Điều Trị Thoái Hóa Cột Sống Bằng Tế Bào Gốc Là Gì?

Hiện nay, có khá nhiều cách để chữa thoái hóa cột sống. Trong đó, điều trị bằng tế bào gốc là một phương pháp mới, mang đến nhiều ưu điểm vượt trội so với các phương pháp truyền thống, giúp cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của người bệnh. Để tìm hiểu chi tiết hơn, mời bạn đọc theo dõi bài viết điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc dưới đây.

Điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc là gì?

Thoái hóa cột sống là tình trạng mòn dần của sụn khớp và các cấu trúc khác ở cột sống, gây ra đau nhức, cứng khớp, ảnh hưởng đến sinh hoạt. Trong những năm gần đây, điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc ngày càng phổ biến, là phương pháp điều trị tiềm năng, mang đến hy vọng phục hồi cho người bệnh. Vậy, điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc là gì?

Tế bào gốc là những tế bào chưa trưởng thành, có khả năng tự tái tạo và biệt hóa thành nhiều loại tế bào khác nhau trong cơ thể. Giống như những “bản sao dự phòng”, tế bào gốc đóng vai trò quan trọng trong quá trình sửa chữa và tái tạo mô.

Điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc tận dụng khả năng phục hồi tự nhiên của cơ thể. Các bác sĩ sẽ lấy tế bào gốc từ chính bệnh nhân (tự thân) hoặc từ người hiến tặng tương hợp (đồng loại). Sau đó, tế bào gốc được đưa vào vùng cột sống bị tổn thương thông qua tiêm. Tại đây, tế bào gốc có thể:

• Biệt hóa thành các tế bào sụn khớp mới, giúp tái tạo sụn bị thoái hóa.
• Kích thích sản xuất các yếu tố tăng trưởng, thúc đẩy quá trình sửa chữa mô.
• Giảm viêm, giảm đau cho bệnh nhân.

Phân loại tế bào gốc

Hiện nay, có nhiều loại tế bào gốc khác nhau được nghiên cứu và ứng dụng trong điều trị thoái hóa cột sống. Mỗi loại tế bào gốc đều có những đặc điểm và ưu điểm riêng. Dưới đây là một số loại tế bào gốc phổ biến:

Tế bào gốc trung mô:

• Nguồn gốc: Có thể được lấy từ tủy xương, mô mỡ hoặc máu dây rốn.
• Đặc điểm: Khả năng tự tái sinh và biệt hóa cao, có thể phát triển thành nhiều loại tế bào khác nhau như tế bào sụn, xương và các tế bào mô liên kết khác.
• Ưu điểm: An toàn, ít gây phản ứng miễn dịch, có khả năng giảm viêm và thúc đẩy tái tạo mô.

Tế bào gốc đa năng cảm ứng (iPSC):

• Nguồn gốc: Được tạo ra từ các tế bào trưởng thành (như tế bào da) bằng kỹ thuật tái lập trình gen.
• Đặc điểm: Có khả năng biệt hóa thành mọi loại tế bào trong cơ thể.
• Ưu điểm: Có thể tạo ra số lượng lớn tế bào gốc để điều trị, linh hoạt trong việc điều chỉnh các đặc tính của tế bào.

Tế bào gốc trung mô màng nuôi:

• Nguồn gốc: Lấy từ màng nuôi bao bọc các cơ quan trong cơ thể như màng nuôi răng sữa.
• Đặc điểm: Khả năng chống viêm và tái tạo mô cao.
• Ưu điểm: Dễ dàng thu thập, số lượng tế bào lớn.

Ưu nhược điểm của chữa thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc

Cũng tương tự như các phương pháp điều trị khác, dùng tế bào gốc có nhiều ưu điểm nhưng vẫn không tránh khỏi một số hạn chế. Cụ thể gồm:

Ưu điểm của điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc

Phương pháp này được đánh giá có khá nhiều điểm mạnh như:

• Phương pháp an toàn, ít xâm lấn: Quá trình điều trị thường chỉ cần gây tê cục bộ, giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng và các biến chứng khác so với phẫu thuật.
• Tận dụng khả năng phục hồi tự nhiên: Tế bào gốc kích thích cơ thể tự sửa chữa và tái tạo các mô bị tổn thương, giảm phụ thuộc vào thuốc men.
• Giảm đau, cải thiện chức năng vận động: Điều trị bằng tế bào gốc có thể giúp giảm đau đáng kể, cải thiện độ linh hoạt của cột sống, giúp bệnh nhân vận động dễ dàng hơn.
• Tiềm năng làm chậm tiến triển bệnh: Tế bào gốc có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm quá trình thoái hóa cột sống, cải thiện chất lượng cuộc sống lâu dài.
• Ít nguy cơ đào thải: Tế bào gốc tự thân (từ chính bệnh nhân) có khả năng tương thích cao, giảm nguy cơ đào thải tế bào.

Nhược điểm

Tuy nhiên, sử dụng tế bào gốc cho tới nay vẫn tồn tại một số nhược điểm cần lưu ý như sau:

• Hiệu quả chưa được khẳng định hoàn toàn: Phương pháp này vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu và phát triển. Hiệu quả điều trị có thể khác nhau ở mỗi người và chưa có bằng chứng thuyết phục trên quy mô lớn.
• Chi phí điều trị cao: Quá trình thu thập, nuôi cấy và tiêm tế bào gốc đòi hỏi kỹ thuật cao và trang thiết bị hiện đại, dẫn đến chi phí điều trị tương đối cao.
• Thời gian phục hồi: Mặc dù ít xâm lấn, nhưng quá trình phục hồi sau điều trị bằng tế bào gốc cũng cần thời gian. Bệnh nhân cần kiên trì thực hiện các liệu pháp vật lý trị liệu và thay đổi lối sống để đạt hiệu quả tối ưu.
• Nguy cơ tác dụng phụ: Mặc dù hiếm gặp, một số bệnh nhân có thể gặp các tác dụng phụ nhẹ như đau, sưng tại vị trí tiêm.

Đối tượng thực hiện

Thực tế, việc điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc vẫn có sự phân biệt đối tượng sử dụng. Không phải mọi trường hợp bệnh nhân đều có thể áp dụng cách chữa này.

Đối tượng phù hợp:

• Người bệnh thoái hóa cột sống mức độ trung bình và nặng: Đối với những trường hợp thoái hóa nhẹ, các phương pháp điều trị bảo tồn như thuốc, vật lý trị liệu,… thường được ưu tiên. Tuy nhiên, nếu các phương pháp này không mang lại hiệu quả mong muốn, thì điều trị bằng tế bào gốc có thể được cân nhắc.
• Bệnh nhân không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác: Nếu bệnh nhân đã từng thử các phương pháp điều trị khác nhưng không cải thiện, tế bào gốc có thể là “cứu cánh” giúp giảm đau và cải thiện chức năng vận động.
• Người trẻ tuổi và có sức khỏe tổng quát tốt: Tế bào gốc hoạt động hiệu quả hơn ở những người trẻ tuổi và có sức khỏe tốt. Điều này giúp quá trình phục hồi sau điều trị diễn ra thuận lợi hơn.

Các trường hợp không nên áp dụng:

• Người mắc bệnh lý nền nghiêm trọng: Bệnh tim mạch, ung thư, bệnh lý về máu,… có thể làm tăng nguy cơ biến chứng trong quá trình điều trị.
• Người đang mang thai hoặc cho con bú: Hiệu quả và an toàn của tế bào gốc trên phụ nữ mang thai và cho con bú chưa được nghiên cứu đầy đủ.
• Người có bệnh lý về hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch suy yếu có thể khiến cơ thể khó dung nạp tế bào gốc.
• Người có tình trạng nhiễm trùng cấp tính: Nhiễm trùng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng sau khi tiêm tế bào gốc.

Quy trình điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc

Để tiến hành chữa thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc, quá trình cần trải qua các bước như sau:

Thăm khám, chẩn đoán:

• Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng, hỏi về tiền sử bệnh lý, triệu chứng của người bệnh.
• Các xét nghiệm cận lâm sàng như chụp X-quang, MRI cột sống có thể được thực hiện để đánh giá mức độ thoái hóa, vị trí tổn thương.

Xác định nguồn tế bào gốc:

• Các nguồn tế bào gốc thường được sử dụng bao gồm: Tế bào gốc tủy xương, tế bào gốc mỡ, tế bào gốc máu ngoại vi.
• Bác sĩ sẽ lựa chọn nguồn tế bào gốc phù hợp dựa trên tình trạng bệnh nhân và các yếu tố khác.

Thu thập tế bào gốc:

• Tế bào gốc tủy xương: Bác sĩ sẽ chọc hút tủy xương từ xương chậu của bệnh nhân dưới gây tê tại chỗ.
• Tế bào gốc mỡ: Bác sĩ sẽ hút mỡ từ vùng bụng của bệnh nhân.
• Tế bào gốc máu ngoại vi: Máu ngoại vi của bệnh nhân được thu thập tương tự như xét nghiệm máu thông thường.

Xử lý, kích hoạt tế bào gốc:

• Tế bào gốc được tách chiết và cô đặc trong phòng thí nghiệm vô trùng.
• Trong một số trường hợp, tế bào gốc có thể được kích hoạt để tăng khả năng biệt hóa và phục hồi.

Tiêm tế bào gốc: Bác sĩ sẽ sử dụng kỹ thuật hướng dẫn hình ảnh để tiêm chính xác tế bào gốc vào vùng cột sống bị tổn thương.

Theo dõi sau điều trị:

• Sau khi tiêm tế bào gốc, bệnh nhân có thể về nhà nghỉ ngơi.
• Bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng bệnh nhân, có thể kê thuốc giảm đau, chống viêm.
• Quá trình phục hồi có thể kéo dài vài tuần đến vài tháng.

Chi phí dùng tế bào gốc chữa thoái hóa cột sống

Điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc là một quy trình phức tạp, bao gồm nhiều bước, dẫn đến chi phí tương đối cao. Dưới đây là một số yếu tố chính ảnh hưởng đến chi phí:

• Loại tế bào gốc sử dụng: Tế bào gốc tủy xương thường đắt hơn tế bào gốc mỡ. Tế bào gốc đa năng cảm ứng (iPSC) là loại tế bào gốc mới, chi phí có thể cao hơn các loại khác.
• Nguồn gốc tế bào gốc: Tế bào gốc tự thân (từ chính bệnh nhân) thường đắt hơn tế bào gốc đồng loại (từ người hiến tặng).
• Số lượng tế bào gốc cần thiết: Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và phương pháp điều trị.
• Kỹ thuật gây mê/gây tê: Gây mê toàn thân thường đắt hơn gây tê cục bộ.
• Chi phí lưu viện (nếu có).
• Chi phí thuốc men và các dịch vụ chăm sóc hậu phẫu.

Lưu ý: Đây chỉ là một số yếu tố chính ảnh hưởng đến chi phí. Mức giá cụ thể có thể thay đổi tùy thuộc vào từng cơ sở y tế.

Do những yếu tố kể trên, hiện tại chưa có một con số chính xác về chi phí điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc. Theo ước tính, chi phí có thể dao động từ hàng chục triệu đồng đến hàng trăm triệu đồng cho một lần điều trị.

Các lưu ý khi điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc

Điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc là một phương pháp cho tác dụng tốt. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả điều trị tối ưu và đảm bảo an toàn, việc tuân thủ các lưu ý sau điều trị đóng vai trò rất quan trọng.

• Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau và chống viêm để giảm thiểu các triệu chứng đau nhức, sưng tấy tại vị trí tiêm tế bào gốc. Nên tuân thủ theo hướng dẫn liều dùng của bác sĩ.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất dinh dưỡng để hỗ trợ quá trình phục hồi. Bổ sung thực phẩm giàu canxi, vitamin D và protein để giúp xương khớp chắc khỏe. Bên cạnh đó, nên hạn chế thực phẩm nhiều đường, mỡ và các chất kích thích có thể gây viêm.
• Vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi chức năng vận động sau điều trị. Các bài tập vật lý trị liệu giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện linh hoạt cột sống, và ngăn ngừa cứng khớp.
• Nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng bất thường nào, chẳng hạn như sốt cao, đau nhức dữ dội hoặc sưng tấy kéo dài, hãy thông báo ngay cho bác sĩ để được kiểm tra và xử trí kịp thời.
• Tập thể dục thường xuyên với các bài tập nhẹ nhàng như bơi lội, đi bộ, yoga để tăng cường sức khỏe và sự linh hoạt của cột sống.
• Duy trì tư thế đúng khi ngồi, đứng và nằm để tránh gây thêm áp lực lên cột sống.
• Ngủ đủ giấc trên nệm phẳng, chắc chắn để đảm bảo tư thế cột sống được nâng đỡ tốt.

Điều trị thoái hóa cột sống bằng tế bào gốc là phương pháp đang được áp dụng rộng rãi hiện nay. Tuy nhiên, việc áp dụng cần phải do bác sĩ tư vấn chỉ định, đồng thời bệnh nhân cũng cần nghiêm túc trong việc tuân thủ chăm sóc sức khỏe. Hy vọng rằng, những chia sẻ trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về kỹ thuật điều trị này.