt sống bị tổn thương và trượt về phía trước khi so với đốt sống bên dưới. Tình trạng này thường phổ biến ở những người trẻ tuổi thường tham gia các môn thể thao, chẳng hạn như thể dục dụng cụ hoặc cử tạ. Ngoài ra, tình trạng gãy xẹp đốt sống không được điều trị cũng có thể dẫn đến trượt đốt sống và tăng nguy cơ thoái hóa.

Trượt đốt sống lưng có thể dẫn đến các cơn đau đớn khi cúi người hoặc khi thực hiện một số chuyển động nhất định. Các dấu hiệu và triệu chứng khác có thể bao gồm:

• Đau lưng dai dẳng, đặc biệt là lưng dưới;
• Cứng ở lưng và chân;
• Đau đùi;
• Căng cơ gân kheo và cơ mông.

Các biện pháp điều trị tình trạng trượt đốt sống có thể bao gồm:

• Nẹp lưng;
• Vật lý trị liệu;
• Sử dụng thuốc giảm đau;
• Phẫu thuật.

6. Đau xương cụt

Cúi xuống đột ngột bị đau thắt lưng có thể liên quan đến chấn thương hoặc bệnh lý ở xương cụt. Các triệu chứng phổ biến có thể bao gồm:

• Đau lưng khi ngồi xuống;
• Đau khi ngã người về phía sau;
• Ngồi trên một bề mặt cứng;
• Đứng lên từ tư thế ngồi.

Đau xương cụt thường giảm đột ngột khi người bệnh đứng thẳng người hoặc khi người bệnh ngồi nghiêng về phía trước hoặc dựa mông về phía sau. Tuy nhiên, điều này có thể gây tổn thương cột sống và gây đau lưng khi ngồi.

Đau xương cụt có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau. Điều quan trọng là người  bệnh nên đến bệnh viện để được hướng dẫn cụ thể.

7. Khối u xương cùng

Nguyên nhân này thường hiếm gặp, tuy nhiên tình trạng cúi xuống đột ngột bị đau lưng có thể là dấu hiệu khối u hoặc ung thư xương (thường ảnh hưởng đến phần dưới cơ thể). Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Đau lưng dưới;
• Đau lưng khi ngồi;
• Đau khi cúi người hoặc thực hiện một hành động cụ thể.

Khối u ở lưng có thể phát triển theo thời gian và dẫn đến đau thần kinh tọa, nhiễm trùng đường tiết niệu và dẫn đến mất chức năng ruột hoặc bàng quang.

Khối u và ung thư xương cần được điều trị phù hợp và kịp thời để tránh các biến chứng.

Cúi xuống đột ngột bị đau lưng có nguy hiểm không?

Nếu tình trạng cúi xuống đột ngột bị đau lưng dữ dội, gây thay đổi chức năng và không đáp ứng với các phương pháp điều trị thông thường, người bệnh nên đến bệnh viện để được hướng dẫn cụ thể. Bác sĩ có thể hỗ trợ chẩn đoán và điều trị các nguyên nhân cơ bản. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể kiểm tra và loại trừ các nguyên nhân nghiêm trọng, chẳng hạn như khối y, gãy xương hoặc nhiễm trùng cột sống.

Mặc dù thường không phổ biến, tuy nhiên tình trạng cúi xuống đột ngột bị đau lưng có thể liên quan đến một số nguyên nhân nghiêm trọng, chẳng hạn như:

• Phình động mạch chủ bụng;
• Hội chứng chùm đuôi ngựa;
• Khối u cột sống;
• Nhiễm trùng cột sống;
• Chấn thương cấp tính.

Theo nguyên tắc chung, các triệu chứng hoặc dấu hiệu bệnh lý cần được đánh giá bởi một chuyên gia y tế. Do đó, người bệnh cúi người bị đau lưng nên trao đổi với bác sĩ chuyên môn để được hướng dẫn cụ thể.

Cúi xuống đột ngột bị đau lưng phải làm sao?

Biện pháp điều trị tốt nhất là xác định được nguyên nhân gây cúi xuống đột ngột bị đau lưng và điều trị nguyên nhân cơ bản. Có nhiều biện pháp điều trị khác nhau phù hợp với yêu cầu của từng bệnh nhân, chẳng hạn như chăm sóc tại nhà, sử dụng thuốc giảm đau, chăm sóc y tế hoặc phẫu thuật.

Tùy thuộc vào nguyên nhân cơ bản, bác sĩ có thể đề nghị các biện pháp điều trị như:

1. Tự chăm sóc tại nhà

Tình trạng cúi xuống đột ngột bị đau lưng liên quan đến căng cơ hoặc chuột rút, thường không nghiêm trọng và có thể được điều trị tại nhà. Các biện pháp phổ biến bao gồm:

• Dành thời gian nghỉ ngơi: Đôi khi cơn đau lưng có thể được cải thiện bằng cách nghỉ ngơi phù hợp và tránh các hoạt động gắng sức trong thời gian ngắn có thể cải thiện các cơn đau lưng. Thời gian nghỉ ngơi phù hợp là 1 – 2 ngày để lưng có thời gian hồi phục, sau đó người bệnh có thể quan về các hoạt động bình thường.
• Chườm đá và chườm nóng: Chườm đá có thể chống viêm, giảm sưng và cải thiện cơn đau lưng, đặc biệt là đau lưng do chấn thương. Bên cạnh đó, chườm nóng có thể hỗ trợ thư giãn các cơ đăng căng cứng, cải thiện lưu thống máu và hỗ trợ giảm đau. Người bệnh có thể chườm nóng và chườm lạnh luân phiên để tăng cường hiệu quả điều trị. Tuy nhiên, điều quan trọng là bảo vệ da khi thực hiện liệu pháp để tránh bỏng da hoặc tổn thương mô.
• Sử  dụng thuốc giảm đau không kê đơn: Các loại thuốc không kê đơn phổ biến bao gồm aspirin, ibuprofen, naproxen và acetaminophen. Aspirin, ibuprofen và naproxen là các loại thuốc chống viêm, được sử dụng để giảm đau lưng do tổn dây thần kinh hoặc cơ. Acetaminophen là thuốc giảm đau hoạt động bằng cách ngăn chặn các tín hiệu đau được gửi đến não.

Các phương pháp điều trị đau lưng khi cúi xuống tại nhà thường mang lại hiệu quả tốt đối cơn đau nhẹ hoặc trung bình. Đối với các cơn đau nghiêm trọng hoặc không đáp ứng các phương pháp tự chăm sóc, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.

2. Tập thể dục thường xuyên

Vật lý trị liệu và tập thể dục là một biện pháp điều trị tình trạng cúi xuống đột ngột bị đau lưng hiệu quả và an toàn. Các bài tập thường được khuyến khích bao gồm:

• Căng cơ lưng: Người tập nằm ngửa, co đầu gối vào ngực và gập đầu gối về phía trước cho đến khi cảm thấy căng ở lưng trên và lưng dưới.
• Căng cơ mông: Người bệnh nằm ngửa, co đầu gối và chống cả hai bàn chân xuống sàn nhà. Sau đó đặt hai tay ra sau một đầu gối và kéo về phía ngực. Lúc này người bệnh có thể cảm thấy căng cơ mông và cơ hình lê.
• Căng cơ hình lê: Người tập nằm ngửa, đầu gối cong và đặt hai gót chân trên sàn nhà. Bắt chéo một chân lên chân còn lại, đặt mắt cá lên đầu gối cong, sau đó nhẹ nhàng kéo đầu gối dưới về phía ngực cho đến khi cảm thấy căng.

Các bài tập tăng cường cơ lưng có thể hỗ trợ giảm đay, tăng tính linh hoạt của cột sống và hỗ trợ phòng ngừa các vấn đề trong tương lai.

3. Điều trị y tế

Trong trường hợp các triệu chứng nghiêm trọng và không đáp ứng các phương pháp điều trị đau lưng tại nhà, bác sĩ có thể đề nghị các biện pháp điều y tế. Mục đích của các biện pháp điều trị là giảm đau và ngăn ngừa các rủi ro liên quan. Các phương pháp phổ biến bao gồm:

• Thuốc giãn cơ: Thuốc này hoạt động như một chất ức chế thần kinh trung ương, tăng khả năng vận động ở các cơ bị căng cứng và giảm đau do căng cơ hoặc chuột rút.
• Thuốc giảm đau theo toa: Các loại thuốc giảm đau theo toa có thể gây nghiện và được chỉ định cho các cơn đau nghiêm trọng. Thuốc hoạt động bằng cách làm suy yếu tín hiệu đến não để ngăn chặn cơn đau dữ dội. Thuốc giảm đau gây nghiện được sử dụng trong một thời gian ngắn và dưới sự chỉ định của bác sĩ chuyên môn để tránh các rủi ro không mong muốn.
• Tiêm steroid ngoài màng cứng: Mục tiêu của việc tiêm steroid ngoài màng cứng là giảm đau và giảm viêm tạm thời. Điều này có thể giúp người bệnh thực hiện các bài tập vật lý trị liệu hoặc các phương pháp điều trị khác.
• Nẹp lưng cố định lưng: Phương pháp này được đề nghị ở một số người bệnh để tạo sự thoải mái và giảm đau. Nẹp cố định được đề nghị bởi bác sĩ chuyên môn trong một thời gian ngắn để tránh ảnh hưởng đến các cơ xung quanh cột sống.

Nếu tình trạng đau lưng không được cải thiện trong 6 – 12 tuần, bác sĩ có thể cần nhắc đề nghị phẫu thuật. Phẫu thuật là phương pháp cuối cùng được áp dụng để cải thiện tình trạng cúi xuống đột ngột bị đau lưng. Tuy nhiên phẫu thuật có một số rủi ro nhất định, do đó người bệnh nên trao đổi với bác sĩ chuyên môn để được hướng dẫn cụ thể.

Cúi xuống đột ngột bị đau lưng có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm căng cơ, chấn thương hoặc bệnh lý liên quan. Cơn đau có thể nhẹ đến nghiêm trọng và có thể được đề trị bằng nhiều phương pháp tại nhà hoặc điều trị y tế theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn. Do đó, điều quan trọng là người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và có biện pháp điều trị phù hợp.

Tham khảo thêm:

• 10 cách giảm đau lưng, sống chung thoát vị đĩa đệm