Bệnh gout có lây không? Có di truyền qua đời khác không?

Bệnh gout có lây hay di truyền không là thắc mắc của hầu hết người bệnh. Do đó, người bệnh có thể tham khảo một số thông tin cơ bản trong bài viết để có kế hoạch điều trị và phòng ngừa phù hợp.

Thông tin cần biết về bệnh gout

Theo bác sĩ, bệnh gout là một dạng viêm khớp đặc trưng bởi các cơn đau đớn đột ngột, dữ dội, nóng và sưng tấy ở các khớp bị ảnh hưởng. Cơn đau do bệnh gout thường xuất hiện nhanh chóng và nghiêm trọng nhất trong vòng 12 giờ. Trong một số trường hợp, bệnh gout có thể dẫn đến hình thành hạt tophi, sỏi thận hoặc tổn thương thận.

Sự tích tụ của acid uric trong máu và các khớp là nguyên nhân dẫn đến bệnh gout. Có một số điều kiện, chẳng hạn như rối loạn máu, mất nước có thể khiến cơ thể sản xuất quá nhiều acid uric. Các vấn đề về tuyến giáp, thận hoặc rối loạn di truyền cũng có thể dẫn đến bệnh gout.

Khi bị bệnh gout, người bệnh có thể gặp một số triệu chứng, chẳng hạn như:

• Đau đớn;
• Sưng khớp;
• Đỏ da;
• Nóng khớp;
• Cứng khớp.

Bệnh gout thường được điều trị bằng thuốc theo toa của bác sĩ. Các yếu tố về lối sống, bao gồm thay đổi chế độ ăn uống, giảm căng thẳng và vận động phù hợp cũng có thể ngăn ngừa các nguy cơ bùng phát các cơn gout.

Bệnh gout có lây hay di truyền qua đời khác không?

Bệnh gout là sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau bao gồm nội sinh và ngoại sinh, bao gồm yếu tố môi trường và di truyền. Vậy bệnh gout có lây hay di truyền qua đời khác không?

1. Bệnh gout có lây không?

Về vấn đề bệnh gout có lây không, các chuyên gia cho biết bệnh gout không có tính chất lây lan từ người này sang người khác hoặc không lây từ khớp này sang khớp khác.

Các chuyên gia cho biết, bệnh gout xảy ra chủ yếu do tăng acid uric trong máu, dẫn đến tích tụ các tinh thể acid trong khớp, gây viêm và đau đớn dữ dội. Acid uric là hoạt chất tự nhiên trong cơ thể và được phân hủy từ một số loại thực phẩm mà người bệnh tiêu thụ. Do đó, về cơ bản, bệnh gout là bệnh phát sinh trong cơ thể và không thể lây từ người này sang người khác.

Các triệu chứng bệnh gout thường gây ảnh hưởng đến khớp ngón chân cái và không đối xứng giữa các khớp. Người bệnh có thể bị tổn thương một hoặc nhiều khớp cùng một lúc. Triệu chứng bệnh gout có thể bùng phát và biến mất trong vài ngày hoặc vài tuần. Hiện tại không có biện pháp điều trị bệnh gout, tuy nhiên người bệnh có thể trao đổi với bác sĩ về các biện pháp điều trị và phòng ngừa các nguy cơ liên quan.

2. Bệnh gout có di truyền không?

Như đã nói trên, bệnh gout là sự kết hợp của các yếu tố nội sinh và ngoại sinh. Yếu tố chính dẫn đến bệnh gout là tăng acid uric máu, trong đó có khoảng 1/4 người tăng acid uric máu phát triển thành bệnh gout.

Một số nghiên cứu đã xác định có hàng chục gen khác nhau có thể đóng một vai trò nhất định trong việc phát triển bệnh gout. Do đó, các chuyên gia cho biết, di truyền là một trong những yếu tố nội sinh có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh gout.

Nhiều thay đổi trong cấu trúc di truyền, dù chỉ một thay đổi nhỏ cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh gout. Hầu hết các gen đột biến dẫn đến bệnh gout đều có vai trò vận chuyển urat, là sản phẩm phụ của một số quá trình sinh hóa bình thường. Các gen khác thường có liên quan đến việc vận chuyển, phân hủy đường hoặc vận chuyển các phân từ nhỏ khác. Ngoài ra, có một số gen góp phần dẫn đến bệnh gout có vai trò không rõ ràng trong cơ thể.

Cụ thể, các gen có thể dẫn đến bệnh gout bao gồm:

• SLC2A9: SLC2A9 là gen được tìm thấy chủ yếu ở thận và đóng vai trò quản lý nồng độ urat trong cơ thể. Gen này tái hấp thụ urat vào máu hoặc thải qua nước tiểu. Do đó, các thay đổi di truyền ở SLC2A9 có thể dẫn đến tăng acid uric máu, làm tăng khả năng tái hấp thụ vào máu và giảm thải qua nước tiểu. Theo thời gian, tình trạng này sẽ dẫn đến bệnh gout.
• ABCG2: Các gen ABCG2 hỗ trợ việc phân hủy các tinh thể acid uric trong ruột và loại bỏ ra khỏi cơ thể thông qua phân. Những thay đổi di truyền trong gen ABCG2 có thể dẫn đến tăng axit uric máu, làm giảm khả năng giải phóng urat vào ruột và tăng tích tụ tinh thể acid trong máu, dẫn đến bệnh gout.

Ngoài ra, bệnh gout mãn tính, không được điều trị có thể làm tăng nguy cơ dẫn đến một số rối loạn di truyền hiếm gặp, chẳng hạn như:

• Bệnh thận chuyển hóa;
• Bệnh nang thận;
• Rối loạn tổng hợp nucleotide purin;
• Rối loạn tái tạo purine;
• Hội chứng Lesch – Nyhan.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh gout

Bệnh gout không lây và có tính di truyền. Bên cạnh đó, một số yếu tố ngoại sinh và tác động từ môi trường cũng có thể dẫn đến bệnh gout. Cụ thể các nguyên nhân bao gồm:

1. Thực phẩm chứa nhiều purin

Thường xuyên tiêu thụ các loại thực phẩm chứa nhiều purin có thể dẫn đến các triệu chứng bệnh gout. Khi cơ thể phân hủy các thực phẩm giàu purin sẽ dẫn đến hình thành các tinh thể acid uric trong máu.

Thông thường, acid uric được bài tiết thông qua nước tiểu (khoảng 70%) và phân (khoảng 30%). Tuy nhiên, tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu purin có thể khiến cơ thể hoạt động không đúng cách trong việc đào thải acid uric. Điều này dẫn đến tăng acid uric máu và gây ra bệnh gout.

Do đó, để hạn chế nguy cơ phát triển các triệu chứng gout, người bệnh nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm có chứa purin, chẳng hạn như:

• Cá cơm;
• Động vật có vỏ, chẳng hạn như sò, trai;
• Một số loại cá, chẳng hạn như cá hồi, cá mòi, cá tuyết;
• Các loại thịt giàu purin, đặc biệt là thịt nội tạng;

Ngoài ra, có một số loại rau cũng chứa nhiều purin, chẳng hạn như măng tây, súp lơ trắng, các loại nấm và rau bina. Tuy nhiên thông các nghiên cứu, purin có trong các loại rau thường không làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout, do đó người bệnh có thể sử dụng và không cần hạn chế.

2. Sử dụng rượu

Tất cả các loại rượu đều có thể làm tăng nguy cơ phát triển thành bệnh gout hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng bệnh. Khi uống rượu, thận ưu tiên loại bỏ chất cồn ra khỏi cơ thể, điều này làm giảm khả năng bài tiết acid uric, khiến tinh thể acid tích tụ trong cơ thể và dẫn đến bệnh gout.

Do đó, người bị bệnh gout hoặc có nguy cơ mắc bệnh gout, người bệnh nên hạn chế tiêu thụ tất cả các loại rượu, bia, bao gồm rượu trái cây.

3. Đồ uống có đường

Đồ uống có đường có thể dẫn đến các cơn gout cấp. Cụ thể, tiêu thụ các loại đồ uống có đường khiến cơ thể chứa nhiều đường fructose, dẫn đến lượng đường trong máu cao. Điều này có thể gây tích tụ các acid uric trong cơ thể và dẫn đến bệnh gout.

Do đó, nếu được chẩn đoán bệnh gout, người bệnh nên hạn chế đồ uống có đường, chẳng hạn như:

• Nước ngọt, bao gồm soda;
• Nước uống chứa đường, bao gồm nước trái cây đóng hộp;
• Nước cam ép và một số đồ uống chứa đường tự nhiên khác;
• Nước ép trái cây cô đặc;
• Nước chanh ngọt.

3. Thuốc làm tăng acid uric trong máu

Một số loại thuốc có thể dẫn đến các triệu chứng bệnh gout, bao gồm cả các loại thuốc giảm đau thông thường. Do đó, đôi khi bác sĩ có thể đề nghị người bệnh thay đổi liều lượng hoặc các loại thuốc có thể dẫn đến các triệu chứng bệnh gout.

Một số loại thuốc có thể dẫn đến đến bệnh gout bao gồm:

• Aspirin, ngay cả đối với một liều lượng nhỏ;
• Thuốc lợi tiểu hoặc thuốc điều trị các tình trạng như huyết áp cao hoặc phù, sưng ở chân. Các loại thuốc phổ biến bao gồm chlorothiazide, hydrochlorothiazide hoặc indapamide;
• Thuốc chẹn beta;
• Cyclosporine;
• Thuốc hóa trị.

4. Các nguyên nhân khác

Một số nguyên nhân khác có thể dẫn đến bệnh gout bao gồm:

• Mất nước: Khi cơ thể mất nước, thận không thể hoạt động đúng cách trong việc đào thải acid uric ra khỏi cơ thể. Điều này dẫn đến tăng acid uric máu và dẫn đến các triệu chứng bệnh gout.
• Bệnh tiểu đường: Người lớn mắc bệnh tiểu đường hoặc tiền tiểu đường có nồng độ insulin trong máu cao. Điều này có thể dẫn đến tích tụ quá nhiều acid uric trong cơ thể, dẫn đến các triệu chứng bệnh gout ở các khớp.
• Tổn thương và viêm nhiễm: Tổn thương khớp, đặc biệt là ở ngón chân cái, có thể gây viêm và khiến các tinh thể acid uric tích tụ tại vị trí viêm, dẫn đến bệnh gout.
• Béo phì: Tăng cân và béo phì có thể làm tăng nồng độ acid uric trong máu và làm trầm trọng hơn các triệu chứng bệnh gout. Cụ thể các tế bào mỡ có thể tạo ra nhiều acid uric, điều này khiến thận khó loại bỏ acid uric ra khỏi cơ thể. Ngoài ra, béo phì có thể làm tăng nồng độ insulin trong cơ thể và làm tăng nguy cơ phát triển bệnh gout.

Các yếu tố không phổ biến khác bao gồm:

• Stress, căng thẳng quá mức;
• Nhiễm trùng;
• Phẫu thuật;
• Thay đổi môi trường sống khắc nghiệt.

Bệnh gout xảy ra do nhiều nguyên nhân và yếu tố tác động khác nhau, bao gồm di truyền. Tuy nhiên bệnh gout không có tính lây truyền từ người này sang người khác.

Cách phòng ngừa bệnh gout

Nếu bị bệnh gout hoặc trong gia đình có người mắc bệnh gout, người bệnh cần có kế hoạch điều chỉnh nồng độ acid uric trong máu để giảm nguy cơ mắc bệnh.

1. Thay đổi chế độ ăn uống

Các triệu chứng gout thường được kích hoạt bởi chế độ ăn uống thực phẩm giàu purin, chất hữu cơ sẽ trở thành acid uric khi được phân hủy trong cơ thể.

Để giảm rủi ro mắc bệnh, người bệnh cần lưu ý như sau:

• Tìm hiểu các loại thực phẩm giàu purin và tránh hoặc hạn chế tiêu thụ;
• Tăng cường tiêu thụ các loại thực phẩm tốt cho bệnh gout, chẳng hạn như trái cây tươi, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, sản phẩm từ sữa ít béo và sữa chua tách béo;
• Hạn chế tiêu thụ thức ăn và đồ uống ngọt;
• Tránh đồ uống có đường fructose, bao gồm nước ngọt và đồ uống trái cây.

2. Tránh rượu, bia

Rượu và bia là một trong những nguyên nhân gây tăng acid uric trong máu và dẫn đến bệnh gout. Cụ thể, cồn và men bia là một trong những yếu tố có thể cung cấp purin cho cơ thể, dẫn đến tăng acid uric và gây các cơn gout cấp. Do đó, người bệnh nên hạn chế tiêu thụ các loại đồ uống chứa cồn hoặc đồ uống lên men.

3. Giảm cân và duy trì cân nặng khỏe mạnh

Thừa cân và béo phì là một trong những nguy cơ dẫn đến bệnh gout, do tăng nồng độ acid uric trong máu. Nguy cơ này có thể tăng lên nếu người bệnh có nhiều mỡ nội tạng (mỡ bụng). Do đó, để giảm nguy cơ mắc bệnh gout, người bệnh nên có kế hoạch giảm cân an toàn, bao gồm xây dựng chế độ ăn uống phù hợp và luyện tập thường xuyên để giảm chất béo dần dần.

Ngoài ra, trong quá trình giảm cân, người bệnh nên tránh tình trạng căng thẳng quá mức hoặc mất nước. Điều này có thể dẫn đến bùng phát các cơn gout cấp.

Bài viết đã giải đáp chi tiết vấn đề bệnh gout có lây không cho độc giả. Bệnh gout có liên quan đến nhiều nguyên nhân và yếu tố kích hoạt khác nhau. Do đó, người bệnh cần nắm được các nguyên nhân để có kế hoạch phòng ngừa cụ thể. Bên cạnh đó, nếu có bất cứ thắc mắc nào về vấn đề bệnh gout có lây hay di truyền qua đời khác không, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.