Dấu Hiệu Bong Gân Ngón Tay và Cách Chữa Trị Nhanh Khỏi

Bong gân ngón tay xảy ra khi các dây chằng bị rách hoặc giãn do chấn thương hoặc té ngã. Tình trạng này dẫn đến đau đớn, cứng khớp, sưng tấy và ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của người bệnh. Người bệnh thường có thể cải thiện các triệu chứng tại nhà, tuy nhiên hãy đến bệnh viện ngay khi các triệu chứng kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng hơn.

Bong gân ngón tay là gì?

Bong gân ngón tay là tình trạng các mô mềm, chẳng hạn như dây chằng trong các ngón tay, bị rách hoặc kéo căng. Các mô mềm này kết nối các xương ở ngón tay và hỗ trợ các khớp hoạt động linh hoạt.

Bong gân là chấn thương tương đối phổ biến, có xu hướng xảy ra do chấn thương, chẳng hạn như tai nạn xe, té ngã hoặc va chạm thể thao.

Nếu ngón tay bị bong gân, người bệnh thường cảm thấy rất đau đớn, ngón tay bị căng cứng và sưng tấy. Thông thường các triệu chứng bong gân nhẹ có thể được điều trị tại nhà. Tuy nhiên nếu bong gân kéo dài hoặc nghiêm trọng, người bệnh cần đến bệnh viện để thăm khám và điều trị phù hợp.

Bong gân ngón tay có phải gãy xương không?

Thông thường các ngón tay bị bong gân thường có nhiều triệu chứng tương tự như gãy xương. Tuy nhiên, gãy xương liên quan đến chấn thương xương, trong khi đó bong gân liên quan đến chấn thương mô mềm.

Gãy ngón tay thương đau đớn dữ dội hơn và cần được điều trị ngay lập tức. Trong khi đó, bong gân dẫn đến các cơn đau âm ỉ, nghiêm trọng hơn khi sử dụng ngón tay và có thể điều trị tại nhà.

Dấu hiệu bong gân ngón tay

Viêm là triệu chứng chính khi bị bong gân. Viêm xảy ra khi hệ thống miễn dịch sản xuất các kháng thể bảo vệ sau chấn thương. Bong gân cũng có thể làm giảm khả năng vận động của ngón tay bị thương và gây ảnh hưởng đến hoạt động thường ngày của người bệnh.

Có ba mức độ bong gân, mỗi mức độ có các triệu chứng và dấu hiệu nhận biết khác nhau.

1. Bong gân cấp độ một

Bong gân cấp độ một là tình trạng nhẹ nhất, xảy ra khi dây chằng bị kéo căng nhưng không rách. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Đau và sưng nhẹ cực bộ xung quanh khớp
• Hạn chế khả năng uốn cong hoặc mở rộng ngón tay

Trong mức độ một, sức mạnh và sự ổn định ngón tay cũng như các khớp không bị ảnh hưởng.

2. Bong gân cấp độ hai

Cấp độ hai là tình trạng bong gân vừa phải, xảy ra khi các dây chằng bị tổn thương nhiều hơn. Ở mức độ này, bao hoạt dịch khớp cũng có thể bị tổn thương và một phần mô có thể bị rách.

Các triệu chứng và dấu hiệu bao gồm:

• Đau đớn dữ dội
• Sưng nghiêm trọng hơn, có thể kéo dài đến toàn bộ ngón tay chứ không chỉ cục bộ ở một khớp
• Khớp có sự bất ổn định nhẹ

3. Bong gân cấp độ ba

Bong gân cấp độ ba là tình trạng nghiêm trọng nhất, xảy ra khi dây chằng bị rách nghiêm trọng hoặc bị đứt. Các triệu chứng bao gồm:

• Trật khớp toàn bộ hoặc một phần ngón tay
• Đau đớn, sưng tấy nghiêm trọng
• Ngón tay không ổn định
• Ngón tay đổi màu

Bong gân ngón tay thường không quá nghiêm trọng do đó thường bị bỏ qua, đặc biệt là ở những vận động viên hoặc những người thường lao động nặng. Tuy nhiên những cơn đau có thể trở nên nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị và dẫn đến nhiều rủi ro khác. Do đó, nếu nhận thấy các dấu hiệu bong gân đang trở nên tồi tệ hơn, người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán ngay lập tức.

Nguyên nhân gây bong gân ngón tay

Hầu hết các trường hợp bong gân đều xảy ra do chấn thương khiến ngón tay bị bẻ cong xa về phía sau hoặc sai hướng so với bình thường. Loại chấn thương này thường xảy ra trong một số môn thể thao, chẳng hạn như bóng rổ, bóng đá hoặc bóng chuyền.

Té ngã vào tay hoặc sử dụng tay để chống đỡ cơ thể khi ngã cũng có thể có thể dẫn đến bong gân. Nếu dây chằng yếu hoặc người bệnh có vấn đề khi thăng bằng hoặc phối hợp thì loại chấn thương này có nguy cơ cao hơn.

Các tai nạn, chẳng hạn như tai nạn giao thông, chấn thương liên quan đến công việc, cũng có thể dẫn đến bong gân.

Ngoài chấn thương, có một số yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến bong gân ngón tay bao gồm:

• Thiếu vận động: Không tập luyện thể chất thường xuyên sẽ khiến các cơ trở nên yếu đi và tăng nguy cơ bị bong gân.
• Không khởi động: Tập luyện hoặc chơi thể thao khi chưa khởi động đúng cách sẽ gây áp lực lên các cơ, dây chằng và khớp. Điều này cũng khiến các cơ cứng hơn, bó chặt vào khớp, dẫn đến chấn thương, đứt hoặc giãn dây chằng dẫn đến bong gân.
• Điều kiện không tốt: Những điều kiện vận động kém, chẳng hạn như mặt sàn trơn, ma sát kém hoặc giày tập không đúng chuẩn có thể làm tăng nguy cơ té ngã, dẫn đến chấn thương cũng như bong gân.
• Cơ thể mệt mỏi: Vận động, tập luyện khi cơ thể mệt mỏi có thể gây áp lực lên các khớp, khiến cơ và dây chằng căng quá mức, dẫn đến bong gân.

Bong gân ngón tay bao lâu thì khỏi?

Thông thường bong gân ngón tay không nghiêm trọng và có thể được điều trị với các biện pháp tại nhà. Dây chằng cần 2 – 10 tuần để lành lại. Do đó, các triệu chứng có thể kéo dài trong khoảng thời gian này và được cải thiện dần dần.

Trong một số trường hợp chấn thương nghiêm trọng, các triệu chứng có thể tái phát, khớp không ổn định, viêm khớp hoặc viêm dây chằng gắn vào xương. Tình trạng này cần nhiều thời gian hơn để cải thiện và điều trị. Thời gian phục hồi phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và kế hoạch chăm sóc của người bệnh.

Biến chứng của bong gân ngón tay

Nếu không được điều trị phù hợp và kịp lúc, bong gân ngón tay có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như:

• Đau và sưng mãn tính ở khớp, được gọi là viêm khớp do chấn thương
• Cứng khớp ngón tay
• Có các điểm yếu hoặc mất khả năng kiểm soát ở ngón tay
• Không có khả năng duỗi thẳng ngón tay vĩnh viễn
• Các khớp bị biến dạng

Chẩn đoán bong gân như thế nào?

Để chẩn đoán bong gân ngón tay, bác sĩ sẽ kiểm tra các triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của chấn thương. Bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh mở rộng, uốn cong ngón tay để xem cách ngón tay di chuyển và kiểm tra các khớp có sưng hoặc đau không.

Bác sĩ cũng có thể yêu cầu chụp X – quang để loại trừ nguyên nhân gãy xương. Đôi khi bác sĩ cũng có thể yêu cầu chụp MRI, tuy nhiên xét nghiệm này thường không phổ biến.

Bác sĩ có thể xác định mức độ nghiêm trọng của bong gân ngón tay thông qua các triệu chứng như:

• Độ 1: Dây chằng rách nhỏ hoặc không rách, khớp ổn định, không có khả năng bị lệch.
• Độ 2: Một phần dây chằng bị rách, khớp có dấu hiệu không ổn định nhẹ, có khả năng di chuyển ra khỏi vị trí.
• Độ 3: Dây chằng bị rách nghiêm trọng hoặc đứt hoàn toàn. Khớp bất ổn lớn, có khả năng di chuyển ra khỏi vị trí bình thường.

Đôi khi bong gân nghiêm trọng có thể dẫn đến trật khớp ngón tay. Điều này xảy ra khi các xương bị lệch, di chuyển ra khỏi vị trí ban đầu và các khớp không còn thẳng hàng.

Bị bong gân ngón tay nên làm gì?

Có nhiều phương pháp khác nhau được áp dụng để cải thiện các triệu chứng bong gân cũng như giúp người bệnh cảm thấy thoải mái hơn. Tùy thuộc vào các triệu chứng cụ thể, người bệnh có thể áp dụng các cách chữa bong gân ngón tay như sau:

1. Chăm sóc tại nhà

Thông thường bong gân ngón tay không nghiêm trọng và có thể được cải thiện tại nhà. Các biện pháp phổ biến bao gồm:

• Nghỉ ngơi: Nếu ngón tay bị đau, hãy để ngón tay được nghỉ ngơi và bất động nếu có thể. Ngừng thực hiện các hoạt động nếu bị thương (chẳng hạn như trong các hoạt động thể thao) để ngón tay có thời gian lành lại.
• Chườm lạnh: Chườm lạnh lên ngón tay bị tổn thương trong vòng 15 – 20 phút mỗi lần, đặc biệt là trong vòng 24 giờ đầu tiên, có thể cải thiện cơn đau và rút ngắn thời gian điều trị. Người bệnh có thể cho đá vào khăn hoặc túi nhựa sau đó chườm lên da để giảm sưng tấy và đau.
• Băng ép: Quấn băng ép đàn hồi quanh khớp bị thương có thể hỗ trợ giảm sưng và phục hồi các hoạt động bình thường mà không gây tổn thương khớp. Tuy nhiên đảm bảo không quấn quá chặt và ngón tay có thể cảm thấy thoải mái.
• Nâng cao: Người bệnh nên nâng cao bàn tay bị tổn thương để giảm sưng tấy, đặc biệt là trong 24 – 72 giờ đầu tiên. Nếu có thể, hãy giữa ngón tay cao qua đêm để phục hồi chức năng bàn tay vào sáng hôm sau.
• Sử dụng thuốc: Uống thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen để giảm bớt cảm giác khó chịu và đau đớn.

2. Điều trị y tế

Nếu ngón tay không được cải thiện trong vòng 24 – 48 giờ sau khi bị chấn thương, hãy đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị phù hợp. Điều trị bong gân ngón tay phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Các phương pháp điều trị phổ biến bao gồm:

• Băng quấn hỗ trợ: Bác sĩ có thể đề nghị băng quấn ngón tay để tăng độ ổn định, giảm đau và ngăn ngừa các chấn thương thêm.
• Nẹp: Thanh nẹp hoặc khung ngón tay nhựa có thể được sử dụng để giữ chặt ngón tay trong một thời gian cho phép để cải thiện các triệu chứng.
• Phẫu thuật: Phẫu thuật được chỉ định khi các dây chằng ngón tay bị rách nghiêm trọng hoặc đứt hoàn toàn. Phẫu thuật nhằm mục đích phục hồi chấn thương, giảm đau và ngăn ngừa các rủi ro có thể xảy ra.

Bong gân ngón tay có phòng ngừa được không?

Không phải tất cả các nguyên nhân gây bong gân ngón tay đều có thể phòng ngừa, đặc biệt là khi người bệnh chơi thể thao hoặc làm công việc tiếp xúc với ngón tay thường xuyên. Tuy nhiên đôi khi việc sử dụng đai bảo hộ hoặc quấn ép ngón tay có thể hỗ trợ ngăn ngừa chấn thương.

Nếu người bệnh gặp vấn đề về việc đi lại hoặc thăng bằng có thể sử dụng các thiết bị hỗ trợ như khung tập đi hoặc gậy hỗ trợ để tránh nguy cơ té ngã.

Bong gân ngón tay là tình trạng đau đớn, tuy nhiên hầu hết các trường hợp sẽ được cải thiện trong một tuần. Bong gân nghiêm trọng cần ít nhất 3 tuần để cải thiện các triệu chứng và 6 – 10 tuần để phục hồi hoàn toàn. Tuy nhiên ngón tay có thể bị sưng, đau nhẹ và mềm kéo dài trong một số trường hợp.

Bong gân thường không nghiêm trọng, do đó người bệnh nên đến bệnh viện nếu các triệu chứng kéo dài hoặc trở nên tồi tệ hơn.

Tham khảo thêm:

• Bị Bong Gân Cổ Tay Nên Làm Gì? Bao Lâu Sẽ Khỏi?
• Bong Gân Nên Ăn Gì, Kiêng Gì Giảm Đau, Phục Hồi Nhanh?