Điều Trị Thoát Vị Đĩa Đệm Ở Người Cao Tuổi Như Thế Nào?
Thoát vị đĩa đệm là bệnh về xương khớp phổ biến ở người già, nếu không được xử lý kịp thời sẽ để lại rất nhiều biến chứng. Vậy phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm ở người cao tuổi nào hiệu quả? Hãy cùng chúng Xương khớp IHR tìm hiểu chi tiết qua nội dung bài viết dưới đây.
Điều trị thoát vị đĩa đệm ở người cao tuổi không dùng thuốc
Một số phương pháp chữa thoát vị đĩa đệm ở người cao tuổi không cần dùng thuốc nhưng mang lại hiệu quả khá tốt có thể kể đến như:
Massage
Khi thực hiện massage, các cơ và mô mềm xung quanh khu vực bị tổn thương sẽ được thư giãn, giảm sự căng thẳng. Điều này giúp tăng cường lưu thông máu và cung cấp dưỡng chất đến vùng thoát vị, hỗ trợ quá trình phục hồi.
Cách thực hiện
- Người massage dùng lòng bàn tay hoặc ngón tay tác động nhẹ nhàng lên vùng cơ xung quanh cột sống và thắt lưng.
- Thực hiện các động tác vuốt dài theo hướng cột sống để giãn cơ.
- Tập trung vào những vùng bị đau và căng cứng, mỗi vùng được xoa bóp trong khoảng 5 – 10 phút.
- Quá trình massage nên kéo dài từ 30 – 60 phút và thực hiện từ 1 – 2 lần mỗi tuần tùy theo tình trạng của người bệnh.
- Đối với người cao tuổi, các động tác massage thường nhẹ nhàng và được điều chỉnh phù hợp với tình trạng cơ thể, tránh gây thêm tổn thương cho xương khớp.
Massage là một phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm ở người cao tuổi khá phổ biến
Điều trị thoát vị đĩa đệm ở người cao tuổi bằng vật lý trị liệu
Phương pháp này bao gồm các bài tập được thiết kế để tăng cường sức mạnh cơ bắp, tăng tính linh hoạt của cột sống và giảm áp lực lên đĩa đệm. Dưới đây là một số bài tập vật lý triệu dành cho người bị thoát vị đĩa đệm:
- Kéo giãn cột sống: Sử dụng các thiết bị hỗ trợ kéo giãn được sử dụng để từ từ kéo dài cột sống, giúp giải phóng không gian giữa các đốt sống và giảm sự chèn ép của đĩa đệm lên dây thần kinh.
- Tập luyện cơ bắp: Các bài tập tập trung vào việc tăng cường các cơ hỗ trợ cột sống, đặc biệt là cơ bụng và cơ lưng dưới như plank, bài tập kéo chân tay chéo và bài tập kéo giãn cơ lưng.
- Tập thăng bằng và linh hoạt: Các bài tập như yoga hoặc các bài tập thăng bằng giúp cải thiện tính linh hoạt của cột sống và tăng cường sự ổn định. Người cao tuổi nên bắt đầu với các động tác nhẹ nhàng như nâng chân chéo và kéo giãn tay, tập trung vào các tư thế duy trì trong khoảng 10-20 giây.
Liệu pháp xung điện
Liệu pháp xung điện (TENS) là một phương pháp sử dụng dòng điện nhẹ để kích thích các dây thần kinh tại vùng bị đau. Dòng điện này giúp ngăn chặn tín hiệu đau từ các dây thần kinh truyền đến não, đồng thời giúp cơ thể tiết ra các chất giảm đau tự nhiên như endorphin.
Cách thực hiện
- Gắn các điện cực nhỏ lên da gần vùng bị thoát vị đĩa đệm hoặc khu vực bị đau.
- Thiết bị sẽ phát ra các xung điện nhẹ với cường độ phù hợp, do người điều trị hoặc bệnh nhân tự điều chỉnh.
- Mỗi lần trị liệu thường kéo dài từ 15 – 30 phút, và có thể được thực hiện tại nhà sau khi được hướng dẫn cách sử dụng máy.
Điều trị thoát vị đĩa đệm ở người cao tuổi bằng liệu pháp nhiệt độ
Liệu pháp nhiệt độ bao gồm việc sử dụng nhiệt nóng và lạnh để giảm đau và viêm ở vùng bị thoát vị đĩa đệm. Sử dụng nhiệt nóng giúp tăng cường lưu thông máu, giãn cơ và làm dịu cơn đau cơ bắp. Trong khi đó, liệu pháp lạnh giúp giảm sưng viêm và tê cứng vùng cột sống.
Cách thực hiện với nhiệt nóng
- Dùng túi chườm nóng hoặc đệm nhiệt để chườm lên vùng đau trong khoảng 15 – 20 phút.
- Có thể thực hiện mỗi ngày 1 – 2 lần, đặc biệt là sau khi tập thể dục hoặc khi có cơn đau nhức.
Cách thực hiện với nhiệt lạnh
- Sử dụng túi đá lạnh hoặc túi chườm lạnh chườm lên vùng bị đau trong khoảng 10 – 15 phút để giảm viêm và sưng.
- Cần tránh chườm quá lâu để không gây bỏng lạnh cho da.
- Nên thực hiện nhiệt lạnh sau khi vận động hoặc khi có dấu hiệu sưng viêm cấp tính.
Thay đổi lối sống hỗ trợ điều trị thoát vị ở người già
Thay đổi lối sống là một phần quan trọng trong việc điều trị thoát vị đĩa đệm ở người cao tuổi. Bác sĩ Xương khớp hướng dẫn thực hiện như sau:
Tập luyện thể dục nhẹ nhàng
- Các bài tập như đi bộ nhẹ, yoga hoặc bơi lội giúp duy trì tính linh hoạt và sức mạnh cơ bắp mà không gây căng thẳng quá mức lên cột sống.
- Mỗi ngày nên tập thể dục nhẹ trong 30 phút để duy trì sức khỏe toàn diện.
Giữ đúng tư thế
- Duy trì tư thế ngồi, đứng, và nằm đúng cách giúp tránh gia tăng áp lực lên đĩa đệm.
- Khi ngồi, nên giữ lưng thẳng và đảm bảo rằng ghế có hỗ trợ lưng dưới tốt.
- Khi nằm, nên sử dụng đệm cứng và gối thấp để giữ cột sống thẳng.
Điều trị thoát vị đĩa đệm ở người cao tuổi bằng nội khoa
Dùng thuốc giảm đau không kê đơn hoặc tiêm thuốc Steroid sẽ phù hợp cho người cao tuổi đang bị thoát vị.
Thuốc giảm đau không kê đơn
Thuốc giảm đau không kê đơn (OTC) là lựa chọn phổ biến nhất để điều trị thoát vị đĩa đệm ở người cao tuổi. Một số nhóm thuốc phổ biến:
- Acetaminophen (Tylenol): Giúp giảm đau nhưng không có tác dụng chống viêm, thường được dùng khi người bệnh có các triệu chứng đau nhẹ đến trung bình.
- NSAIDs: Bao gồm Ibuprofen (Advil, Motrin) hoặc Naproxen (Aleve). Các thuốc này giúp giảm viêm và đau do thoát vị đĩa đệm, làm giảm sự sưng tấy xung quanh dây thần kinh bị chèn ép.
Cách sử dụng
- Uống thuốc theo đúng liều lượng chỉ định ghi trên nhãn hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Thời gian sử dụng thuốc giảm đau không nên kéo dài quá 7 – 10 ngày để tránh các tác dụng phụ như viêm loét dạ dày hoặc ảnh hưởng đến chức năng gan, thận.
Acetaminophen (Tylenol) là thuốc giúp giảm đau nhưng không có tác dụng chống viêm
Tiêm thuốc Steroid
Tiêm thuốc steroid là phương pháp điều trị nội khoa được sử dụng khi các biện pháp khác không hiệu quả. Loại thuốc thường được dùng là Corticosteroids – có khả năng chống viêm mạnh, giúp làm giảm viêm tại vùng bị ảnh hưởng và làm dịu cơn đau trong thời gian dài.
Cách thực hiện
- Thuốc steroid được tiêm trực tiếp vào không gian xung quanh tủy sống, gần khu vực bị thoát vị đĩa đệm (gọi là tiêm ngoài màng cứng).
- Quy trình tiêm thường được thực hiện dưới hướng dẫn của máy chụp X-quang hoặc máy siêu âm để đảm bảo vị trí chính xác.
- Tiêm steroid thường kéo dài từ vài phút đến một giờ. Sau khi tiêm, người bệnh có thể cảm thấy đau hơn trong một vài ngày đầu, nhưng sau đó triệu chứng đau sẽ giảm đi đáng kể.
Điều trị ngoại khoa
Nếu các phương pháp điều trị thoát vị đĩa đệm ở người cao tuổi trên đây không hiệu quả, người bệnh có thể tham khảo một số phương pháp ngoại khoa.
Điều trị bằng vi phẫu
Vi phẫu là phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn, không làm tổn thương nhiều mô xung quanh, giúp giảm thời gian hồi phục và hạn chế sẹo. Phương pháp này làm giảm áp lực lên dây thần kinh bị chèn ép ngay lập tức, giúp giảm đau nhanh chóng.
Cách thực hiện
- Bác sĩ phẫu thuật tạo một vết rạch nhỏ (khoảng 2 – 3cm) trên lưng tại vị trí cột sống bị ảnh hưởng.
- Thông qua kính hiển vi, bác sĩ sẽ loại bỏ phần đĩa đệm bị thoát vị mà không làm tổn hại đến các cấu trúc xung quanh như cơ và dây chằng.
- Sau khi loại bỏ phần đĩa đệm chèn ép, các mô và cơ sẽ được khâu lại.
Bệnh nhân thường có thể về nhà trong 24 giờ sau phẫu thuật và cần khoảng 2 – 4 tuần để hồi phục hoàn toàn.
Điều trị thoát vị đĩa đệm ở người cao tuổi bằng nội soi
Phẫu thuật nội soi là phương pháp sử dụng một ống nội soi nhỏ với camera được gắn ở đầu, giúp bác sĩ quan sát trực tiếp khu vực thoát vị đĩa đệm và thực hiện phẫu thuật mà không cần rạch lớn.
Cách thực hiện
- Bác sĩ tạo một vết cắt rất nhỏ (dưới 1cm) trên da lưng.
- Ống nội soi nhỏ được đưa vào qua vết cắt để chiếu hình ảnh lên màn hình, giúp bác sĩ nhìn rõ khu vực bị thoát vị.
- Dụng cụ phẫu thuật nhỏ được sử dụng để loại bỏ phần đĩa đệm bị chèn ép và giải phóng dây thần kinh.
Vì phẫu thuật nội soi ít xâm lấn nên người bệnh ít đau hơn sau phẫu thuật và có thời gian hồi phục ngắn hơn, sau 1 ngày có thể được ra viện và điều trị tại nhà.
Phẫu thuật mổ hở
Phẫu thuật mổ hở là phương pháp truyền thống để điều trị thoát vị đĩa đệm, được thực hiện khi các phương pháp ít xâm lấn không thành công hoặc các trường hợp thoát vị nặng, có khả năng gây tàn phế nếu không được điều trị.
Cách thực hiện
- Bác sĩ thực hiện một vết rạch lớn hơn (khoảng 5 – 10cm) trên lưng tại vị trí cột sống bị tổn thương.
- Các cơ xung quanh được cắt và tách ra để tạo không gian cho bác sĩ tiếp cận đĩa đệm bị thoát vị.
- Phần đĩa đệm bị thoát vị hoặc toàn bộ đĩa đệm sẽ được loại bỏ. Trong một số trường hợp, một miếng ghép xương hoặc thiết bị cố định sẽ được sử dụng để ổn định cột sống.
Do tính chất xâm lấn nhiều nên bệnh nhân có thể cần từ 4 – 6 tuần để hồi phục, và việc nằm viện thường kéo dài 1 – 3 ngày.
Thay đĩa đệm nhân tạo
Thay đĩa đệm nhân tạo là một phương pháp phẫu thuật tiên tiến nhằm thay thế đĩa đệm bị tổn thương bằng một đĩa đệm nhân tạo. Đây là một phương pháp hiện đại, giúp bảo tồn sự linh hoạt của cột sống, thay vì làm cứng cột sống như trong một số phương pháp khác.
Đây là một phương pháp hiện đại, giúp bảo tồn sự linh hoạt của cột sống
Cách thực hiện
- Bác sĩ tạo một vết rạch ở bụng (phẫu thuật trước cột sống) hoặc lưng (phẫu thuật sau cột sống) để tiếp cận khu vực cột sống bị thoát vị.
- Đĩa đệm bị thoát vị sẽ được loại bỏ hoàn toàn.
- Đĩa đệm nhân tạo được lắp vào giữa hai đốt sống để thay thế đĩa đệm tự nhiên. Đĩa đệm này có chức năng như đĩa đệm tự nhiên, giúp duy trì sự linh hoạt và giảm đau.
Thời gian hồi phục của phương pháp này tương đối nhanh, thường là 2 – 4 tuần. Người bệnh có thể trở lại các hoạt động nhẹ nhàng sau khoảng 6 tuần.
Trên đây là một số cách điều trị thoát vị đĩa đệm ở người cao tuổi bạn có thể tham khảo. Trên thực tế, tùy theo tình trạng sức khỏe mà bác sĩ sẽ hướng dẫn cách chữa phù hợp nhất để người bệnh nhanh chóng phục hồi. Do đó, bạn nên đến những cơ sở y tế uy tín để khám chi tiết và tư vấn cụ thể hơn.
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!