Bị đau lưng khi nằm ngửa: Nguyên nhân, cách khắc phục

Bị đau lưng khi nằm ngửa có thể khiến người bệnh khó ngủ ngon và có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Do đó, người bệnh nên xác định nguyên nhân có bản và có kế hoạch điều trị phù hợp để tránh các rủi ro không mong muốn.

Nguyên nhân gây đau lưng khi nằm ngửa

Đau lưng khi nằm ngửa có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau, chẳng hạn như giường nằm không phù hợp, căng cơ quá mức, chấn thương hoặc là dấu hiệu của một số bệnh lý, chẳng hạn như viêm khớp hoặc thoát vị đĩa đệm.

Bị đau lưng khi nằm ngửa không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là khi cơn đau xảy ra không thường xuyên hoặc tồn tại trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu cơn đau xuất hiện thường xuyên và gây khó chịu, người bệnh có thể nên đến bệnh viện để kiểm tra. Một số nguyên nhân phổ biến có thể dẫn đến chứng đau lưng khi nằm bao gồm:

1. Căng cơ

Căng cơ xảy ra khi cơ bị căng quá mức hoặc bị rách. Điều này thường xảy ra do mệt mỏi, hoạt động quá mức hoặc sử dụng cơ không đúng cách. Căng thẳng cso thể xảy ra ở bất cứ cơ nào, nhưng thường phổ biến ở lưng dưới, cổ, vai, gân kheo và cơ ở phía sau đùi.

Căng cơ cơ thể gây đau khi thực hiện các chuyển động đến các cơ bị ảnh hưởng. Cơn đau có thể tự nhẹ đến trung bình và có thường được cải thiện bằng các phương pháp chăm sóc tại nhà, chẳng hạn như chườm đá, chườm nóng hoặc sử dụng thuốc chống viêm. Tuy nhiên, các trường hợp nghiêm trọng, người bệnh có thể cần được điều trị y tế.

Căng cơ là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh đau thắt lưng và khiến người bệnh bị đau lưng khi nằm ngửa hoặc khi thực hiện một số hoạt động nhất định. Các triệu chứng căng cơ phổ biến bao gồm:

• Dẫn đến các cơn đau lưng đột ngột;
• Đau nhức khắp lưng;
• Hạn chế phạm vi di chuyển;
• Bầm tím hoặc đổi màu da ở khu vực bị ảnh hưởng;
• Sưng tấy;
• Co thắt cơ bắp;
• Cứng lưng.

Hầu hết các trường hợp căng cơ không nghiêm trọng và có thể được điều trị tại nhà. Các phương pháp phổ biến bao gồm dành thời gian nghỉ ngơi, chườm đá, băng nén lưng hoặc sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.

2. Viêm cột sống dính khớp

Bị đau lưng khi nằm ngửa là một dấu hiệu phổ biến của tình trạng viêm cột sống dính khớp nghiêm trọng. Cơn đau thường ảnh hưởng đến khu vực thắt lưng và xương chậu. Thông thường, cơn đau do viêm cột sống dính khớp thường nghiêm trọng vào ban đêm, khi người bệnh ít hoạt động.

Các triệu chứng của bệnh viêm cột sống dính khớp rất đa dạng, chẳng hạn như:

• Cứng khớp vào buổi sáng;
• Tư thế xấu, thường khom vai;
• Sốt nhẹ;
• Giảm cân;
• Mệt mỏi thường xuyên;
• Thiếu máu;
• Suy giảm chức năng phổi.

Hiện tại không có cách điều trị tình trạng viêm cột sống dính khớp. Tuy nhiên người bệnh có thể kiểm soát các cơn đau và ngăn ngừa nguy cơ tàn tật bằng nhiều biện pháp khác nhau. Trao đổi với bác sĩ chuyên môn để hướng dẫn các biện pháp phù hợp.

3. Thoái hóa đĩa đệm

Thoái hóa đĩa đệm là một tình trạng tiến triển theo thời gian, liên quan đến quá trình lão hóa tự nhiên hoặc do chấn thương. Bệnh xảy ra khi một hoặc nhiều đĩa đệm bị mất chức năng, dẫn đến ma sát ở cột sống và hạn chế các hoạt động bình thường của người bệnh.

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thoái hóa đĩa đệm bao gồm:

• Gây đau lưng dưới, cơn đau có thể kéo dài đến mông và chân;
• Cơn đau thường trở nên nghiêm trọng hơn khi thực hiện một số hoạt động, chẳng hạn như nằm hoặc uốn cong cơ thể.
• Cơn đau có thể xuất hiện và được cải thiện trong vòng vài tháng.

Thoái hóa đĩa đệm có thể được điều trị bằng một số lựa chọn như chườm lạnh, sử dụng thuốc giảm đau, vật lý trị liệu hoặc phẫu thuật cho các trường hợp nghiêm trọng.

4. Thoái hóa khớp cột sống

Thoái hóa khớp cột sống xảy ra khi có sự thoái hóa các đĩa đệm giữa các đốt sống. Khi đĩa đệm hao mòn hoặc mất chức năng, điều này khiến các đốt sống ma sát vào nhau và dẫn đến thoái hóa. Tình trạng này có thể dẫn đến một số dấu hiệu như:

• Đau lưng hoặc đau cột sống kể cả khi nằm hoặc nghỉ ngơi;
• Cứng cột sống;
• Mất tính linh hoạt ở cột sống.

Có một số nguyên nhân có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa cột sống, chẳng hạn như:

• Chấn thương cột sống lặp lại thường xuyên do chấn thương thể thao, tai nạn hoặc các hoạt động lặp lại thường xuyên;
• Lão hóa cấu trúc cột sống, thường bắt đầu ở độ tuổi 30;
• Thừa cân, béo phì có thể gây áp lực lên các đốt sống và dẫn đến thoái hóa;
• Có tiền sử gia đình mắc bệnh viêm khớp, đặc biệt là viêm cột sống;
• Có các bệnh lý khác, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, bệnh gout hoặc nhiễm trùng.

Bị đau lưng khi nằm ngửa có thể là hệ quả của tình trạng thoái hóa cột sống. Do đó, người bệnh nên có kế hoạch điều trị và phòng ngừa phù hợp.

5. Đau thần kinh tọa

Dây thần kinh tọa là dây thần kinh lớn nhất trong cơ thể, được hình thành từ các đoạn dưới của cột sống. Dây thần kinh tọa đi ra khỏi phần dưới của tủy sống, đi vào khớp háng và chạy xuống mặt sau của đùi.

Dây thần kinh tọa thực hiện hai chức năng cơ bản bao gồm nhận tín hiệu từ não và thu nhận cảm giác từ chân để chuyển đến não. Các tình trạng đau thần kinh tọa gây ảnh hưởng đến chức năng bình thường của dây thần kinh này và dẫn đến một số triệu chứng, chẳng hạn như:

• Đau nhói từ hông đến các chi dưới;
• Có cảm giác tê và ngứa ran dọc theo dây thần kinh tọa;
• Yếu cơ.

Ngoài ra, các triệu chứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi thực hiện các động tác như ngồi xổm hoặc ho. Các đốt sống ở thắt lưng dưới có thể gây kích thích dây thần kinh tọa ở một số tư thế ngủ nhất định. Điều này có thể khiến người bệnh bị đau lưng khi nằm ngửa và dẫn đến đau lan tỏa ở phần dưới cơ thể.

Nguyên nhân phổ biến nhất của tình trạng đau thần kinh tọa là do thoát vị đĩa đệm cột sống cổ. Tình trạng này khiến đĩa đệm cột sống cổ bị nhô ra, chèn ép lên các dây thần kinh, dẫn đến đau, yếu và tê. Các tình trạng khác bao gồm hẹp ống sống, giãn đốt sống, trượt đốt sống, cũng có thể kích thích các dây thần kinh và dẫn đến tình trạng đau thần kinh tọa.

Tình trạng đau thần kinh tọa cần được điều trị phù hợp để giảm đau và giảm viêm. Tuy theo các trường hợp cụ thể, bác sĩ có thể đề nghị người bệnh dành thời gian nghỉ ngơi, sử dụng thuốc hoặc tiêm steroid để cải thiện các triệu chứng.

Khi cơn đau được cải thiện, người bệnh có thể được đề nghị tập vật lý trị liệu để tăng cường chức năng và ngăn ngừa nguy cơ tái phát.

6. Khối u cột sống

Mặc dù không phổ biến, tùy nhiên tình trạng bị đau lưng khi nằm ngửa có thể liên quan đến các khối u phát triển ở cột sống hoặc khu vực lưng. Khi nằm, áp lực có thể tác động lên khối u và khiến các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.

Có hai loại khối u cột sống có thể dẫn đến đau lưng khi nằm, bao gồm:

• Khối u cột sống nguyên phát: Đây là khối u phát triển từ cột sống, chằng hạn như phát triển trong xương, đĩa đệm, dây thần kinh hoặc các cấu trúc khác của cột sống. Các khối u nguyên phát thường không phải ung thư và phổ biến ở trẻ em. Tuy nhiên, u xương và đa u tủy là các khối u cột sống nguyên phát nghiêm trọng và cần được điều trị để tránh các rủi ro không mong muốn.
• Khối u cột sống thứ cấp: Đây là các khối u di căn đến cột sống từ các cấu trúc khác của cơ thể. Khối u này thường di căn từ ung thư phổi, vú, tuyến tiền liệt đến cột sống và gây đau.

Theo ước tính, có hơn 90% các khối u cột sống là khối u di căn từ các vị trí khác trong cơ thể.

Các khối u ở cột sống cần điều trị phù hợp để tránh các rủi ro nghiêm trọng. Dô đó, điều quan trọng là người bệnh nên đến bệnh viện để chẩn đoán và có biện pháp điều trị phù hợp.

7. Các nguyên nhân khác

Các nguyên nhân khác có thể khiến người bệnh bị đau lưng dưới khi nằm ngửa bao gồm các tình trạng như:

• Cong vẹo cột sống;
• Hẹp ống sống;
• Sỏi thận.

Bị đau lưng khi nằm ngửa đôi khi cũng có thể là triệu chứng sỏi thận, lạc nội mạc tử cung, một số loại ung thư, mang thai hoặc các dạng viêm khớp.

Bị đau lưng khi nằm ngửa có nguy hiểm không?

Hầu hết các trường hợp đau lưng khi nằm ngửa thường không nghiêm trọng. Tuy nhiên, đôi khi tình trạng này có thể là dấu hiệu của các khối u cột sống, bao gồm ung thư. Do đó, nếu cơn đau nghiêm trọng hoặc kéo dài, người bệnh nên đến bệnh viện để được hướng dẫn cụ thể.

Đau lưng khi nằm cũng là triệu chứng của tình trạng nhiễm trùng xương cột sống (viêm tủy xương) hoặc một tình trạng nghiêm trọng khác. Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Đau lưng lan xuống một hoặc hai chân;
• Yếu, tê hoặc ngứa ran ở chân;
• Có vấn đề trong việc kiểm soát ruột và bàng quang;
• Đau nhói ở bụng;
• Sốt;
• Giảm cân không rõ lý do;
• Có điểm ấm ở lưng khi chạm vào.

Các triệu chứng này có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân nghiêm trọng, đặc biệt là ở người bệnh có tiền sử ung thư. Do đó, người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và có biện pháp điều trị phù hợp.

Chẩn đoán tình trạng bị đau lưng khi nằm ngửa

Để xác định nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau lưng khi nằm ngửa, bác sĩ có thể đề nghị khám sức khỏe và kiểm tra tiền sử bệnh lý của người bệnh để xác định các nguyên nhân liên quan. Bác sĩ có thể đề nghị người bệnh mô tả các chi tiết về cơn đau, các hoạt động khiến cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn hoặc các triệu chứng bổ sung khác.

Ngoài các kiểm tra cơ bản, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm chẩn đoán khác, chẳng hạn như:

• Xét nghiệm thần kinh hoặc kiểm tra chuyển động để đo sức mạnh cơ và các tổn thương thần kinh liên quan.
• Xét nghiệm hình ảnh, chẳng hạn như chụp MRI hoặc CT để loại trừ các nguyên nhân gây đau lưng khi nằm cụ thể, chẳng hạn như khối u, nhiễm trùng hoặc gãy xương.
• Kiểm tra ở phòng thí nghiệm, chẳng hạn như xét nghiệm công thức máu, thường được đề nghị khi người bệnh bị sốt, nghi ngờ nhiễm trùng hoặc sụt cân không rõ lý do.

Cách khắc phục tình trạng đau lưng khi nằm ngửa

Các biện pháp điều trị tình trạng đau lưng khi nằm ngửa phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị một số biện pháp điều trị, chẳng hạn như:

1. Thay đổi tư thế ngủ

Người bị đau lưng khi nằm ngửa có thể cải thiện cơn đau bằng cách thay đổi tư thế nằm tránh gây áp lực lên cột sống và khu vực đau. Cụ thể, các bác sĩ khuyến cáo, người bệnh nên thực hiện các tư thế nằm như:

Ngủ nghiêng với một chiếc gối ở giữa hai đầu gối:

Khi bị đau lưng khi nằm ngửa, người bệnh có thể xoay người sang một bên và ngủ nghiêng:

• Để vai phải hoặc trái tiếp xúc với nệm cùng với phần còn lại của cơ thể;
• Đặt một chiếc gối ở giữa hai đầu gối;
• Nếu giữa thắt lưng và giường có khoảng cách, người bệnh có thể đặt một chiếc gối nhỏ bên dưới để hỗ trợ.

Ngủ với tư thế bào thai:

• Tư thế ngủ này phù hợp với người bệnh thoát vị đĩa đệm để giảm áp lực lên cột sống và hạn chế các cơn đau.
• Người bệnh nằm nghiêng, co đầu gối về phía ngực và nhẹ nhàng cong thân về phía đầu gối;
• Thỉnh thoảng cần đổi bên để tránh gây mất cân bằng.

Nằm sấp với gối kê dưới bụng:

Nằm sấp khi ngủ có thể gây áp lực lên cổ và dẫn đến đau vai gáy. Tuy nhiên đối với người bị đau lưng khi nằm ngửa, người bệnh có thể nằm sấp như sau:

• Đặt một chiếc gối ở bên dưới xương chậu và bụng dưới để giảm áp lực lên cột sống;
• Tùy thuộc vào cảm giác, người bệnh có thể kê gối bên dưới đầu để hỗ trợ.

Thực hiện tư thế nằm đúng có thể hỗ trợ cải thiện các cơn đau, giúp cột sống có thời gian phục hồi. Tuy nhiên, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.

2. Tăng cường chất lượng giấc ngủ

Ngủ đủ giấc và có chất lượng giấc ngủ tốt có thể hỗ trợ kích thích các hormone cần thiết để tái tạo tế bào phục hồi tổn thương ở lưng. Do đó, người bị đau lưng cần có giấc ngủ đủ, lành mạnh để hỗ trợ điều trị các vấn đề ở lưng.

Để tăng cường chất lượng giấc ngủ, người bệnh có thể:

• Thay nệm mới: Cơn đau lưng có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi người bệnh sử dụng nệm cũ và mất độ đàn hồi. Ngoài ra, nệm quá cứng hoặc quá mềm cũng có thể dẫn đến đau lưng khi nằm. Do đó, người bệnh nên cân nhắc sử dụng một tấm nệm thoải mái và có thể nâng đỡ cơ thể để cải thiện các cơn đau lưng.
• Thả lỏng lưng trước khi đi ngủ: Người bệnh có thể thực hiện kéo giãn vùng bị đau để căng cơ và tránh cơn đau khi nằm. Người bệnh có thể chườm nóng hoặc chườm lạnh trước khi nằm để làm dịu cột sống và tăng cường chất lượng giấc ngủ.
• Áp dụng các kỹ thuật thư giãn: Các kỹ thuật thư giãn, chẳng hạn như thiền định, được chứng minh là có thể giảm đau và giúp người bệnh đi vào giấc ngủ tốt hơn. Trước khi ngủ người bệnh có thể tập trung hít thở sâu để hạn chế cơn đau lưng và tạo ra môi trường ngủ thoải mái hơn.

Ngủ sâu là một cách điều trị và phục hồi tình trạng đau lưng khi nằm hiệu quả. Mặc dù không thể chữa khỏi nguyên nhân gây đau lưng, tuy nhiên phương pháp này có thể góp phần tăng cường sức khỏe tổng thể và tránh các vấn đề đau lưng trong tương lai.

3. Sử dụng thuốc giảm đau

Nếu cơn đau lưng nghiêm trọng, người bệnh có thể sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn để cải thiện cơn đau. Các loại thuốc giảm đau bao gồm chất chống viêm không steroid (NSAID) , chẳng hạn như aspirin, ibuprofen, naproxen và các chất ức chế COX – 2. Các loại thuốc này có thể cải thiện cơn đau hiệu quả và giúp người bệnh đi vào giấc ngủ tốt hơn.

Nếu các cơn đau thắt lưng nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc giảm đau theo toa. Thuốc giảm đau theo toa được sử dụng bao gồm giãn cơ, thuốc chống trầm cảm và thuốc chống co giật. Đôi khi, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc giảm đau thần kinh hoặc thuốc giảm đau gây nghiện để điều trị các cơn đau nghiêm trọng.

Nếu cơn đau gây ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, bác sĩ có thể kê thuốc ngủ hoặc thuốc chống trầm cảm để tăng cường chất lượng giấc ngủ.

Bị đau lưng khi nằm ngửa khi nào cần đến bệnh viện?

Bị đau lưng khi nằm ngửa đôi khi có thể khiến người bệnh không ngủ được hoặc gây ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày. Đây có thể là dấu hiệu nghiêm trọng và cần được điều trị y tế và có kế hoạch điều trị phù hợp.

Ngoài ra, người bệnh nên đến bệnh viện càng sớm càng tốt nếu:

• Đau lưng sau một chấn thương cụ thể;
• Cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn và kéo dài trong vài ngày;
• Cơn đau lan đến các bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như hông và chân;
• Có dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như sốt, nóng rát, sưng hoặc đỏ da;
• Yếu, tê hoặc ngứa ở phần dưới của cơ thể.
• Bác sĩ có thể thực hiện các kiểm tra chuyên sâu và đề nghị kế hoạch điều trị phù hợp.

Tất cả các cơn đau thắt lưng, bao gồm bị đau lưng khi nằm ngửa cần được kiểm tra bởi bác sĩ chuyên môn càng sớm càng tốt để có kế hoạch điều trị phù hợp.

Tham khảo thêm:

• 10 cây thuốc nam chữa đau lưng hiệu quả – Hết đau nhanh