Cách điều trị đau thần kinh tọa bằng Đông y và lưu ý

Điều trị đau thần kinh tọa bằng Đông y là giải pháp an toàn có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng. Hơn nữa, cách này còn tác động tới căn nguyên của bệnh, nhất là trong những trường hợp cột sống bị tổn thương. Tuy nhiên cần thăm khám và điều trị ở các cơ sở y học cổ truyền hoặc phòng khám Đông y đảm bảo uy tín.

Đau thần kinh tọa theo quan niệm Đông y

Đau thần kinh tọa đề cập đến chứng đau nhức bắt đầu từ vùng thắt lưng và đau lan dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa. Đa phần các trường hợp đều có liên quan đến tổn thương ở vùng cột sống, đặc biệt là chứng thoát vị đĩa đệm.

Theo quan niệm Đông y, chứng đau thần kinh tọa từ lâu đã được đề cập đến với nhiều tên gọi khác nhau. Thường được mô tả trong các bệnh danh “Tọa cốt phong” hay “Tọa điến phong”. “Phong” trong hội chứng bệnh lý này là để mô tả tính chất thay đổi cũng như sự di chuyển của tình trạng đau.

Có ba nguyên nhân chính gây đau thần kinh tọa bao gồm:

– Phong tà:

Đặc trưng là cơn đau thường xuyên thay đổi (đa biến) và di chuyển (thiện hành). Thường phối hợp với thấp và hàn để gây nên chứng tý (đau). Phong tà xâm nhập vào mạch lạc và làm tắc mạch tại cơ khớp nên dẫn tới đau cơ, gân, khớp gây khó khăn khi vận động. Tuy nhiên nếu là do phong tà thì bệnh không có nóng và đỏ khớp.

– Hàn tà:

Đặc tính của hàn tà là làm ngưng trệ và co rút. Cả khí huyết và kinh lạc đều bị ngưng trệ, đặc biệt là khí huyết nếu trệ nặng hơn sẽ thành huyết ứ.

Theo các thầy thuốc, bản thân người bệnh đã có sẵn tình trạng ngưng trệ còn gặp thể ngoại tà như thời tiết lạnh xâm nhập sẽ khiến cho chân có duỗi khó khăn. Ngoài ra còn có từng điểm gân bị co rút, co giật. Hàn tà gây nên cảm giác đau nhức dữ dội như có dùi đâm.

– Thấp tà:

Với bệnh “Tọa cốt phong”, thấp tà không có xu hướng phát triển từ bàn chân di chuyển lên như thông thường. Thay vào đó, thấp tà ở đái mạch khu (vùng eo lưng trở xuống) có liên quan tới Tỳ chủ thấp. Thấp có thể là do tỳ hư nhưng nhiều trường hợp còn do hàn sinh ra. Hàn và thấp phát triển sẽ sinh ra nhiệt và gây ra cảm giác nóng ở chỗ đau. Thấp hóa nhiệt sẽ tạo thành thấp nhiệt.

Điều trị đau thần kinh tọa bằng thuốc Đông y theo từng thể bệnh

Để áp dụng các bài thuốc Đông y chữa đau thần kinh tọa thì cần căn cứ vào triệu chứng để xác định rõ thể bệnh. Bởi ở từng thể bệnh sẽ có những bài thuốc đặc trị khác nhau. Ngoài ra, thầy thuốc còn có thể yêu cầu người bệnh sử dụng thêm một số bài thuốc bổ trợ để nâng cao hiệu quả điều trị. Cụ thể như sau:

1. Thể phong hàn

Đặc trưng của đau thần kinh tọa thể phong hàn là đau lan từ vùng thắt lưng xuống mông, mặt sau đùi và cẳng chân. Mặc dù cơ chưa bị treo nhưng việc đi lại vẫn rất khó khăn. Người bệnh sợ lạnh, thường bị đau do lạnh, rêu lưỡi trắng, mạch phù.

Để trị bệnh cần áp dụng các bài thuốc Đông y có tác dụng sơ phong, hành khí, hoạt huyết và tán hàn. Có thể áp dụng 2 bài thuốc sau đây:

+ Bài thuốc 1:

– Chuẩn bị:

• Độc hoạt, ngưu tất, bạch thược, tang ký sinh, đương quy, thục địa, phục linh, đảng sâm và đại táo mỗi vị 12g.
• Cam thảo, phòng phong và đỗ trọng mỗi vị 8g.
• Quế chi và tế tân mỗi vị 12g

– Thực hiện:

• Cho hết các vị thuốc vừa chuẩn bị vào ấm sắc
• Sắc trên lửa nhỏ cùng 1 lít nước trong 30 phút
• Loại bỏ bã, chia đều nước thuốc thu được làm 2 lần uống trong ngày
• Sắc uống đều đặn mỗi ngày 1 thang thuốc đến khi triệu chứng giảm hẳn

+ Bài thuốc 2:

– Chuẩn bị:

• Thiên niên kiện, ngưu tất, xuyên khung, kê huyết đằng, độc hoạt và đan sâm mỗi vị 12g.
• Ngải cứu, chỉ xác, trần bì, quế chi, tế tân và phòng phong mỗi vị 8g.
• Cẩu tích 6g.

– Thực hiện:

• Cho hết các vị thuốc vừa chuẩn bị vào ấm sắc
• Đổ ngập nước lên sắc lấy nước đặc
• Bỏ bã đi, chia đều nước thuốc làm 2 lần uống/ ngày
• Duy trì đều đặn mỗi ngày 1 thang thuốc

2. Thể hàn thấp

Bệnh đau thần kinh tọa thể hàn thấp đặc trưng bởi tình trạng đau ở vùng lưng, đùi, dọc theo mặt phía ngoài cẳng chân và sau khoeo. Khớp chân khó co duỗi, đi lại gặp nhiều khó khăn.

Hơn nữa, về đêm, khi gặp mưa lạnh, thời tiết thay đổi thì triệu chứng sẽ trở nên nặng nề hơn. Chỗ bị đau còn thấy nhức như kim châm, da mát lạnh, mạch trầm trì hoặc huyền khẩn là dấu hiệu hàn tà nhiều hơn. Da mát nhưng lại đổ nhiều mồ hôi, lòng bàn chân có cảm giác tê bì, mạch nhu hoãn là dấu hiệu thấp tà nhiều hơn.

Để khắc phục các triệu chứng cần áp dụng các bài thuốc có tác dụng khu phong, trừ thấp, tán hàn và thông kinh hoạt lạc. Ở thể bệnh này, bài thuốc Can khương thương truật linh phụ gia giảm có thể đáp ứng.

+ Thông tin về bài thuốc:

– Chuẩn bị:

• Thương truật, bạch chỉ và bạch linh mỗi vị 12g.
• Xuyên khung 10g, quế chi 8g.
• Tế tân và cam thảo mỗi vị 6g.
• Can khương và phụ tử chế mỗi vị 4g.

– Thực hiện:

• Tất cả các vị thuốc đem cho hết vào ấm
• Thêm 1 lít nước vào sắc trên lửa nhỏ chừng 30 phút
• Loại bỏ bã, uống hết nước thuốc trong ngày
• Sắc uống 1 thang/ ngày cho tới khi các triệu chứng thuyên giảm

3. Thể phong hàn thấp

Đây là một thể bệnh tương đối nặng của đau thần kinh tọa. Người bệnh bị đau vùng thắt lưng lan xuống chân dọc theo đường di chuyển của dây thần kinh hông. Bệnh có xu hướng kéo dài, dễ tái phát, cơ bị teo, ăn kém, ngủ ít, mạch trầm nhược hoặc nhu hoãn. Thường phổ biến trong các chứng thoái hóa cột sống gây chèn ép dây thần kinh tọa.

Để điều trị cần áp dụng phép trị tán hàn, khu phong, trừ thấp, hành khí và hoạt huyết. Có thể áp dụng 2 bài thuốc dưới đây:

+ Bài thuốc 1:

– Chuẩn bị:

• Khương hoàng 12g.
• Độc hoạt, đương quy, hải phong đằng, hoàng kỳ, tang chi và phòng phong mỗi vị 8g.
• Cam thảo, một dược, hải phong đằng, nhũ hương và xuyên khung mỗi vị 8g.

– Thực hiện:

• Rửa sạch các vị thuốc rồi cho vào ấm
• Thêm vào 1 lít nước đun trên lửa nhỏ thu lấy khoảng 300ml
• Loại bỏ phần bã, chia đều lượng nước thuốc thu được làm 3 lần uống trong ngày
• Duy trì đều đặn mỗi ngày 1 thang thuốc

– Gia giảm:

• Nếu phong thắng thì tăng lượng khương hoạt và phòng phong.
• trường hợp hàn thắng thì gia thêm tế tân và xuyên ô (chế).
• Nếu thấp thắng thì gia thêm ý dĩ nhân và phòng kỷ.
• Bệnh lâu ngày, ra mồ hôi, sợ gió, chính khí suy thì giảm bớt khương hoạt, độc hoạt và tần giao. Đồng thời gia thêm đảng sâm, hoàng kỳ, bạch thược, đại táo và can khương.
• Trường hợp can thận bất túc khiến lưng đau gối mỏi thì gia thêm tang ký sinh, đỗ trọng và ngưu tất.

+ Bài thuốc 2:

– Chuẩn bị:

• Quế chi 30g, sinh khương 5 lát, đại táo 5 quả, đương quy 12g.
• Ngưu tất và độc hoạt mỗi vị 10g.
• Bạch thược và hoàng kỳ mỗi vị 16g.

– Thực hiện:

• Cho các vị thuốc vào ấm, thêm nước vào sắc lấy nước đặc
• Loại bỏ bã, uống hết phần nước thuốc trong ngày
• Duy trì đều đặn mỗi ngày 1 thang thuốc đến khi các triệu chứng giảm hẳn

4. Thể huyết ứ

Bệnh đau thần kinh tọa thể huyết ứ đặc trưng bởi tình trạng lưng đau lan xuống mông, mặt sau đùi và cẳng chân khiến việc đi lại trở nên khó khăn. Nhìn ở phần nông khoeo chân hoặc đùi sẽ thấy có lạc mạch màu xanh, xanh thẫm hay tím. Ở phần sâu thì có cảm giác nhức buốt như bị dùi đâm ở vùng mông, dọc theo đường kinh Đởm và Bàng quang. Lưỡi xuất hiện những vết tím bầm, mạch nhu sáp.

Với thể bệnh này cần điều trị bằng các bài thuốc Đông y có tác dụng khứ ứ, hoạt huyết chỉ thống và thông kinh hoạt lạc. Dưới đây là 2 bài thuốc thường được áp dụng phổ biến:

+ Bài thuốc 1:

– Chuẩn bị:

• Sinh địa, xuyên khung, xích thược, đan sâm quy vĩ và ngưu tất mỗi vị 12g.
• Trần bì, hồng hoa, đào nhân và uất kim mỗi vị 8g.
• Kê huyết đằng 10g và cam thảo 6g.

– Thực hiện:

• Rửa sạch các vị thuốc trên rồi cho vào ấm sắc
• Thêm vào 1 lít nước rồi sắc trên lửa nhỏ trong vòng 30 phút
• Loại bỏ phần bã, chia đều nước sắc làm 3 lần uống trong ngày
• Sắc uống mỗi ngày 1 thang cho tới khi các triệu chứng suy giảm

+ Bài thuốc 2:

– Chuẩn bị:

• Thân cân thảo, kê huyết đằng, ý dĩ và dâm dương hoắc mỗi vị 30g.
• Hoàng bá và xuyên khung mỗi vị 10 – 12g.
• Xương truật và độc hoạt mỗi vị 10 – 15g.
• Ngưu tất 60g, mộc qua 12g, thổ miết trùng 10g, tang ký sinh 15g, tế tân 4 – 6g.

– Thực hiện:

• Các vị thuốc trên cho hết vào ấm, sắc trên lửa nhỏ với 1 lít nước trong 30 phút.
• Loại bỏ bã, chia nước sắc thu được làm 2 lần uống trong ngày.
• Duy trì đều đặn mỗi ngày 1 thang thuốc tới khi triệu chứng giảm hẳn.

5. Thể thấp nhiệt

Đau thần kinh tọa thể thấp nhiệt đặc trưng bởi triệu chứng lưng đau lan xuống dưới mông, mặt sau đùi và cẳng chân. Tình trạng đau nhức khiến cho việc đi lại trở nên khó khăn, người bệnh có cảm giác nóng tại các điểm đau, mạch nhu hơi sác.

Cần áp dụng các bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt, giải độc làm chính, kèm theo sơ phong, thông lạc để điều trị. Dưới đây là 3 bài thuốc có thể đáp ứng:

+ Bài thuốc 1:

– Chuẩn bị:

• Tri mẫu, tang chi và phòng kỷ mỗi vị 10g.
• Nhẫn đông đằng, uy linh tiên, đan bì và xích thược mỗi vị 8g.
• Thạch cao 30g, quế chi, liên kiều và hoàng bá mỗi vị 6g.

– Thực hiện:

• Cho hết các vị thuốc đã chuẩn bị vào ấm
• Thêm vào 1.5 lít nước sắc trên lửa nhỏ 1 tiếng đồng hồ
• Loại bỏ bã, chia nước sắc thu được làm 2 lần uống trong ngày
• Sắc uống đều đặn 1 thang/ ngày đến khi triệu chứng giảm hẳn

+ Bài thuốc 2:

– Chuẩn bị:

• Tri mẫu, uy linh tiên và xích thược mỗi vị 15g.
• Quế chi, tang chi và phòng kỷ mỗi vị 6g, thạch cao 20g.
• Nhẫn đông đằng, liên kiều, hoàng bá và đơn bì mỗi vị 10g.
• Trường hợp nhiệt nhiều thì thêm nhân trần, sinh địa, địa long và chi tử.

– Thực hiện:

• Các vị thuốc đã chuẩn bị đem cho hết vào ấm
• Thêm vào 1 lít nước sắc lấy nước đặc
• Loại bỏ bã, chia lượng thuốc thu được làm 2 lần uống trong ngày
• Thực hiện đều đặn 1 thang/ ngày tới khi triệu chứng giảm hẳn

+ Bài thuốc 3:

– Chuẩn bị:

• Ý dĩ, thương truật, phòng phong, khương hoạt, kim ngân hoa, đương quy và thổ phục linh mỗi vị 12g.
• Hoàng bá và thương nhĩ tử mỗi vị 16g, trần bì 8g và cam thảo 6g.

– Thực hiện:

• Đem cho hết các vị thuốc vào ấm, đổ ngập nước lên
• Sắc trên lửa nhỏ khoảng 30 phút
• Loại bỏ bã, uống hết nước thuốc làm 2 lần trong ngày
• Sắc uống đều đặn 1 thang/ ngày đến khi bệnh giảm hẳn

6. Một số bài thuốc khác

Ngoài các bài thuốc chữa đau thần kinh tọa theo từng thể bệnh nêu trên thì thầy thuốc có thể yêu cầu người bệnh áp dụng một số bài thuốc Đông y bổ trợ khác. Cụ thể như:

+ Tọa cốt thần kinh nhất hiệu phương:

– Chuẩn bị:

• Tang ký sinh, kê huyết đằng, dâm dương hoắc và thân cân thảo mỗi vị 30g
• Thương truật, thổ miết trùng và độc hoạt mỗi vị từ 10 – 15g.
• Xuyên ngưu tất 60 – 120g, ý dĩ nhân (sống) 30 – 40g, hoàng bá 9 – 12g.
• Mộc qua 12 – 18g, xuyên khung 10 – 12g, tế tân 4 – 6g.

– Thực hiện:

• Các vị thuốc cho vào ấm sắc lấy nước đặc
• Chia làm 2 lần uống/ ngày, sắc uống mỗi ngày 1 thang.

+ Thư can lợi đởm thang:

– Chuẩn bị:

• Mộc qua, hoàng bá, câu đằng, bạch thược, ngưu tất, liên kiều và hổ trượng mỗi vị 15g.
• Tần giao 12g, ý dĩ nhân 30g, thương truật 9g, đơn bì 10g và cam thảo 8g.

– Thực hiện:

• Cho hết các vị thuốc trên vào ấm, thêm 1 lít nước sắc 30 phút
• Loại bỏ bã, uống hết nước sắc trong ngày, đều đặn mỗi ngày 1 thang

+ Hoãn cấp dương hòa thang:

– Chuẩn bị:

• Đương quy, mộc qua, ngưu tất, bạch thược và bạch giới tử mỗi vị 15g.
• Ma hoàng 9g, quế chi 10g, xuyên ô (chế) 6g, cam thảo 8g, lộc giác giao 12g.
• Thục địa và thủ ô mỗi vị 30g.

– Thực hiện:

• Cho hết các vị thuốc vào ấm sắc lấy nước đặc
• Uống đều đặn 1 thang/ ngày

+ Uy linh thang:

– Chuẩn bị:

• Thiên thai ô dược, uy linh tiên và độc hoạt mỗi vị 15g, hương phụ 12g.
• Kê huyết đằng, ngưu tất và bạch thược mỗi vị 30g.

– Thực hiện:

• Cho hết các vị thuốc vào ấm, đổ ngập nước
• Sắc với 1 lít nước khoảng 40 phút và uống hết trong ngày
• Duy trì đều đặn 1 thang/ ngày

+ Thông lạc trấn kinh thang:

– Chuẩn bị:

• Đan sâm và câu đằng mỗi vị 30g, ngô công 2 con, địa long 12g.
• Hy thiêm thảo 15g, huyết kiệt 5g và sài hồ 6g.

– Thực hiện:

• Các vị thuốc trên đem sắc lấy nước đặc
• Uống đều đặn 1 thang thuốc mỗi ngày

+ Tư âm nhu cân thông lạc thang:

– Chuẩn bị:

• Quy bản, chích thảo, sinh địa và bạch thược mỗi vị 20g.
• Hoàng bá và tri mẫn mỗi vị 10g.
• Mộc qua và ngưu tất mỗi vị 12g.

– Thực hiện:

• Các vị thuốc trên cho vào ấm đun cùng 1 lít nước trong 30 phút
• Loại bỏ bã, uống hết nước thuốc trong ngày, dùng mỗi ngày 1 thang

Xoa bóp bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa

Xoa bóp bấm huyệt là một liệu pháp điều trị trong Đông y có tác dụng giảm đau và tăng cường tuần hoàn máu hiệu quả. Đặc biệt là có thể ứng dụng trong điều trị đau thần kinh tọa và nhiều bệnh lý xương khớp khác. Điển hình như đau lưng, thoái hóa khớp, thoát vị đĩa đệm, viêm khớp. Tuy nhiên cần chú ý thực hiện đúng cách để tránh các vấn đề rủi ro ngoại ý phát sinh.

– Phương pháp xoa bóp:

Chỉ cần sử dụng lực của bàn và các ngón tay tác động lên khu vực bị đau nhằm làm nóng cơ thể và cải thiện quá trình lưu thông máu. Từ đó giúp người bệnh giảm đau và thoải mái hơn, tránh gây cản trở vận động.

• Người bệnh cần nằm sấp lên giường, tay chân buông thoải mái theo chiều dọc cơ thể.
• Người thực hiện đứng bên cạnh, dùng 2 bàn tay xoa vào nhau cho nóng.
• Sau đó nhẹ nhàng chà xát lên vùng bị đau khoảng 30 – 60 giây, mỗi vùng cần thực hiện 5 – 10 phút.
• Ngoài xoa bóp có thể thực hiện thêm các động tác day miết, bóp nắn và lăn để nâng cao hiệu quả.

– Phương pháp bấm huyệt:

Đối với phương pháp bấm huyệt, người bệnh cần đến cơ sở y học cổ truyền uy tín để được bác sĩ chẩn đoán thể bệnh. Từ đó sẽ xác định huyệt vị cần tác động nhằm đem lại hiệu quả điều trị tốt nhất. Việc bấm huyệt cần được thực hiện bởi những người có chuyên môn để tránh phát sinh rủi ro.

Các huyệt thường được tác động bao gồm:

• Huyệt ủy trung
• Huyệt đại trường du
• Huyệt thừa phù
• Huyệt thận du
• Huyệt thừa sơn

Khi các huyệt này được tác động với lực vừa đủ thì khí khuyết sẽ được lưu thông và gân cốt cũng sẽ giãn ra. Từ đó giúp làm giảm đáng kể áp lực từ hệ thống cơ xương lên các rễ dây thần kinh, nhất là dây thần kinh tọa.

Điều trị đau thần kinh tọa bằng châm cứu theo Đông y

Ngoài xoa bóp bấm huyệt thì châm cứu cũng là một liệu pháp điều trị trong Đông y có thể đáp ứng với chứng đau thần kinh tọa. Đặc biệt là trong trường hợp người bệnh bị đau nặng nề khiến chức năng vận động bị ảnh hưởng nhiều.

Châm cứu là một thủ thuật cần được thực hiện bởi những người có chuyên môn, có thể là bác sĩ y học cổ truyền hay thầy thuốc Đông y. Người bệnh tuyệt đối không được phép tự ý thực hiện bởi rất dễ gây ra các vấn đề rủi ro.

Châm cứu chữa đau thần kinh tọa có 1 phương huyệt chính và 3 phương huyệt phục cụ thể như sau:

– Phương huyệt chính:

Cần xác định và châm vào các huyệt vị sau:

• Thiên ứng
• Thận du
• Mệnh Môn
• Thứ liêu
• Bàng quang du
• Âm lăng truyền

– Phương huyệt 2:

Có tác dụng chữa đau xuống sau đùi, cần xác định và tác động vào các huyệt vị sau:

• Bạch hoàn du
• Thừa phủ
• Ủy trung
• Côn lôn

– Phương huyệt 3:

Có tác dụng chữa đau xuống bên hông ngoài đùi, xác định và châm vào các huyệt vị sau:

• Hoàn khiêu
• Phong thị
• Dương lăng
• Huyền chung
• Khâu khư

– Phương huyệt 4:

Có tác dụng chữa đau xuống phía trước đùi, xác định và châm vào các huyệt dưới đây:

• Phục thỏ
• Túc tam lý
• Giải khê
• Nội đình

Đối với phương pháp châm cứu, huyệt thận du có tác dụng bổ thận âm, huyệt mệnh môn có tác dụng bổ thận dương. Thứ liêu và Bàng quang du là các huyệt vị cục bộ, Âm lăng tuyền để trừ thấp.

Với phép lấy huyệt theo kinh, kinh nào bị đau thì lấy huyệt để châm theo kinh đó, không đau thì không châm. Ngoài ra, tùy thuộc vào đau nhiều hay đau ít cùng thể trạng của từng người bệnh mà thầy thuốc sẽ lấy số huyết cũng như chủ huyệt và phối huyệt cho phù hợp.

Lưu ý khi điều trị đau thần kinh tọa bằng Đông y

Điều trị đau thần kinh tọa bằng Đông y hiện đang là phương pháp được rất nhiều người bệnh tin tưởng lựa chọn. Mặc dù phương pháp này được đánh giá cao bởi sự an toàn và lành tính nhưng người bệnh vẫn cần cẩn trọng khi áp dụng.

Để đảm bảo hiệu quả, tránh phát sinh rủi ro, khi điều trị đau thần kinh tọa bằng Đông y cần chú ý đến các vấn đề sau:

• Người bệnh cần chủ động tìm đến các cơ sở y học cổ truyền hay phòng khám Đông y đảm bảo uy tín để được chẩn đoán và chỉ dẫn điều trị. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc về dùng hay tiến hành bấm huyệt, châm cứu bởi có thể gặp phải rủi ro ngoại ý.
• Phương pháp Đông y chỉ có tác dụng hỗ trợ và đáp ứng tốt với các trường hợp bệnh còn nhẹ. Nếu bị đau nhiều hay nghi ngờ triệu chứng liên quan tới các bệnh cơ xương khớp khác thì nên tới bệnh viện thăm khám và điều trị.
• Các bài thuốc sắc theo Đông y mặc dù tận dụng dược liệu tự nhiên nhưng một số trường hợp vẫn gây ra tác dụng phụ. Tuyệt đối không tùy tiện thay đổi liều lượng của các vị thuốc trong mỗi bài thuốc. Nếu bị đau bụng, tiêu chảy hay có dấu hiệu dị ứng khi uống thuốc Đông y thì cần chủ động ngừng lại. Đồng thời báo cho bác sĩ được biết để được hướng dẫn xử lý kịp thời.
• Nên kết hợp ăn uống khoa học để hỗ trợ tốt hơn cho quá trình điều trị. Cần tăng cường các thực phẩm chống viêm, thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất. Uống đủ từ 2 – 2.5 lít nước mỗi ngày. Tuyệt đối không uống rượu bia, ăn thịt đỏ, dùng các loại đồ ăn chế biến sẵn…
• Dành mỗi ngày tối thiểu 30 – 45 phút cho hoạt động thể chất. Điều này ngoài thúc đẩy quá trình trao đổi chất thì còn giúp xương khớp được linh hoạt, cải thiện khả năng vận động. Tuy nhiên cần lựa chọn bài tập phù hợp, không tập luyện quá gắng sức.

Điều trị đau thần kinh tọa bằng Đông y có thể mang lại nhiều kết quả khả quan, đồng thời giúp tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên người bệnh cần cẩn trọng, làm theo hướng dẫn của thầy thuốc Đông y hoặc bác sĩ y học cổ truyền. Đặc biệt là cần lựa chọn nơi khám chữa bệnh uy tín để tránh tiền mất tật mang.