Cách điều trị viêm quanh khớp vai theo y học cổ truyền

Viêm quanh khớp vai theo y học cổ truyền là bệnh lý thuộc chứng kiên tý, liên quan đến các tình trạng phong, hàn, thấp dẫn đến tắc ứ kinh lạc. Đông y dùng các loại thảo dược tự nhiên để cải thiện các cơn đau mãn tính, giúp lưu thông khí huyết và hỗ trợ đào thải độc tố để tăng cường sức khỏe tổng thể.

Bệnh viêm quanh khớp vai theo y học cổ truyền

Bệnh viêm quanh khớp vai theo y học cổ truyền thuộc nhóm bệnh kiên tý và được chia thành ba thể bệnh khác nhau. Nguyên nhân gây bệnh phổ biến là do các yếu tố phong, hàn, thấp kết hợp với nhau và gây tắc ức kinh lạc, dẫn đến viêm khớp.

Trong Đông y, viêm quanh khớp vai được phân thành ba loại, bao gồm:

1. Viêm quanh khớp vai thể kiên thống

Viêm quanh khớp vai thể kiên thống là tình trạng phổ biến và thường gặp nhất. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Xuất hiện các cơn đau đớn dữ dội, nghiêm trọng ở xung quanh khớp vai
• Trong giai đoạn đầu, cơn đau chỉ xuất hiện khi hoạt động mạnh, tuy nhiên trong giai đoạn sau, cơn đau có thể xuất hiện kể cả khi nghỉ ngơi
• Hạn chế các hoạt động hàng ngày, chẳng hạn như đưa tay lên cao hoặc vòng ra phía sau cơ thể
• Cơn đau kéo dài và nghiêm trọng hơn khi thời tiết trở nên lạnh hơn hoặc độ ẩm tăng cao
• Chất lượng giấc ngủ kém
• Chất lưỡi hồng, có rêu trắng

2. Viêm quanh khớp vai thể kiên ngưng

Viêm quanh khớp vai thể kiên ngưng còn được gọi là viêm quanh khớp vai thể đông cứng, tình trạng này ít phổ biến và có các triệu chứng nghiêm trọng hơn. Cụ thể các triệu chứng có thể bao gồm:

• Khớp bị đau ít hoặc gần như là không đau
• Khớp bị đông cứng dần dần và gần như hạn chế các hoạt động hàng ngày liên quan đến cánh tay
• Đau đớn, nhức mỏi và hạn chế các hoạt động của vai khi thời tiết lạnh và ẩm
• Nếu không được điều trị, các cơ có thể bị teo nhẹ và có thể được nhận biết bằng mắt thường
• Chất lưỡi hồng, có rêu trắng nhạt dính nhớt, mạch trầm

3. Viêm quanh khớp vai thể hậu kiên phong

Viêm quanh khớp vai thể kiên phong hay viêm quanh khớp vai thể loạn dưỡng phản xạ chi trên, có thể dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng và gây ảnh hưởng đến các khu vực lân cận, chẳng hạn như cánh tay trên.

Đây là thể bệnh đặc biệt có thể gây tắc nghẽn và rối loạn thần kinh vận mạch ở bàn tay.

Các triệu chứng và dấu hiệu phổ biến có thể bao gồm:

• Xuất hiện các cơn đau nhức kéo dài, có thể gây ảnh hưởng đến hoạt động ở cánh tay
• Cẳng tay và bàn tay có thể bị phù, bầm tím, lạnh và đau nhức  kéo dài, đặc biệt là vào ban đêm
• Các cơ ở bàn tay bị teo, cơ trương lực giảm
• Móng tay yếu, giòn và dễ gãy

Điều trị viêm quanh khớp vai theo Đông y có tốt không?

Điều trị viêm quanh khớp vai theo Đông y tập trung vào việc điều trị các nguyên nhân cơ bản, đồng thời tăng cường sức khỏe tổng thể. Khi so với các biện pháp điều trị theo y học hiện tại, các bài thuốc Đông  y mang lại một số lợi ích như:

• Áp dụng các loại dược liệu thiên nhiên, an toàn và điều trị các nguyên nhân cơ bản gây viêm quanh khớp vai.
• Không gây ảnh hưởng đến sức khỏe và ít tác dụng phụ
• Hỗ trợ tăng cường sức khỏe tổng thể và tăng sức đề kháng từ bên trong cơ thể
• Hạn chế các nguy cơ tái phát bệnh trong tương lai

Điều trị viêm quanh khớp vai theo Đông y là một phương pháp an toàn và mang lại hiệu quả cao. Tuy nhiên để tránh các rủi ro có thể xảy ra, người bệnh nên đến cơ sở y học cổ truyền uy tín để được chẩn đoán và có kế hoạch điều trị phù hợp.

Cách điều trị viêm quanh khớp vai theo y học cổ truyền

Để điều trị viêm quanh khớp vai, bác sĩ y học cổ truyền có thể kiểm tra các triệu chứng lâm sàng, từ đó đưa ra các kế hoạch điều trị phù hợp. Cụ thể, cách biện pháp điều trị bao gồm:

1. Thể kiên thống

Thể kiên thống là tình trạng viêm quanh khớp vai đơn thuần và là giai đoạn đầu của bệnh. Trong giai đoạn này, các triệu chứng còn nhẹ, chủ yếu là đau đớn khi vận động mạnh, làm việc nặng hoặc thay đổi thời tiết.

Phụ thuộc vào các biểu hiện lâm sàng, bác sĩ y học cổ truyền có thể đề nghị các phương pháp điều trị phù hợp.

Phương pháp điều trị: Tán hàn, khu phong, trừ thấp, ôn thông kinh lạc

Bài thuốc điều trị:

Bài thuốc điều trị viêm quanh khớp vai thể kiên thống là quyên tý thang gia giảm. Dược liệu cần chuẩn bị:

• Khương hoạt, xích thược,đương quy, đại táo và khương hoàng, mỗi vị đều cùng 12 g.
• Phòng phong, quế chi và trần bì, mỗi vị đều 0.8 g.
• Cam thảo, sinh khương, mỗi vị đều 0.6 g
• Hoàng kỳ, 16 g

Các vị thuốc mang đi làm sạch, trộn đều sau đó sắc thành thuốc, chia thành hai lần, dùng uống trong ngày. Uống thuốc vào buổi sáng và buổi chiều, liên tục trong 1 tháng sẽ khỏi bệnh.

Bấm huyệt điều trị:

• Thủ thuật áp dụng: Day, lăn, xát, bấm các huyệt như Kiên ngung, Kiên trinh, Kiên tỉnh, Trung phủ, Thiên tông, Cự cốt, Tý nhu, A thị và Vân môn.
• Động tác bấm huyệt cần thực hiện nhẹ nhàng không gây đau đớn hoặc khó chịu.

Châm cứu điều trị:

• Thủ thuật: Châm tả, có thể thực hiện ôn châm, hào châm, điện châm, thủy châm, trường châm. Tuy nhiên điện châm mang lại hiệu quả giảm đau tốt nhất.
• Các huyệt tác động: Kiên ngung, Kiên trinh, Kiên tỉnh, Trung phủ, Thiên tông, Cự cốt, Tý nhu, A thị và Vân môn.

Đối với tình trạng viêm quanh khớp vai thể kiên thống, châm cứu là phương pháp điều trị chính. Xoa bóp và massage có thể được thực hiện nhẹ nhàng để hỗ trợ cải thiện các triệu chứng.

2. Thể kiên ngưng

Viêm quanh khớp vai thể kiên ngưng là tình trạng viêm tắc nghẽn, gây cứng khớp vai, thường phổ biến ở người bệnh bị liệt nửa người, viêm màng não hoặc chấn thương sọ não.

Thông thường người bệnh chỉ có cảm giác đau hoặc đau nhẹ, tuy nhiên bệnh gây cản trở hầu hết các hoạt động hàng ngày. Tình trạng này còn được gọi là viêm quanh khớp vai thể đông cứng và cần điều trị sớm để tránh gây teo các xương, khớp xung quanh.

Phương pháp điều trị: Tán hàn, trừ thấp, khu phong, thư cân hoạt lạc

Bài thuốc điều trị viêm quanh khớp vai thể kiên ngưng là quyên tý thang gia vị. Dược liệu cần chuẩn bị:

• Trần bì, sinh khương, mỗi vị đều 0.6 g
• Khương hoạt, phòng phong và xuyên sơn giáp, mỗi vị đều 0.8 g
• Xích thược, đại táo, khương hoàng, mỗi vị đều 12 g
• Tô mộc và đào nhân, mỗi vị đều 10 g
• Hoàng kỳ 16 g

Mang các vị thuốc sắc cùng một ấm nước lọc, chia thành hai lần, dùng uống trong ngày trước mỗi bữa ăn.

Nếu người bệnh có dấu hiệu bị teo cơ, cần bổ sung thêm một số dược liệu với định lượng như sau:

• Bạch truật, thục địa, đẳng sâm, mỗi vị đều 12 g
• Hà thủ ô, 10 g

Điều trị kết hợp:

Tương tự như viêm quanh khớp vai thể kiên thống, thể kiên ngưng áp dụng các thủ thuật châm cứu và xoa bóp vào các huyệt đạo như trên. Tuy nhiên các thao tác xóa bóp và massage đặc biệt phù hợp để cải thiện các triệu chứng của thể kiên ngưng. Khi xoa bóp cần thực hiện các thao tác với cường độ và biên động phụ thuộc vào khả năng chịu đựng của người bệnh.

Trong quá trình xoa bóp điều trị, người bệnh cần kiên trì và kết hợp với việc thường xuyên thực hiện các động tác tăng cường tính linh hoạt ở khớp vai. Ngoài ra, kỹ thuật và thao tác thực hiện cần chính xác để đạt được hiệu quả tốt nhất. Do đó, người bệnh nên đến các cơ sở Y học cổ truyền chuyên nghiệp để được hướng dẫn cụ thể.

3. Thể hậu kiên phong

Viêm quanh khớp vai thể hậu kiên phong là tình trạng vai đông cứng và rối loạn thần kinh vận động ở bàn tay. So với các thể còn lại, thể hậu kiên phong có phần đặc biệt và nghiêm trọng hơn.

Bài thuốc điều trị:

Để điều trị tình trạng này, có thể áp dụng bài thuốc tứ vật đào hồng gia vị. Các dược liệu cần chuẩn bị:

• Thục địa, đẳng sâm, hoàng kỳ, mỗi vị đều 16 g
• Đương quy, xuyên khung, đào nhân, hoa hồng, mỗi vị đều 10 g
• Bạch thược, 12 g

Trộn đều các loại dược liệu, cho vài ấm sắc thành thuốc, dùng uống mỗi ngày một thang, chia thành hai lần, uống thuốc trước bữa ăn.

Điều trị không dùng thuốc:

Tương tự như thế kiên ngưng và kiên thống, người bệnh có thể áp dụng các phương pháp điều trị không dùng thuốc, chẳng hạn như châm cứu và xoa bóp. Thông thường, châm cứu chỉ được thực hiện nếu người bệnh đau nhiều hoặc cần giảm cơn đau ngay lập tức.

Phương pháp điều trị viêm quanh khớp vai thể hậu kiên phong không dùng thuốc chủ yếu là xoa bóp. Biện pháp này chỉ có thể áp dụng khi vai không còn dấu hiệu phù nề, bầm tím để tránh các tổn thương không mong muốn. Người bệnh có thể tự xoa bóp tại nhà kết hợp vận động tay, khớp vai thường xuyên để đạt hiệu quả tốt nhất.

Ngoài ra, viêm quanh khớp vai thể hậu kiên phong có thể được điều trị bằng phương pháp thủy châm, nhằm tiêm thuốc vào các huyệt vị. Thuốc tiêm được đưa vào các kinh lạc để cải thiện cơn đau và phòng ngừa các rủi ro liên quan.

Thủy châm là phương pháp phổ biến, thường được áp dụng để đưa thuốc giảm đau không chứa steroid, vitamin B1, B6 và B12 vào các khớp.

Lưu ý khi điều trị viêm quanh khớp vai theo Đông y

Điều trị viêm xương khớp bằng Y học cổ truyền có tính hiệu quả cao, an toàn và có thể áp dụng cho nhiều đối tượng. Tuy nhiên để phương pháp đạt hiệu quả điều trị tốt nhất, người bệnh nên lưu ý một số vấn đề, chẳng hạn như:

• Cần kiên trì điều trị theo phác đồ của bác sĩ y học cổ truyền. Các loại thảo dược thiên nhiên thường cần một thời gian tương đối để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất.
• Tăng cường chế độ dinh dưỡng phù hợp, thường xuyên bổ sung các loại axit béo omega 3 để cải thiện các triệu chứng viêm và tăng cường sức khỏe tổng thể.
• Nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc và kiểm soát căng thẳng.
• Tránh các hoạt động mạnh hoặc a lạm dụng vai quá mức.
• Thường xuyên tập thể dục với cường độ phù hợp để tăng cường sức đề kháng và cải thiện khả năng vận động của khớp. Người bệnh có thể tham khảo các bài tập phục hồi khớp vai theo hướng dẫn của bác sĩ để được hiệu quả tốt nhất.
• Trong quá trình điều trị viêm quanh khớp vai theo Đông y, không uống rượu bia, chất chất kích thích, thuốc lá, đồ ăn cay, mặn hoặc các loại thực phẩm chế biến sẵn để hỗ trợ quá trình điều trị.
• Trong quá trình điều trị, không tự ý thay đổi loại thuốc hoặc bỏ dở liệu trình để tránh gây ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.

Phòng ngừa viêm quanh khớp vai

Mặc dù không có biện pháp phòng ngừa tất cả các yếu tố nguy cơ gây viêm quanh khớp vai, tuy nhiên người bệnh có thể tham khảo một số biện pháp hạn chế nguy cơ mắc bệnh như:

• Dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý: Nếu người bệnh cần sử dụng vai thường xuyên, chẳng hạn như ném bóng hoặc bơi lội, người bệnh nên dành thời gian nghỉ ngơi giữa các buổi tập để vai có thời gian phục hồi.
• Thay đổi tư thế khi ngủ: Nếu cảm thấy ở vai phải, người bệnh nên nghiêng về phía bên trái hoặc ngủ thẳng trên lưng để tránh gây áp lực lên vai. Nếu nằm ngủ ngửa gây khó chịu, người bệnh có thể kê cánh tay trên một chiếc gối để giảm áp lực.
• Làm ấm cơ thể: Làm ấm các cơ trước khi tập thể dục là điều quan trọng để cải thiện các cơn đau và phòng ngừa các tổn thương liên quan. Ngoài ra, làm ấm cơ thể cũng có thể tăng nhịp tim dần dần và kích hoạt các chất lỏng hoạt dịch để bôi trơn khớp. Điều này giúp các cơ, xương và khớp hoạt động linh hoạt hơn.
• Tăng cường sức bền: Người bệnh nên tăng cường sức bền theo thời gian, bằng cách tập luyện tăng cường độ dần dần. Điều này có thể giúp các cơ quen với thay đổi và tránh các tổn thương liên quan.
• Tăng cường sức mạnh của vai: Tăng cường cơ bắp vai có thể tăng cường sự ổn định cho khớp và phòng ngừa các tổn thương, bao gồm trật khớp hoặc viêm khớp vai.

Viêm quanh khớp vai là một tình trạng đau đớn và cần được điều trị y tế để tránh các rủi ro không mong muốn. Hiện tại, có nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm y học hiện đại và y học cổ truyền, có thể cải thiện các triệu chứng bệnh. Để điều trị hiệu quả và tránh các rủi ro liên quan, người bệnh nên trao đổi với người có chuyên môn để được hướng dẫn cụ thể.

Tham khảo thêm:

Tập phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai và lưu ý

Viêm khớp vai tưởng liệt cánh tay bà chủ xưởng chia sẻ kinh nghiệm khỏi hẳn đau nhức